Thursday, October 27, 2016

အ ရြ က္ ေ ၾကြ ေ တ ာ့ ၊ အ ျမ စ္ ရွိ ရ ာ ျပ န္ လ ာ ရ စ ၿမဲ


တိုုးေႏွာင္မိုုးကဗ်ာစာအုုပ္အတြက္ အမွာစာ



၂၀ ရာစုေႏွာင္း ျမန္မာကဗ်ာေတြကို တန္းစီခ်ေရးၾကည့္လိုက္လွ်င္၊ ၂၀ ရာစုေႏွာင္း ျမန္မာကဗ်ာလမ္းေၾကာင္းကို အၾကမ္းဖ်င္းေျပာႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ယူဆပါသည္။

ေမာင္ယဥ္မြန္တို့၊ ေမာင္ေလးေအာင္တို့ကပဲ စၾကည့္လိုက္ၾကပါစို့။

သူငယ္ခ်င္းတို့၏အသည္းႏွလုံးမ်ား
မျပန္ရဲဘူး၊ ဆည္းဆာႀကဴးရင္

အမူးသမား၊ စုေ၀းနားေန

အရိပ္ေပြသည့္၊ စိတ္ေလသူခ်င္း

ရင္းႏွီးႀကရာ၊ ဓာတ္တိုင္ျပာေအာက္

ေရာက္သြားမိျပန္။

တစ္ရံေရာမ်ား၊ ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ

ညည္းတြားလာၾက၊ ရင္နာရ၏

ညေဟာင္းမ်ားကို၊ အလိုျပည့္ႏိုး

စိတ္နဲ့ကိုးကြယ္၊ ရယ္လည္းရယ္ခ်င္

အလည္လြန္က်ဴး၊ အခ်စ္မူးတို့

ကူးစက္ရွည္လ်ား၊ ရွဳိက္သံမ်ားက

တံခါးမရွိပါတကား။ ။

ေမာင္ယဥ္မြန္(၁၉၃၉- ၁၉၇၀)

ေမာင္ယဥ္မြန္တို့၊ ေမာင္ေလးေအာင္တို့ေခတ္က အက်ယ္ႀကီးျဖစ္သည္။ ထင္ရွားသည့္စာအုပ္တခ်ိဳ့ကို ျပပါဆိုလွ်င္ … ေမာင္ယဥ္မြန္၊ ေမာင္ေလးေအာင္- လကြယ္ည(၁၉၆၂)၊ ေမာင္သင္းခိုင္(ပါ) ကဗ်ာဆရာ(၁၀)ဦး - ေတာ္လွန္ကဗ်ာ(၁၉၆၉)၊ ေအာင္ျပည့္- ေနရစ္ေတာ့ျမသီလာ(၁၉၇၀) စသည္ျဖင့္။ ေတာ္လွန္ကဗ်ာ (၁၉၆၉)ကို တုန့္ျပန္တိုက္ခိုက္သည့္ ၿငိမ္းေက်ာ္၊အညာတမာ၊ ငသိုင္းေခ်ာင္း၀ံသာတို့အုပ္စု၏ ကဗ်ာအႏုပဋိေလာမ ဆိုသည့္စာအုပ္လည္း ဂယက္ထခဲ့သည္။

မိုးေ၀ကဗ်ာလွဳပ္ရွားမွဳထြန္းကားခဲ့သည့္အခ်ိန္ျဖစ္သည္။”ျမန္မာကဗ်ာမွာ ေမာ္ဒန္ဆိုလို့ မူးလို့မွ ရွဴစရာ မရွိဘူး” လို့ ေမာင္သာႏိုးက ထင္းရွဴးပင္ရိပ္(၁၉၆၉) ကေန တပ္လွန့္လိုက္သည့္အခ်ိန္လည္းျဖစ္သည္။ ထို
ေခတ္မွာ ျဖစ္ဖဲေတြမ်ားသည္။ ေမာင္သင္းခိုင္၊ ေမာင္ခိုင္မာ၊ ေဇာ္(ပ်ဥ္းမနား)၊ သစၥာနီ၊ ေမာင္ေသြးသစ္၊ ေအာင္ဇင္မင္း၊ ေမာင္ေအာင္ပြင့္၊ ေမာင္စိမ္းနီ၊ ေမာင္လူမိွန္၊ ေမာင္သင္းပန္၊ နီေမာင္၊ မစိမ္းပင္ စသည္ … ။

ေအာင္ခ်ိမ့္၊ ေဖာ္ေ၀း၊ ေမာင္ေခ်ာႏြယ္။ သုခမိန္လိွဳင္၏ ဂၽြန္လ၏မိုးေရမ်ား ထိုစဥ္ကရြာသြန္းခဲ့သည္။ ထိုေနာက္ မင္းသိုက္မြန္၊ ေအာင္သက္ေထြး၊ ညိဳသစ္၊ ငခါး(ကြမ္းၿခံကုန္း)၊ ေကာက္ႏြယ္ကေနာင္၊ ေမာင္နီမြန္၊ ေကတုဘုန္းေမာ္၊ သခြပ္နီ စသည္ စသည္ … ။

ထိုမွလြန္ေသာ္ … ၊ ၾကယ္မ်ားလြန္ေသာ္ … ။


အနာဂတ္၏ ထိုေနရာ

(၁)

ထိုေနရာ
ေ၀းကြာသည္လား
ျမဴေငြ့မ်ားလို၊ ေလအို၀ဲေနာက္
လြင့္ေပ်ာက္တတ္မည့္
တိက်မဲ့ကင္း ေနရာလား။

ထိုေနရာ
သြားရာလမ္းစ၊ ခဲခက္လွသလား
စကားတီးတိုး၊ ေခ်ာက္ခ်ားစိုးရိမ္သံ
လြင့္ပ်ံလွဳပ္ခတ္ ေနမည္လား။

(၂)

ေရာက္လြယ္မဟုတ္
ခက္ခဲဟုတ္၏၊ သို့ေသာ္ …
သရုပ္သ႑ာန္၊ မွန္ကန္ပီသ
ေမႊးျမ ထိုေနရာ။

တိမ္အရုပ္လား
လားလားမဟုတ္၊ ေက်ာက္တိုင္ရုပ္လို
ငုတ္ငုတ္ခိုင္ခိုင္ ထိုေနရာ။

(၃)

မညည္းမညူ၊ ခရီးတူမ်ား
မသြား မေရာက္၊ သြားမွ ေရာက္လိမ့္
မေၾကာက္တရား၊ ေ၀စည္ပြားသစ္
လာ … သြားၾကစို့
ငါတို့အတူ
ဆူးေျငွာင့္ယူႏုတ္၊ ခလုတ္ေက်ာ္နင္း
မီးျပင္းလွ်ံေငြ့၊ ေခ်ာက္ကမ္းေတြ့ ျဖတ္
တစ္ေန့ေရာက္မည္၊ ေရာက္ရမည္။

(၄)

သာသည့္ေျမသို့၊ ကူးတို့မရွိ
တို့၏စုအား၊ ယာဥ္ရထားတည့္
သံမဏိေျခလွမ္း၊ ျဖတ္သန္းခိုင္က်ည္
“လာေလ … ခ်ီၾကစို့
ငါတို့ေရွ့မွာ … “
အနာဂတ္၏ ထိုေနရာ။ ။

မင္းညိဳစင္
(ရွဳမ၀၊ ၁၉၇၇)



ထို့ေနာက္ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္မ်ားကိုေရာက္ေတာ့ ရွဳမ၀တြင္ မအိ တစ္ေခတ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ မအိ ရဲ့ “အသံအက္သြားတဲ့ေခါင္းေလာင္းေလး” က ေခတ္ကိုေရာ၊ ကဗ်ာေလာကကိုပါ အသံအက်ယ္ႀကီး လွဳပ္ႏွဳိးႏိုင္ခဲ့သည္။ ထို ၈၀ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္းမွာ က်ေနာ္တို့မ်ိဳးဆက္ အုပ္လိုက္ႀကီး ကဗ်ာေရစီးေၾကာင္းထဲ ေရာက္လာခဲ့ၾက တာျဖစ္သည္။

လွသန္း၊ ကြန္စစ္ေကာင္း၊ ေမာင္ၾကည္သာ၊ ေမာင္ခင္သာ၊ ခင္၀င္းသစ္၊ ျမင့္ဦးဦးျမင့္၊ ေမာင္သာခ်ိဳ၊ ယမုံ၊ ေနစိမ့္၊ ခင္လြန္း၊ ျမျမင့္မိုရ္၊ ေဇာင္းထက္၊ ေစာေဒေ၀ါ၊ ေျမႏု၊ ေအာင္ေ၀း၊ စိုးအိမ္၊ မင္းထက္ေမာင္၊ ျမတ္လိွဳင္း၊ စည္သူၿငိမ္း၊ ေမာင္ေကာက္၊ မြန္၊ မနီတာ၊ ေမာင္လြမ္းဏီ၊ဗဟိန္းေအာင္၊ ေစာေ၀၊ ေမာင္စမ္းေအး(သဲကုန္း)၊ ထြန္းေ၀ျမင့္၊ စန္းဦး၊ သစ္ၿငိမ္း စသူ စသူတို့ ။


သႀကၤန္ည
ခူးလိုက္ၾကေဟ့
လမ္းမကိုထြက္၊ ပိေတာက္တစ္ခက္။

ပြင့္ခ်င္ဦးေလ
မိုးလုံးအ၀ါ၊ ဒဏ္ရာေၾကမြ
လမ္းမကတၱရာ၊ ေရထဲပါၿပီ။

ေအး
ဧပရယ္ေႏြလ၊ သႀကၤန္ညမွာ
ေကာင္မေလးေတြ
ပိေတာက္တေစၦ ေျခာက္ပါေစ။ ။

သခြပ္နီ
(လုံမေလး၊ ၁၉၈၇ ဧၿပီ)

မဂၢဇင္းမ်ားသည္ ျမန္မာကဗ်ာလမ္းေၾကာင္းကို အမ်ားႀကီးေမာင္းႏွင္ေပးႏိုင္ခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က မဂၢဇင္းေတြ အေျမာက္အျမားမထြက္ရွိေသးေသာ္လည္း၊ အားလုံးလိုလိုက ကဗ်ာကို ေနရာေပးေဖာ္ျပခဲ့ၾကပါသည္။ ေသြးေသာက္၊ ရွဳမ၀၊ မိုးေ၀တို့ၿပီးလွ်င္၊ ေပဖူးလႊာ၊ ခ်ယ္ရီ၊ မေဟသီ၊ စံပယ္ျဖဴ၊ လုံမေလး၊ ရုပ္ရွင္ေအာင္လံ၊ ရုပ္ရွင္မ်က္မွန္၊ စစ္ျပန္၊ ဂီတပေဒသာ၊ သေျပ စသျဖင့္။

ထိုစဥ္က ကဗ်ာက မ်ားစြာ မရွဳပ္ေထြးလွေသးပါ။ အစဥ္အလာကာရန္စနစ္နဲ့ေရးသည့္ကဗ်ာႏွင့္ ေခတ္ေပၚကဗ်ာ (လြတ္လပ္ကာရန္) ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးသာရွိသည္။ မဂၢဇင္းေတြက သူ့အႀကိဳက္ႏွင့္သူ ေရြးခ်ယ္ေဖာ္ျပၾကသည္။ တခ်ိဳ့အယ္ဒီတာေတြက ႏွစ္မ်ိဳးစလုံးကို ယွဥ္တြဲေဖာ္ျပေပးခဲ့ၾကသည္။

ျမန္မာကဗ်ာသမိုင္း(မဂၢဇင္းကဗ်ာသမိုင္း)သည္ ၁၉၇၀ တစ္၀ိုက္က ႏိုင္ငံတကာ၀ါဒ၊ တတိယကမၻာစစ္ တားဆီးေရး၊ ဗီယက္နမ္စစ္ဆန့္က်င္ေရး တိမ္းညႊတ္မွဳႏွင့္ လိွဳင္းရိုက္ကာ ျမန္မာကဗ်ာအေရြ့တစ္ခုျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ ၁၉၈၈ ရွစ္ေလးလုံး လူထုအေရးေတာ္ပုံႀကီး ျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္၊ ျမန္မာကဗ်ာသည္ ေနာက္ထပ္တစ္ဖန္ အေရြ့ႀကီးႀကီးတစ္ခု အရွိန္ျပင္းျပင္းႏွင့္ေရြ့ခဲ့ပါသည္။ ထိုအေရြ့မွာ ေခတ္ေပၚကဗ်ာသည္ ျမန္မာကဗ်ာလမ္းသစ္၏ ပင္မေရစီးေနရာေရာက္လာသည္အထိ ေရြ့ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ျမန္မာေခတ္ေပၚကဗ်ာသည္ ၁၉၇၀ ေလာက္ကစ၍၊ ေျမစမ္းဘိန္းစိုက္ လုပ္ခဲ့သည္ဟုဆိုလွ်င္၊ ၁၉၈၈ အလြန္၊ ၉၀ ခုႏွစ္မ်ားတြင္မူ တံခြန္စိုက္ႏိုင္ခဲ့ၿပီဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။ တစ္ပါတီ စစ္အာဏာရွင္စနစ္တစ္ခုတည္း ေအာက္တြင္ ခါးစီးခံျဖတ္သန္းလာခဲ့ရေသာ အႏွီ ျမန္မာကဗ်ာေခတ္ႏွစ္ေခတ္(၇၀ ခုႏွစ္ကာလမ်ား ႏွင့္ ၉၀ ခုႏွစ္ ကာလမ်ား)သည္ တိမ္းညႊတ္ပုံ၊ ရင္ခုန္ပုံ၊ သြန္းခတ္ပုံ မတူၾကေပ။ ၇၀ ခုႏွစ္ကာလမ်ားတြင္ ကဗ်ာအတတ္ ပညာကို ကၽႊဲကူးေရပါပဲ သေဘာထားခဲ့သည္။ အဘိဓမၼာျပႆနာက ဦးစားေပးျဖစ္ခဲ့သည္။ ၉၀ ခုႏွစ္ကာလမ်ား တြင္မူ ကဗ်ာအတတ္ပညာ နည္းနာျပႆနာကို၊ အဘိဓမၼာေရးႏွင့္တန္းတူထား၍ အေလးေပးျမွင့္တင္လာခဲ့ၾကပါသည္။

၉၀ ခုႏွစ္ကာလမ်ားမွာ ကဗ်ာေတြ ဘယ္လိုစီးဆင္းခဲ့ၾကပါသလဲ။ ဘယ္လိုအေျခအေနမ်ိဳး၊ ဘယ္လိုမိုးေကာင္းကင္၊ ဘယ္လိုရာသီဥတုမွာ ဒီကဗ်ာေတြ စီးဆင္းခဲ့ၾကတာလဲဆိုတာကေတာ့ ေမးဖို့ပင္ မလိုအပ္ေတာ့ပါ။ ခါးသီးတူးအန္လွသည့္ တစ္ပါတီ စစ္အာဏာရွင္စနစ္၏ျပ႒ာန္းမွဳေၾကာင့္သာ၊ တစ္နည္း စာေပအႏုပညာလြတ္လပ္ခြင့္ဆိတ္သုဥ္းမွဳေၾကာင့္သာ၊ အဲဒီကဗ်ာမ်ားဟာ အႏုပညာလည္းေျမာက္၊ အဘိဓမၼာလည္း ေရာက္၊ ထိုးေဖာက္ ထြန္းေတာက္ခဲ့တာျဖစ္သည္ဟု ဆိုခ်င္ပါသည္။ မတရားဖိႏွိပ္မွဳေၾကာင့္သာလွ်င္၊ ျမန္မာ ကဗ်ာေတြ လြတ္လပ္ၿပီး လွပေနျခင္းျဖစ္သည္ပဲ မဟုတ္လား။

ဖိႏွိပ္မွဳရွိလွ်င္၊ ခုခံမွဳ ရွိစၿမဲ။ ျမန္မာကဗ်ာ၏ခုခံမွဳက ကဗ်ာကို ရန္သူမျမင္ေအာင္၀ွက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ရန္သူမျမင္ေအာင္လုပ္ရသည့္အခါ ပရိယာယ္ကၾကြယ္၀ထြန္းကားလာသည္။ တစ္နည္း အႏုပညာအားေကာင္းလာသည္ မဟုတ္လား။

၉၀ ခုႏွစ္ကာလမ်ားရဲ့ေခတ္ေပၚကဗ်ာေတြဟာ၊ ပါတီစုံ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွာ နာက်င္ေၾကကြဲ ထိခိုက္ၿပိဳလဲေနရတဲ့ျပည္သူေတြ(ကဗ်ာဖတ္သူေတြ)ကို တစ္စုံတစ္ရာ အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိေတာ့၊ ဒဏ္ရာ အနာတရေတြက သက္သာေအာင္ ေျဖသိမ့္ေဖးမေပးႏိုင္ခဲ့တယ္လို့ ယူဆခ်င္ပါသည္။

က်ေနာ္ကေတာ့ လြမ္းတိုင္းျပန္ဖတ္၍။ ဖတ္တိုင္းလည္း ျပန္ျပန္လြမ္းေနမိပါသည္။

ရွဳေမွ်ာ္ခင္း
အဆုံးမရွိေအာင္က်ယ္၀န္းတဲ့
အမွားထဲ
တိမ္ေတြကလွလိုက္တာ
ကိုယ့္မွာ တရားနဲ့ေျဖေနရတယ္။ ။

ေမာင္သိန္းေဇာ္
(၁၉၉၁)

+++

မိုး
ဒီလိုပါပဲ
ပီပါလွိမ့္ရတာ ေမာလို့ဆိုၿပီး
ယပ္ကေလးျပင္းျပင္းခတ္ကာ
ေဆးလိပ္ကို အားပါးတရဖြာရွဳိက္လိုက္တယ္

ၿပီးေတာ့
ဂေဟေဆာ္လိုက္ပါလား
မလုံတဲ့ေနရာက ဖိတ္က်ကုန္ေတာ့တာပဲ။ ။

ေအာင္ဘညိဳ
(၁၉၉၃)

+++

သစ္စက္

သစ္လုံးေတြ
တဂ်ီးဂ်ီးေအာ္ငိုသံ
သူ မခံစားႏိုင္။

မ်ားမ်ားခြဲ
မ်ားမ်ားရက္စက္မယ့္
၀ိုင္းဆရာရဲ့
ေသာကလႊ၀ိုင္းက
ရင္ထဲမွာလည္ေနၿပီ။

တို့အေသြးအသား
လႊစာသက္ေသေတြက
ေတာင္ပုံရာပုံ။ ။

မိုးေက်ာ္ေအာင္
(ရုပ္ရွင္ေတးကဗ်ာ၊ ၁၉၉၄ မတ္)

+++

ႏြားေက်ာင္းသား
တစ္ေမွ်ာ္တေခၚ
ကြင္းျပင္ႀကီးထဲ
ရႊင္ျမဴးဖြယ္ေန့တစ္ေန့ကို
ေအာ္ေခၚၾကည့္မိတာ
ခေလာက္သံျပန္မၾကားရဘူး
သီခ်င္းမသီျဖစ္ပါ
အရြက္မဲ့သစ္ပင္ေအာက္မွာ
အိပ္မက္ေတြ လႊတ္ေက်ာင္းထားေပမဲ့
မိုးမက်ေသးတာမို့။ ။

အိုေအာင္
(ရုပ္ရွင္ေတးကဗ်ာ၊ ၁၉၉၅ ဇန္န၀ါရီ)

+++

စံပယ္ပြင့္ခ်ိန္


ငါ ့ဦးေခါင္းေပၚက ျမက္ခင္းစိမ္းေလးေပၚ
ေက်ာက္တုံးေတြၿပိဳလာသလို
မိုးေတြရြာလာတယ္။

ေကာင္မေလးေရ-
တို့ၿမိဳ့က
စံပယ္ေတြပြင့္ရဲ့မဟုတ္လား
ေျပာလိုက္ပါ
စံပယ္ေရ-
ၾကယ္ေတြေၾကြေအာင္ မျပဳစားပါနဲ့လို့။

ငါကေတာ့
ေခါင္းကပတ္တီးေျဖရင္း
လြမ္းလြမ္းဆြတ္ဆြတ္သတိရေနမိတယ္။ ။

၀င္းျမင့္
(ပိေတာက္ပြင့္သစ္၊ ၁၉၉၆)

+++

ၿဂိဳဟ္သား


သဘာ၀တရားကိုသစၥာေဖာက္ဖို့
ပဥၥမေျမာက္ျဒပ္စင္တို့လာေခ်ၿပီ
ေကာင္းကင္မွာမီးေရာင္တ၀င္း၀င္းနဲ့
သူတို့ဆင္းလာခဲ့တာ
က်ေနာ့္ဂ်ံဳခင္းထဲေပါ ့

ဒီလိုနဲ့
က်ေနာ့္ဘ၀ဂ်ံဳခင္းလည္း
မီးေလာင္ပ်က္စီးခဲ့။

ေႀသာ္ … ဂ်ံဳေတြဟာ မမွည့္ခင္ပဲ
စိမ္းၾကတာ မဟုတ္လား။ ။

ပိုင္သ
(၁၉၉၇ ?)

+++

နံရံဂစ္တာ
ခုံတန္းျပာေတြ မျပာတဲ့အထဲ
လေရာင္၀ါလည္း မ၀ါေတာ့
စံပယ္ပြင့္ေတြ မပြင့္ဘူး။

မာနနဲ့ခ်ိတ္တြယ္ေနတဲ့မိုးေတြ
ရည္ရြယ္ခ်က္မဲ့ေလေတြဆီ
ေရာက္လာေပမဲ့ မလာေတာ့ဘူး။

ၾကည့္ရင္ျမင္ႏိုင္ေပမဲ့
ၾကည့္လို့မွ မျမင္ႏိုင္ေအာင္
ႏွင္းေတြက်ေနတာပါ ႏွင္း

ခံစားခ်က္ျပင္းထန္တဲ့ရင္ခြင္တစ္လုံးဟာ
လြမ္းလို့ေသေတာင္ မလြမ္းေတာ့ဘူး။ ။

၀ိုင္ခ်ိဳ
(ရုပ္ရွင္ေတးကဗ်ာ၊ ၂၀၀၀ ၾသဂုတ္)

+++

ရွင္ကြဲ
ညေတြထဲ
လြမ္းလိုက္တာ ႏွင္း
ျမစ္က ခိုးနားေထာင္မွာစိုးလို့
အိပ္မက္ေတြ ေမာ့ေမာ့ေသာက္ရင္း
ရင္ခုန္ဖို့ထိတ္လန့္ေနရသူပါ

မ်က္လုံးေတြမိွတ္မရတဲ့အခါ
အၿမဲတမ္း လြမ္းစိတ္နဲ့ေလာင္
ညစဥ္ညတိုင္း ကုတင္နဲ့ေက်ာနဲ့ကပ္
ဒီလိုနဲ့ေ၀းရေတာ့မွာလား

က်စ္က်စ္ပါေအာင္ဆုပ္ထားတဲ့ ခ်စ္ျခင္းေတြ
ကြင္းျပင္ထဲ ဟစ္ေအာ္ေျပးေနရၿပီ

တကယ္ဆို
ခ်စ္ကံေခသူရဲ့နိဂံုးဟာ ဒီလိုပဲ

ခြဲခြာျခင္းကို ေဆးထည့္လို့မရဘူးလားကြယ္။ ။

တိုးေႏွာင္မိုး
(ရနံ့သစ္၊ ၂၀၀၀ ေမ)

ျမန္မာကဗ်ာေတြကိုလြမ္းသည္။ အေမရိကမဲဇာမွာေတာ့ ေႏြက ေႏွာင္းလုၿပီ။ မၾကာမီ ေဆာင္းဦး ၀င္
ေတာ့မည္။ က်ေနာ္က ၂၀ ရာစုေႏွာင္း ျမန္မာကဗ်ာေတြအေၾကာင္းကို ျပန္စဥ္းစားေတြးေတာေနမိသည္။

လြမ္းၿမိဳင္ေက်းရဲ့အေ၀းမွာေတာ့၊ က်ေနာ္ ၈၈ အေရးေတာ္ပံုႀကီးအလြန္၊ ၉၀ ခုႏွစ္ေတြမွာ အၿပိဳင္း အရိုင္း ဖူးပြင့္ေ၀ဆာလာခဲ့ၾကသည့္ ကဗ်ာဆရာမ်ိဳးဆက္ကို ျပန္အမွတ္ရလာသည္။

မႏၱေလးက၊ ေတာင္ငူက၊ ပ်ဥ္းမနားက၊ မုံရြာက၊ ေတာင္တြင္းက၊ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚက၊ သာမိုင္းခမ္းက၊ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းက စသည္နဲ့။ ေလေျပသုန္၊ ႏိုင္သစ္နီ၊ ေမာင္ေမာ္ကြန္း၊ စံညီမ္းဦး၊ ေ၀းေခါင္၊ မိုးေ၀း၊ စိုင္း၀င္းျမင့္၊ ကိုေရြး၊ ေအးမင္းေစာ၊ ခင္ေဇာ္ျမင့္၊ K ျမႏြယ္၊ျမတ္ စသည္နဲ့။ သူတို့ႏွင့္မေရွးမေႏွာင္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေရွ့ဆင့္ေနာက္ဆင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ၀ိုင္ခ်ိဳ၊ မ်ိဳးမင္းညိန္း၊ တိုးေႏွာင္မိုး၊ ေအာင္ရင္ၿငိမ္း၊ ၾကည္ေဇာ္ေအး၊ ေအာင္လြန္းၿမိဳင္၊ ေအာင္ခိုင္ျမတ္၊ ရာမ်ိဳး၊ သားဦး၊ ေနပန္ဦး၊ လြင္ထက္လိွဳင္၊ ေအာင္ႏွင္းသစ္၊ ပိုင္၊ ေငြယံဦး စသည္နဲ့။ ေတာအုပ္ႀကီးတစ္ခု ဆိုင္းဆိုင္းရိပ္ရိပ္ ျဖစ္ထြန္းလာခဲ့ပုံ၊ ညိဳ့ညိဳ့သိပ္သိပ္ စည္ေ၀ေနခဲ့ပုံ။

မၾကာေသးခင္ရက္မ်ားက၊ ကဗ်ာဆရာေမာင္သိန္းေဇာ္ အေမရိက လာသြားသည္။ သူႏွင့္ေတြ့ၿပီး အိမ္လြမ္းစိတ္ကို ေျဖရသည္။ သူႏွင့္ေတြ့ေတာ့ ျမန္မာကဗ်ာလြမ္းစိတ္လည္း ေျပရပါသည္။ သူေရာက္တုန္း ေရာက္ခိုက္ အမွတ္တရ ကဗ်ာရြတ္ဆိုပြဲကေလးတစ္ပြဲလုပ္ၾကသည္။ က်ေနာ္က ထိုကဗ်ာရြတ္ဆိုပြဲကို “ေႏြအစိမ္း” လို့နာမည္ေပးသည္။ အဂၤလိပ္လိုက “THE SUMMER GREEN” ေပါ ့။ က်ေနာ္က  ေမာင္သိန္းေဇာ္ကို ရွင္းျပရသည္။

“ဒီ အေမရိကမဲဇာမွာေတာ့၊ သစ္ပင္ေတြဟာ၊ ေႏြမွာပဲ စိမ္းခြင့္ရၾကတာပါ” လို့။

ဟုတ္ပါသည္။ ေဆာင္းေရာက္လွ်င္ သစ္ပင္ေတြအားလုံး အ၀တ္ခၽြတ္ၾကရေတာ့မည္။သစ္ေတာ အုပ္အုပ္ေတြအားလုံး ၀စ္လစ္စလစ္ျဖစ္ၾကရေတာ့မည္။ ေရခဲေလညွဥ္းဆဲေသာ၊ ႏွင္းခဲလြလြဖုံးလႊမ္းေသာ ရိုးတံၿပိဳင္းၿပိဳင္း ရြက္ေၾကြေတာကို က်ေနာ္ျဖတ္သန္းရပါဦးမည္။ သစ္ရြက္ေတြေၾကြလွ်င္ က်ေနာ္လြမ္းခ်င္ေနဦးမည္။ ၿပီးေတာ့ တိန္ေရွာက္ပိန္ရဲ့စကားတစ္ခြန္းကိုလည္း သတိရခ်င္ရေနဦးမည္။ တိန္ေရွာက္ပိန္က ေျပာခဲ့ဖူးသည္။

“အပင္ ျမင့္ခ်င္သေလာက္ျမင့္၊ အရြက္ေၾကြတဲ့အခါမွာေတာ့၊ အျမစ္ရွိရာ ျပန္လာရစၿမဲပဲ” တဲ့။

ေႀသာ္ … က်ေနာ္လည္း လြင့္ခ်င္သေလာက္လြင့္ၿပီးရင္ေတာ့၊ ကိုယ့္အျမစ္ရွိရာ၊ ခ်စ္သူတို့ရွိရာ၊ ကိုယ့္ကဗ်ာေလာကကို ျပန္ေရာက္ရမွာပဲ မဟုတ္လား။

တိုးေႏွာင္မိုးအတြက္ ေရးတဲ့အမွာ၊ ျမန္မာကဗ်ာလြမ္းစိတ္နဲ့ နိဂံုးခ်ဳပ္ပါတယ္။ ။

ေ အ ာ င္ ေ ၀ း
(စက္တင္ဘာ ၃- ၂၀၁၆)

Tuesday, October 18, 2016

ေ ဘ ာ့ ( ဘ္ ) ဒီ လ န္ ႀကီ း စ ာ ေ ပ ႏို ဘ ယ္ ဆု ရ တဲ့ ေ န ့ က



ေဘာ့(ဘ္)ဒီလန္ႀကီး စာေပႏိုဘယ္ဆုရတဲ့ေန ့က
က်ေနာ္ ကိုခင္၀မ္းကို အရမ္းသတိရေနခဲ့တယ္။
..............................................
.............................................
......................................
ဒီကဗ်ာ က်ေနာ္ ဆုံးေအာင္ဆက္မေရးခဲ့ရင္
ကိုခင္၀မ္းကို မခ်စ္ရာေရာက္ေတာ့မယ္
ေဘာ့(ဘ္)ဒီလန္ႀကီး စာေပႏိုဘယ္ဆုရတဲ့ေန ့ကေပါ ့။


ဟိုး ... ေရွးေရွးတုန္းက
ဒီလန္ ေသာမတ္(စ္) ဆိုတဲ့
ေ၀လ ကဗ်ာဆရာႀကီးတစ္ဦး ရွိခဲ့ဖူးတယ္။

ေနာက္ေတာ့ အေမရိကမွာ
ဒီကဗ်ာဆရာႀကီးကိုု အလြန္ေလးစားတဲ့ လူငယ္တစ္ေယာက္ဟာ
ေဘာ့(ဘ္) ဒီလန္ဆိုတဲ့နာမည္နဲ့
ဂီတစင္ျမင့္ေတြေပၚ တက္လာခဲ့တယ္။

၁၉၆၀ ခုႏွစ္ေတြဆီကေပါ ့
အေမရိကန္လူငယ္ေတြဟာ
ေဘာ့(ဘ္) ဒီလန္နဲ့ႀကီးျပင္းခဲ့တယ္လို့ဆိုပါတယ္။

က်ေနာ္တို့ဟာ က်ေနာ္တို ့ဆီမွာ
ဒဂုန္တာရာနဲ့ ႀကီးျပင္းခဲ့သလိုေပါ ့။

က်ေနာ္တို ့ဟာ က်ေနာ္တို့ဆီမွာ
ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္နဲ ့ႀကီးျပင္းခဲ့သလိုေပါ ့။

ေဘာ့(ဘ္) ဒီလန္ႀကီး စာေပႏိုဘယ္ဆုရတဲ့ေန ့
က်ေနာ္က သမိုင္းကိုျပန္စဥ္းစားမိတဲ့ေန ့ေပါ ့။

ဒီလန္က ဗီယက္နမ္စစ္ကိုဆန္ ့က်င္တဲ့
သီခ်င္းေတြ ေရးခဲ့ ဆိုခဲ့သူပါ။

က်ေနာ္တို့ဆီမွာ ေမာင္ေလးေအာင္တို့မ်ိဳးဆက္က
ဗီယက္နမ္စစ္ဆန္ ့က်င္ေရးကဗ်ာေတြေရးခဲ့တာေပါ ့။

တင္မိုး၊ ၾကည္ေအာင္၊ ေမာင္စြမ္းရည္
ေမာင္သင္းခိုင္၊ ေမာင္ေလးေအာင္
ဒီ ျမန္မာကဗ်ာေခတ္ၿပိဳင္ေတြက
ဒီလန္ႀကီးနဲ ့ႏိုင္ငံတကာေခတ္ၿပိဳင္ေတြပါပဲ။

ဒီလန္က လူ ့အခြင့္အေရးတိုက္ပြဲ၀င္လို့
ဂီတစင္ျမင့္ေပၚမွာ ေတာ္လွန္ေသာၾကယ္ပြင့္။

က်ေနာ္တို့ဆီမွာ က်ေနာ္တို့ကဗ်ာဆရာေတြက
လူ ့အခြင့္အေရးတိုက္ပြဲ၀င္လို့
သံတိုင္ၾကားမွာ ေၾကြလြင့္။

မတူတာေတာ့ မတူပါဘူး
ဒီလန္က ဒီလန္
က်ေနာ္တို့က က်ေနာ္တို့။

ဒီလန္က စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို မဆန့္က်င္ရပါဘူး
က်ေနာ္တို့က စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကိုဆန့္က်င္ရင္း
စစ္အာဏာရွင္ေတြရဲ ့ဆန့္က်င္တာခံရ။

 ဒီလန္က အႏုပညာလြတ္လပ္ခြင့္အေၾကာင္းေျပာစရာမလိုဘူး
က်ေနာ္တို့က အႏုပညာလြတ္လပ္ခြင့္အေၾကာင္းေျပာရင္း
တျခားလြတ္လပ္ခြင့္ေတြပါဆံုးရွံဳးခံရ။

 ဒီလန္က ကဗ်ာဆရာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး
ကဗ်ာဆရာေတြက သူ့ကိုခ်စ္ၾကတယ္။

က်ေနာ္တို ့ဆီမွာ ကိုခင္၀မ္းကို
က်ေနာ္တို ့ခ်စ္ၾကသလိုေပါ ့။

ဒီလန္က သီခ်င္းကို ကဗ်ာလိုေရး
ဒီလန္က သီခ်င္းေတြ ကဗ်ာရြတ္သလိုဆို။
ကိုခင္၀မ္း စင္ေပၚတက္ သီခ်င္းဆိုတဲ့အခါ
ကဗ်ာရြတ္ေနသလို မဟုတ္လား။

ကိုခင္၀မ္းသီခ်င္းေတြဟာ
ကဗ်ာပါပဲ။

"ေရတြင္းေလးထဲကိုငံု့ၿပီး
ႏွင္းေရ ... လို့ေအာ္ခဲ့တယ္"
ကိုခင္၀မ္းဟာ
ကဗ်ာပါပဲ။

ဆရာတကၠသိုလ္ဘုန္းႏိုင္ ေျပာခဲ့တယ္
"ဂီတကို ကဗ်ာမွဳျပဳျခင္း" တဲ့
ဥပမာ- ကိုေစာညိန္း
ဥပမာ- ၿမိဳ ့မၿငိမ္း
ဥပမာ- စိုင္းခမ္းလိတ္
ဥပမာ- ကိုေန၀င္း
ဥပမာ- ကိုခင္၀မ္း။

ကိုခင္၀မ္းဟာ ကဗ်ာလားေျမာက္တဲ့သီခ်င္းေတြနဲ ့
က်ေနာ္တို ့ကိုလႊမ္းမိုးခဲ့တယ္။

ေဘာ့(ဘ္) ဒီလန္က
ကဗ်ာလားေျမာက္တဲ့ ဂီတအမွဳနဲ ့
စာေပႏိုဘယ္ဆုႀကီး ရခဲ့ၿပီ။

က်ေနာ္ ကိုခင္၀မ္းကို သတိရတယ္
ဒီလန္ႀကီး ဆုရတဲ့ေန ့ကေပါ ့။

"ဒီလန္" ဆိုတာ
ေ၀လဘာသာစကားမွာ
"ပင္လယ္" လို့အဓိပၸာယ္ရတယ္။

 ဒီလန္ေပါ ့
ေဘာ့(ဘ္) ဒီလန္ေပါ ့
ေခတ္ႀကီးတစ္ခုလုံး လိွဳင္းထန္ခဲ့ပါတယ္။

က်ေနာ္လား
က်ေနာ္ကေတာ့ ဗီဇာမရေသးတဲ့ျမစ္ကေလးမို့
ပင္လယ္ကိုေတာ့ မေရာက္ေသးပါဘူး။
"လမ္းရဲ ့သယ္ေဆာင္ရာ" တဲ့

 ကိုခင္၀မ္းေရးခဲ့သလို
က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့
လိွဳင္းရဲ ့သယ္ေဆာင္ရာ ဟိုအေ၀းကိုေပါ ့။
က်ေနာ္ ကိုခင္၀မ္းကိုလြမ္းတယ္
ေဘာ့(ဘ္) ဒီလန္ စာေပႏိုဘယ္ဆု ရတဲ့ေန ့ကပဲေပါ ့။ ။

ေ အ ာ င္ ေ ၀ း
(၁၀- ၁၈- ၁၆)

Wednesday, September 21, 2016

ဗ ဟိ န္ း လ မ္ း



 သူ ေခၚတဲ့ေနာက္

....................
ဒဂုန္တာရာက
တရုတ္ျပည္အထိ လိုက္တယ္။

သူ ေခၚတဲ့ေနာက္
..........................
ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္က
ခေပါင္းေခ်ာင္းဖ်ားအထိ လိုက္တယ္။

သူ ေခၚတဲ့ေနာက္
........................
က်ေနာ္တို့က
ကမၻာအဆုံးအထိ လိုက္ခဲ့တယ္။ ။

ေ အ ာ င္ ေ ၀ း
(စက္တင္ဘာ- ၂၁၊ ၂၀၁၆)

ပ င္ လုံ


https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjbNq4JAmH8PBk0iPWyRosXImN25dBCjZdPhrBDtGBARc3pgxpqHDb6_q6R7aj6INB-nfS6nlOeWN7e1TJVSS6HqMtbs82uFyHPQEz0I35DC2h-CfjNKQ2sm-VsSC8yCL1CtF8TpbYY8ubl/s1600/8888.jpg


အိုးကို လုံေအာင္ ဖုံးပါ
မလုံရင္ ...
အိုးမလုံ အုံပြင့္တာက ေနာက္
ယင္အုံမွာက အရင္။


ၿခံကို လုံေအာင္ ခတ္ပါ
မလုံရင္ ...
ၿခံခုန္မယ့္ ႏြားေတြက ေနာက္
ေခြး၀င္မွာက အရင္။

ေခါင္ကို လုံေအာင္ မိုးပါ
မလုံရင္ ...
မိုးယိုတာက ေနာက္
ၾကယ္ယို လ,ယိုမွာက အရင္။

ပင္လုံ
အတိတ္ကို လုံေအာင္ ထားပါ
မလုံရင္ ...
သမိုင္း သိုးမွာက ေနာက္
သမိုင္း အခိုးခံရမွာက အရင္။ ။

ေ အ ာ င္ ေ ၀ း
(ဇူလိုင္ ၁၀၊ ၂၀၁၆)
သရုပ္ေဖာ္ - နီဂ်ဴလိုင္ 

အ ေ မ ရိ က န္ ေ န ာ က္ ခံ ျမ န္ မာ က ဗ် ာ တ စ္ ပု ဒ္



“ခင္ဗ်ားလားဗ်။ ေက်ာင္းသားသပိတ္စစ္ေၾကာင္းကို ေရွ ့ဆက္သြားခြင့္မျပဳဘူးဆိုတာ၊ ကဲဗ်ာ မျပဳခ်င္ဦး”

“ျဖန္း“
“ျဖန္း“

“ခင္ဗ်ားလားဗ်၊ ေက်ာင္းသားေတြကိုေရွ႕ဆက္သြားခြင့္ျပဳလိုက္ရင္၊ အာဖဂန္နစၥတန္လိုျဖစ္သြားႏိုင္တယ္ဆိုတာ၊ ကဲဗ်ာ ျဖစ္ ခ်င္ဦး”

“ျဖန္း“
“ျဖန္း“

က်ေနာ္က အဲဒီလူ၊ ေတာင္သာၿမိဳ႕က ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖဆိုတဲ့သူကို ေမးေမးၿပီး၊ ပါးကို ဘယ္ျပန္ညာျပန္႐ိုက္ပစ္လိုက္သည္။ က်ေနာ္ သိတာေပါ့။ ဒီလူ၊ ဦးေအာင္ေသာင္းလူ။ ၾကံ့ဖြတ္ပါတီဝင္ေပါ့။ က်ေနာ္သိပ္သိတာေပါ့။

ႀကံ့ဖြတနဲ႔အေပါင္းပါ စြမ္းအားရွင္အုပ္စုက သူတုိ႔ကိုယ္သူတုိ႔ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖဆိုၿပီး၊ ေက်ာင္းသားသပိတ္စစ္ေၾကာင္းကို လာတား တာ။ ဘယ္ရမလဲ။ က်ေနာ္က အဲဒီသခင္အားရ ကြၽန္ပါးဝျဖစ္ေနတဲ့လူရဲ႕ပါးကို ျဖန္းျဖန္းကြဲေအာင္႐ိုက္ပစ္လိုက္တယ္။ မ ေက် နပ္ေသးဘူး။ ထပ္ေမးၿပီး ထပ္ရိုက္ဖို႔ လက္အရြယ္ ...။ ဟိုးထား။

က်ေနာ့္ေရွ႕မွာ ေတြ႕ဖူးသလိုရွိတဲ့ လူႏွစ္ဦးလာရပ္ၿပီး လက္ျပတားတယ္။ တုိ႔လက္နဲ႔မတန္ဘူးလုိ႔လည္း ေျပာလာတယ္။ အနားကပ္ ေသခ်ာၾကည့္လိုက္ေတာ့မွ ခပ္ဖိုင့္ဖိုင့္နဲ႔က ဆရာဦးတင္မိုးျဖစ္ေနတယ္။

ပိန္ပိန္သြယ္သြယ္တစ္ေယာက္က ပန္းရည္ဘဏ္တိုက္တုိ႔၊ ေတာင္ေတာ္ပုပၸားတုိ႔သီခ်င္းေတြေရးခဲ့တဲ့ ကန္ၿမဲကိုေအးေက်ာ္ျဖစ္ ေနတယ္။ ဆရာဂ်မ္းတုိ႔ ဘယ္လိုကေနဘယ္လို ဒီေတာင္သာ နန္းျမင့္ေတာင္ၾကား၊ အရပ္ကေခၚေတာ့ နပ်င္း (ႏြားပ်င္း) ေတာင္ၾကား၊ ဒီေနရာကို ဘယ္ကေရာက္လာၾကပါလိမ့္။ ေနာင္မွ သတိရ။ ေၾသာ္ …ဒါ သူတုိ႔နယ္ကိုး။
+++++++++

အဲဒီေန ့က ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ(၂၇)ရက္။

မႏၱေလးကေန ရန္ကုန္ကို ခ်ီတက္လာတဲ့ ဗ က သ (ဗကသမ်ားအဖြဲ ့ခ်ဳပ္) ဒီမိုကေရစီပညာေရးသပိတ္ စစ္ေၾကာင္း နာ မည္ဆိုးနဲ ့ေက်ာ္ၾကားတဲ့ ေတာင္သာတပ္မေတာ္ရွိတဲ့ေနရာကို ျဖတ္တဲ့ေန႔။

ဒီ နန္းျမင့္ေတာင္ၾကားမွာ၊ လုံထိန္းရဲနဲ ့ႀကံ့ဖြတ္ေတြ၊ စြမ္းအားရွင္ေတြ အင္အားအလုံးအရင္းနဲ ့အႀကီးအက်ယ္ ပိတ္ဆို႔ ဟန္႔ တား ၿခိမ္းေျခာက္ေနတဲ့ၾကား။ ေက်ာင္းသားထုနဲ႔ ျမင္းၿခံနဲ႔ ေတာင္သာၿမိဳ႕ေတြက ေျပးလာဝန္းရံတဲ့ျပည္သူေတြ ရဲရဲရင့္ရင့္ ေအာင္ျမင္စြာေဖာက္ထြက္သြား။ သပိတ္ေမွာက္ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ သမိုင္းဝင္ နန္းျမင့္ေတာင္ၾကားေအာင္ပြဲ။

ေက်ာင္းသားေတြ ခြပ္းေဒါင္းအလံတလူလူ၊ ေႂကြးေၾကာ္သံေတြ တဆူဆူနဲ႔ ေရွ႕ဆက္ထြက္ခြာသြားၾကေတာ့၊ အဲဒီေနရာမွာ က်ေနာ္ ခဏရပ္က်န္ခဲ့။ ဆရာဂ်မ္းနဲ႔ ကန္ျမဲ ကိုေအးေက်ာ္တုိ႔က ေက်ာင္းသားေတြေနာက္မလိုက္ေသးဘဲ ရပ္ၾကည့္ေန။ မ႐ႈ မလွ အ႐ႈံးေပးလိုက္ရတဲ့ ရဲေတြ၊ ေအာင္ေသာင္းလူေတြလည္း ရွက္ရွက္နဲ႔ျပန္ကုန္ၾကၿပီ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္က အာဖဂန္နစၥ တန္လိုျဖစ္သြားမယ္လုိ႔ေျပာခဲ့တဲ့ က်ဳပ္တုိ႔က ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖဗ်ဆိုတဲ့လူကို ေမးေမးၿပီး၊ ပါးကို ပယ္ပယ္နယ္နယ္႐ိုက္ပစ္လိုက္တာပါ။

က်ေနာ္ ဒီလူ ့မ်က္ႏွာတည့္တည့္ တံေတြးနဲ ့ပ်စ္ခနဲေထြးထည့္လိုက္ၿပီး၊ ေက်ာင္းသားေတြေနာက္ကို ေျပးလိုက္လာခဲ့ တယ္။ ေနကပူလိုက္တာ။ ေဆာင္းတြင္းေနက ခ်စ္ခ်စ္ေတာက္ပဲ။ လမ္းကလည္း ၾကမ္းမွၾကမ္းပါပဲ။ ဆူးေတြ ခ်ိဳင့္ခြက္ေတြ ခဲေတြနဲ ့။ အို … ေမာလိုက္တာ။ က်ေနာ္ ေျပးေနရင္းေရငတ္လာတယ္။
+++++++++

“ဟဲလို၊ ခင္ဗ်ား သတိရၿပီလား”
က်ေနာ့္နားထဲကို အသံတစ္သံ ေႁမြတစ္ေကာင္လို တြားဝင္လာတယ္။
“ဟိုင္း၊ ခင္ဗ်ား သတိရၿပီေနာ္”

က်ေနာ္ ေလးလံေနတဲ့ မ်က္ခြံေတြကို အား.ယူဖြင့္ၾကည့္လိုက္တယ္။ အို … မူးလိုက္တာ။ ျမင္ကြင္းကမႈန္မႈန္ဝါးဝါးျဖစ္ေနရာကေနၿပီး၊ တျဖည္းျဖည္းၾကည္လာလင္းလာ ထင္ရွားလာသည္။ အလို- ဆရာဝန္၊ ဆရာမေတြပါလား။ မ်ားလိုက္တာ။ ဆယ္ ေယာက္မကဘူး။ က်ေနာ့္ေဘးမွာ ဝိုင္းအုံၿပီး ရပ္ၾကည့္ေနၾကပါလား။    က်ေနာ္ ကုတင္တစ္လုံးေပၚမွာ ပက္လက္ကေလး။ ဟင္- လက္ေတြက လႈပ္လုိ႔မရပါလား။ က်ေနာ့္လက္ႏွစ္ဖက္စလုံးမွာ ပိုက္ေတြက တန္းလန္း။ ကုတင္ေဘးက ေဆးပုလင္း ခ်ိတ္တဲ့တိုင္ေတြမွာလည္း ပုလင္းအစီအရီ။ လက္တစ္ဖက္က ပိုက္ထဲက အရည္က နီက်င္က်င္။ အျခားလက္တစ္ဖက္က ပိုက္ထဲမွာက်ေတာ့အရည္က ဝင္းဖန္႔ဖန္႔ အေရာင္ ထင္သည္။

ေခါင္းဆာင္ျဖစ္ပုံရတဲ့ မဇၩိမႏြယ္ဖြား ဆရာဝန္က က်ေနာ့္အနားကပ္ၿပီး တိုးတိုးရွင္းျပတယ္။ က်ေနာ္သူေျပာတာကို အား စိုက္နားေထာင္ၿပီး၊ ျပန္စဥ္းစားလုိ႔ရသလို ရွိသြားသည္။ က်ေနာ္ ေဆး႐ံုႀကီးတစ္႐ုံရဲ႕အေရးေပၚဌာနက အသည္းအသန္လူနာကုတင္တစ္လုံးေပၚေရာက္ေနတာျဖစ္သည္။

မေန႔ညက (ေဖေဖာ္ဝါရီ-၁၊ ၂ဝ၁၅) က်ေနာ္ ႏွင္းမုန္တိုင္းအေရးေပၚတာဝန္နဲ႔ညအိပ္ရတဲ့ ဟိုတယ္က အခန္းတစ္ခန္းထဲမွာ၊ ရင္ဘတ္အရမ္းေအာင့္ မူးမိုက္ၿပီးထိုးလဲလုိ႔၊ အေရးေပၚႏိုင္းဝမ္းဝမ္း (၉၁၁) လူနာတင္ကားနဲ႔ ဒီေနရာကိုေရာက္လာတာ။ ဟို တယ္အခန္းကေနသယ္လာၿပီး၊ အေရးေပၚလူနာတင္ကားေပၚလည္းေရာက္ေရာ က်ေနာ္သတိေမ့သြားခဲ့တာ။ ေဟမိုဂလိုဗင္ က ၅ ဒသမ ၈  ရာခုိင္ႏႈန္းပဲရွိေတာ့တာ။ လူနာတင္ကားေပၚမွာကတည္းက ဆရာဝနနဲ႔သူနာျပဳေတြက အားခ်င္းကုၾကတာ။ က်ေနာ္ ရင္ဘတ္ေအာင့္လာရင္ ေသာက္ေနက် ႏိုက္ထ႐ိုဆိုတဲ့ ေဆးလုံးေသးေသးကေလးေတြ တစ္လုံးၿပီးတစ္လုံး က်ေနာ့္လွ်ာ ေအာက္ ထည့္ေပးခဲ့ရတာ။

ေဆး႐ုံေရာက္ေတာ့ ခ်က္ခ်င္းေသြးသြင္းဖို ့လုပ္ၾက။ အားေဆးပုလင္းေတြခ်ိတ္ၾက။ ႐ႈပ္ယွက္ခတ္ေနမွာေပါ့။ က်ေနာ္ကေတာ့ ဘာမွမသိဘူးေလ။ အခုခ်ိတ္ထားတဲ့ ေသြးပုလင္းက ဒုတိယေျမာက္။ က်ေနာ္ဘယ္သိမလဲ။ မသိစိတ္နဲ႔အိပ္မက္ထဲမွာ က် ေနာ္က ေတာင္သာ နန္းျမင့္ေတာင္ၾကားက ေအာင္ေသာင္းလူရဲ ့ပါးကိုအားရပါးရ႐ိုက္ေနခဲ့တာေပါ့။

ဆရာဝန္ေတြ၊ သူနာျပဳေတြအုပ္လိုက္ႀကီးျပန္သြားေတာ့၊ က်ေနာ္ ေမာၿပီးက်န္ခဲ့တယ္။ မူးလည္းမူးေနေသးတယ္။ သူ႔ကိုယ္ သူ ေတာင္ကိုရီးယားသူပါလုိ႔ေျပာၿပီး၊ အညာဆီေရာလုိ႔ႏႈတ္ဆက္တဲ့ သူနာျပဳဆရာမေလးက က်ေနာ့္ကိုေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ က်န္ ခဲ့တယ္။ က်ေနာ့္မ်က္ခြံေတြ ျပန္ေလးလံလာတယ္။ ကိုရီးယားသူကေလးက အ႒မေျမာက္ အားေဆးပုလင္းကို ေျပာင္းခ်ိတ္ တယ္။ က်ေနာ္အိပ္ခ်င္လာတယ္။
+++++++++

အညာေဆာင္းရဲ႕ေနေရာင္ကလည္း ပူလြန္းလွခ်ည္ရဲ႕။ မီးေတာက္လုမတတ္ပဲ။    က်ေနာ္ ေက်ာင္းသားသပိတ္စစ္ေၾကာင္းကို မီလာတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔အတူ ဝဲေလာင္ကိုျဖတ္ေတာ့၊ နယ္ခ်ဲ ့ဆန္႔က်င္ေရးသူရဲေကာင္းႀကီး ဝဲေလာင္ဗိုလ္ရာညႊန္႔ ကိုယ္တိုင္ ၿမဳိ႕ဦးက ထြက္လုိ႔ႀကိဳေသာ္ေကာရယ္။ ပုပၸားနဲ႔ ေက်ာက္ပန္းေတာင္း၊ ဘာေျပာေကာင္းမလဲ၊ ခြပ္ေဒါင္းအလံေတြနဲ႔ ရဲပေတာင္းခတ္ ရႊင္လန္းတက္ႂကြလုိ႔။

ေဟာ- ေရွ႕မွာ ေရနံေခ်ာင္း၊ ေရနံေခ်ာင္း။ ေဒါင္းေနေခ်ာင္းမွာ ေဒါင္းေတြေပါင္းဆုံၾကေတာ့မယ္။ က်ေနာ္က စစ္ေၾကာင္းေတြ ဆုံၿပီဆိုတာနဲ ့ခြပ္ေဒါင္းအလံႀကီးႀကီးတလက္ကို ေကာက္ကိုင္ၿပီး ေလထဲ အင္နဲ႔ အားနဲ ့ေဝွ႔ယမ္းလိုက္တယ္။

အားပါး- က်ေနာ့္ေဘးမွာ ဆရာဦးၾကည္ေအာင္။ က်ေနာ့္ေရွ႕မွာ ကိုကိုးကြၽန္းအာဇာနည္ ကဗ်ာဆရာေလးေမာင္ (ျမင္းၿခံ)။ အလို- ဟိုးေရွ႕မွာ ကိုသက္ (ဗကသ) နဲ႔ ၊ ကိုဗေဆြေလး (တကသ) တုိ႔ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔အတူ တပ္ဦးက ရင္ေပါင္ တန္းခ်ီတက္လုိ႔ပါလား။
+++++++++


အို … ေဆြးေဆြးမႈန္မႈန္
ေမ့ေဆးထုံပ်ံ ့
ေဆး႐ုံေပၚမွာ
ေတာ္လွန္ေရးကို ကုၾကဆဲ။

မူးရိပ္မူးေဝ အမူးမေျပေသးတဲ့ က်ေနာ့္ဦးေခါင္းထဲမွာ ကာရန္ေတြ ႁပြတ္ခဲ ထိုးသိပ္ ထြက္အန္က်လာေနေတာ့သည္။

ဆရာဝန္ေတြက က်ေနာ့္ကို အေရးေပၚခန္းကေန၊ ႏွလုံးေရာဂါေဆာင္ (ေလးထပ္) အခန္းတစ္ခန္းထဲက ကုတင္တစ္လုံးေပၚ ေျပာင္းေရႊ႕လိုက္ၾကၿပီ။ က်ေနာ္ ေမာေနသည္။ အားနည္းေနတုန္း။ မူးလည္း မူးတယ္။ လူကေဆး႐ုံကုတင္ေပၚမွာ။ က်ေနာ့္ စိတ္က ဗမာျပည္က ေက်ာင္းသားသပိတ္စစ္ေၾကာင္းဆီမွာ ေရာက္ေနသည္။ သူတုိ႔ ဗကသ (ဗကသမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္) သပိတ္ စစ္ေၾကာင္း မႏၱေလး အိမ္ေတာ္ရာဘုရားဝင္းထဲကေန  စခ်ီလာကတည္းက က်ေနာ္ အြန္လိုင္းကေန အားေပးေထာက္ခံခဲ့ သည္။ က်ေနာ္သူတုိ႔ကို ကူညီခ်င္သည္။ ဘယ္လိုကူညီမလဲ။ က်ေနာ္ သူတုိ႔အတြက္ "ရန္ကုန္ခ်ီေက်ာင္းသားသပိတ္တပ္ ႀကီးဘြဲ ့- ေမာ္ဒန္ေလးခ်ိဳးႀကီး” ကို ဇန္နဝါရီ ၁၈ (၂ဝ၁၅) ေန႔က စေရးသည္။ တစ္ခ်ိဳးေရးၿပီးတိုင္း တစ္ခ်ိဳး လိုင္းေပၚတင္သည္။ ေန ့စဥ္ သပိတ္စစ္ေၾကာင္းသတင္းေတြ ေရဒီယိုကနားေထာင္ရသည္။ ဗမာ့ေႏြဦးဟာ ေဖ့စ္ဘုတ္မွာလည္း လြန္႔လူးလာသည္။

မဆုံးေသးတဲ့ ေမာ္ဒန္ေလးခ်ိဳးႀကီးရဲ ့အဆုံးသတ္ စတုတၳအခ်ိဳးကို ဇန္နဝါရီ ၂၈ (၂ဝ၁၅) မွာ လိုင္းေပၚတင္လိုက္သည္။ အဲဒီ အခ်ိန္မွာ သပိတ္တပ္ဦးက ေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ကိုေအာင္မိႈင္းဆန္းနဲ ့ကိုနႏၵာစစ္ေအာင္တုိ႔ႏွစ္ဦး ေနျပည္ေတာ္ေတြ႕ ဆုံေဆြးေႏြးပြဲသြားေနၾကၿပီ။

မစ္ရွီဂန္မဲဇာကေန က်ေနာ္က သူတုိ႔ဒီမိုကေရစီပညာေရးသပိတ္စစ္ေၾကာင္းကို အျပည့္အဝ ေထာက္ခံအားေပးေနသည္။ အားေပးေနရင္းနဲ ့က်ေနာ္ ေဆး႐ုံေပၚေရာက္သြားရေတာ့သည္။
+++++++++


ေဆး႐ုံေပၚမွာ
ေတာ္လွန္ေရးေလ၊ ေသြးတစ္ေပါက္ခ်င္း
လက္ေမာင္းတြင္းက်၊ ေသြးသြင္းလူနာ
စိတ္မွာနီေမာင္း၊ ခြပ္ေဒါင္းလက္ပတ္
အနာဂတ္သို႔၊ ျဖတ္သန္းေနခ်ိန္
အိပ္မက္ထဲမွာ
ႏွင္းသည္း ေလထန္၊ မစ္ရွီဂန္ရဲ႕
ေဟမႏၱမုန္တိုင္းနီနီ။

အဲသည္ရက္ေတြက မစ္ရွီဂန္မဲဇာမွာ ႏွင္းမုန္တိုင္းေတြ ထန္ေနသည္။ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂ (၂ဝ၁၅) မနက္ႀကီး လင္းအားသည္း အခ်ိန္ကစလုိ႔ အႏၱရာယ္ရွိ ႏွင္းမုန္တိုင္းက်ေရာက္မည္ဟု မိုးေလဝသဌာနေတြက အေရးေပၚသတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။ ႏွင္းက ၃ ေပအထက္ေရာက္ေအာင္ က်မည္။ ေလက မိုင္ ၆ဝ - ၇ဝ အထိ တိုက္မည္။ အပူခ်ိန္က ေရခဲမွတ္ေအာက္ကို အမ်ားႀကီးေရာက္သြားမည္။ သတိေပးထားသည္။

ႏွင္းသည္း ေလထန္ မစ္ရွီဂန္။ အေမရိကန္ျပည္သူေတြကေတာ့ ႏွင္းမုန္တိုင္းဒဏ္ကို အန္တုရင္ဆိုင္ေနက်။ က်ေနာ္အလုပ္ လုပ္ သည့္ဟိုတယ္က ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္သည့္အေနႏွင့္၊ က်ေနာ့္ကို ညအိပ္တာဝန္ေပးသည္။ ခါတိုင္းႏွစ္ေတြလည္း ႏွင္းမုန္ တိုင္းရွိလွ်င္ ဒီလိုပဲ အိပ္ေနက်ပါ။

အဲဒီေန႔က တနဂၤေႏြေန႔။ အဲဒီညမွာ အေမရိကန္ေတြ အသည္းစြဲ FOOTBALL ၄၉ ႀကိမ္ေျမာက္ SUPER BOWL ဗိုလ္လုပြဲရွိ သည္။ က်ေနာ္က က်ေနာ္တုိ႔ေဘာလုံးပြဲ (SOCCER) ေလာက္ စိတ္မဝင္စား။

အင္တာဗယ္ေပးတဲ့အခ်ိန္၊ အေမရိကန္အဆိုေတာ္ KATY PERRY ရဲ့ အားပါးတရေဖ်ာ္ေျဖမွဳကို က်ေနာ္ အားပါးတရၾကည့္႐ႈ ေနခဲ့ပါေသးသည္။ အျပင္မွာ ႏွင္းမုန္တိုင္းက စစ္ဦးဘီလူး ျငာသံေပးဝင္လာေနၿပီ။ အခန္းမွန္ျပတင္းေတြကို ႏွင္းဖတ္ ႏွင္းခဲ ေတြက တျဖန္းျဖန္းရိုက္လာတယ္။ ပြဲၾကမ္းၿပီ။ မုန္တိုင္းေအာ္သံက ထိတ္လန္႔တုန္လႈပ္စရာ။ ငလ်င္ေတာ္လည္းသလို ႏွင္း ႐ိုင္းေလက တေဝါေဝါ။ ဟိုတယ္ ႏွစ္ေယာက္ခန္း ကုတင္ႏွစ္လုံးမွာက်ေနာ္ တစ္ေယာက္တည္း။ ရင္ဘတ္ထဲက ေအာင့္သ လိုလို။ ညစာလည္း မစားျဖစ္ေတာ့။

ႏွင္းမုန္တိုင္း တကယ္က်ၿပီဆိုရင္ မလြယ္မွန္း က်ေနာ္သိသည္။ က်ေနာ္ အေမရိကေရာက္ၿပီး၊ ငါးႏွစ္အေရာက္မွာ ဧရာမ ေရခဲမုန္တိုင္းႏွင့္ၾကံဳသည္။ အေမရိကန္ေတြပင္ အဘား အဘား ေအာ္ကုန္ၾကသည္။ ေရျပတ္၊ မီးျပတ္၊ အင္တာနက္ျပတ္။ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးေတြလည္းျပတ္ေတာက္ကုန္သည္။ ဗမာျပည္တစ္ဝန္းစာေလာက္ရွိတဲ့လူေတြ ဒီမွာ ဒုကၡလွလွ ေရာက္ကုန္ၾက။ ေနာက္ေတာ့လည္း ႏွင္းမုန္တိုင္းေဘးက ကုန္း႐ုန္းႏိုးထ လြတ္ေျမာက္ၾက။ အစိုးရက လႊတ္ကူညီတာကိုး။

အဲဒီညက၊ ဟိုတယ္ညမွာ၊ ႏွင္းလန္ ့ၿပီး က်ေနာ္ ရင္ဘတ္ေအာင့္ မူးေဝလဲက်သြားေတာ့၊ က်ေနာ္ေနာက္ဆုံးျမင္လိုက္ရတာက၊ က်ေနာ့္နဖူးေပၚကစီးက်လာတဲ့ ေသြးေတြ ...။ ေသြးေတြ ...။
+++++++++


အိပ္မက္ဆဲေလ
ေဒါင္းေနေခ်ာင္းမွာ၊ ေဒါင္းေတြေပါင္းဆုံ
ေဆး႐ုံကုတင္၊ အျပင္ဘက္မွာ
ဝက္ဝံလကနဲ႔၊ မ်က္ႏွာျဖတ္ရိုက္
ႏွင္းဖတ္ႏွင္းခဲ၊ ေသြးခ်င္းခ်င္းရဲ
ျမင္းခြာတစ္ခ်က္ေပါက္၊ မီးဟုန္းဟုန္းေတာက္
ေနာက္ဆုံးအိပ္မက္၊ မနက္ျဖန္မွာ
မစ္ရွီဂန္မဲဇာ၊ ငါ၏ဒဏ္ရာ။

ေဆး႐ုံေပၚေရာက္ၿပီး၊ ဒုတိယေျမာက္ညက်မွပဲ၊ က်ေနာ္ ဗမာျပည္က ေက်ာင္းသားေတြရဲ ့သပိတ္စစ္ေၾကာင္းေနာက္ဆုံးအေျခအေနကိုသတင္းသိရသည္။ မစ္ရွီဂန္က ႏွင္းမုန္တိုင္းအပ်က္အစီးေတြကိုသိရသည္။

မုန္တိုင္းစဲသြားခဲ့ေပမဲ့၊ ႏွင္းခဲ ႏွင္းဖတ္ေတြက လမ္းမေတြေပၚမွာ၊ ျမက္ခင္းျပင္ေတြေပၚမွာ ေတာင္လိုပုံၿပီး က်န္ရစ္ခဲ့။ တစ္ ေလာကလုံး ႏွင္းခင္းဖုံးကြယ္။ ႏွင္းေဖြးေဖြးထဲမွာ ေသြးခဲၿပီး ေသသြားႏိုင္တယ္။ ဆြတ္ဆြတ္ျဖဴတဲ့ ႏွင္းေတြ တရစပ္ ထန္ထန္ သည္းသည္းက်ေနရင္ ဘာကိုမွ မျမင္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ညအေမွာင္ထဲမွာလိုပဲ။ ႏွင္းအေမွာင္ထဲမွာ ေပါ့။

က်ေနာ္ အေမရိကကိုေရာက္လုိ႔၊ ႏွင္းမုန္တိုင္းနဲ ့ညားေတာ့မွပဲ၊ ဆရာမႀကီးေဒၚၾကည္ေအးရဲ ့"ပထမအျမင္” ကဗ်ာ(႐ႈမဝ၊ ဇန္ နဝါရီ၊ ၁၉၇၃)ထဲက ႏွင္းေမွာင္ကႏၱာရဆိုတဲ့ စကားလုံးကို ကိုယ္ေတြ ့ခံစားနားလည္ရေတာ့သည္။ ၿပီးေတာ့၊ ဆရာမျဖဴမြန္၏ ဆြတ္ဆြတ္ေမွာင္ဆိုေသာ ေဝါဟာရကိုလည္း ထိုနည္းအတိုင္း သေဘာေပါက္ရေတာ့သည္။
+++++++


ႏွလံုးသားထဲ

ျမားရိုးက်ိဳးက်န္၊ အို … စိုးရိမ္ရန္ေကာ
အိုးေဝသံၾကား၊ ျပန္လာခဲ့မည္
ႏွင္းဆီဓားနဲ ့၊ တအားလႊဲခုတ္
ျဖဳတ္ခ်အစိုးရ၊ ေဆး႐ုံညမွာ
ခြၽန္ျမနီေမာင္း၊ ေက်ာင္းသားသပိတ္
ငါ မအိပ္ခင္
ပိန္းပိတ္ျဖဴေအာင္၊ ဆြတ္ဆြတ္ေမွာင္ဆဲ
အို … ႏွင္းေမွာင္ကႏၱာရ။
++++++++

သူရို ့ဆီက ႀကီးက်ယ္ခမ္းနား ခံ့ညားထည္ဝါလွတဲ့ ေဆး႐ုံႀကီးတစ္ခုေပၚမွာ က်ေနာ္က လူနာ။ဆရာဝန္ေတြ၊ သူနာျပဳေတြ၊ ဝန္ထမ္းေတြ ပ်ားပန္းခပ္ေနသည့္ျမင္ကြင္းကို၊ ဓာတ္မွန္ခန္းအသြား၊ လူနာကုတင္တြန္းလွည္းေပၚကေန ဖ်တ္ခနဲ ဖ်ိဳးခနဲ ပက္လက္ျမင္ရသည္။ႏွစ္ေယာက္တစ္ခန္း အခန္းထဲမွာေတာ့၊ တစ္ဖက္ကုတင္က လူနာညည္းသံ သဲ့သဲ့။

အေမရိကန္က ေဆး႐ုံေပၚကေန၊ က်ေနာ္က ဗမာျပည္က ေဆး႐ုံေစာင့္ကိုလည္း သတိရရင္ ရေနမိပါရဲ ့။ ၾကည္ေအး- ေဆး႐ုံ ေစာင့္၏မွတ္တမ္း၊ ႐ႈမဝ၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ၊ ၁၉၇၂။ ေမာင္ေဒါင္းဝတၳဳေတြထဲက ေရြးျမစ္ကမ္းေဘးက ေတာေဆး႐ုံမြဲမြဲကေလး ကို လည္း သတိရ။ ရန္ကုန္ေဆး႐ုံႀကီး၊ အထူးၾကပ္မတ္ကုသေဆာင္မွာ

ဆရာျမသန္းတင့္ရဲ႕က်န္းမာေရးသတင္းကို ရင္တထိတ္ထိတနဲ႔ေစာင့္ခဲ့ရပုံေတြ။ လပြတၱာက သူငယ္ခ်င္းကိုျမင့္ေဇာ္ကို ည ဘက္လူနာေစာင့္ေပးရင္း၊ ရန္ကုန္ေဆး႐ုံႀကီး ခြဲစိတ္ေဆာင္အေပၚထပ္မွာ ေဆး႐ုံ ဆိုတဲ့ကဗ်ာေရးျဖစ္ခဲ့တာေတြ။

ေဆး႐ုံေပၚမွာ အေတြးေတြက ဗမာျပည္ျပန္ေရာက္ၿပီး၊ စိတ္က ေက်ာင္းသားသပိတ္စစ္ေၾကာင္းနဲ ့အတူ ရန္ကုန္ေၾကာင္းခ်ီေနဆဲ။ေဆး႐ုံေတြရဲ ့ထုံးစံ၊ ညဘက္ လူေျခတိတ္ လူနာအိပ္ခ်ိန္၊ က်ေနာ္က မအိပ္ႏိုင္ေသးဘူးပဲနဲ ့၊ လူကကဗ်ာထဲေရာက္သြား။ ကဗ်ာကလူထဲဝင္လာ။အျပန္အလွန္ထိုးေဖာက္ေနၾကသည္။ တစ္ခါတစ္ခါ အားငယ္။

ငါ ဆုံးရွံဳးမွာလား။ ေရျခားေျမျခားမွာ ငါေသဆုံးသြားမွာလား။ ဟင့္အင္း။ မစ္ရွီဂန္မဲဇာမွာေတာ့ ငါ ့ဝိညာဥ္ကိုမထားရစ္ခဲ့ႏိုင္ဘူး။ ငါ ငမိုးရိပ္ကိုေရာက္ေအာင္ျပန္ရမယ္။ ဒါပဲ။ ငါ့ကို အေမရိကန္သခ်ဳႋင္းေတြက မျမဴဆြယ္ႏိုင္ပါဘူး။ မသိစိတ္နဲ႔ ဒီမိုကေရစီနံ႔ သင္းတဲ့ေသမင္းကို ျငင္းဆန္ေနဆဲ။ ႏွင္းမုန္တိုင္းထဲ ငန္း႐ိုင္းတစ္ေကာင္ပ်ံသန္းေနသလို၊ ေတာေတာင္ယံထဲ ျမင္း႐ိုင္းတစ္ ေကာင္ ဒုန္းစိုင္းေနသလို၊ ငမိုးရိပ္ကို ငါပ်ံသန္းေနတယ္။ ငမိုးရိပ္ကို ငါဒုန္းစိုင္းေနတယ္။

ငါ့ကို တိုင္းျပည္က ႏွင္တဲ့ လူဆိုးဗိုလ္ႀကီး ေရႊေရႊ ေရ။ နင္သတ္လုိ႔ငါမေသ။ ငါ့ေျမကို ငါအေရာက္ျပန္လာၿပီး နင့္ကိုငါသတ္မယ္။
+++++++


အခ်စ္ဦးေရ …
ေသြးလူးေပက်ံ၊ ငါ့သံသာရ

ည မစ္ရွီဂန္၊ ထန္ထန္သည္းသည္း
ႏွင္းမုန္တိုင္းထဲ၊ ဘိုင္းဘိုင္းၿပိဳကြဲ
လဲက်ေသဆုံး၊ ငါ႐ႈံးမလား
ညမ်ားဆက္ဆက္၊ ခ်ီတက္ခရီးရွည္
ေက်ာင္းသားေတြနဲ ့အတူ
ျပည္သူရွိရာ၊ ငါ၏ကဗ်ာ
ျပန္လာခ်က္ခ်င္း၊ မင္းေသြးသစ္တုိ႔
မ်ိဳးဆက္သစ္တို႔ထံ၊ ငါ အပ္ႏွံမည္
ရွင္ျပန္ထေျမာက္၊ ေနာက္တစ္ေန႔မွာ။

ရင္ဘတ္ထဲက ေအာင့္ေနဆဲ။ ေဆး႐ုံေပၚက ညေတြလည္း အိပ္မက္ထဲမွာ အိပ္မက္ မက္ေနဆဲ။ ဗမာျပည္က ေက်ာင္းသား ေတြလည္း ရန္ကုန္ေရာက္ေအာင္ အေသာ့ႏွင္ခ်ီေနဆဲ။

အဲဒီ ေက်ာင္းသားသူရဲေကာင္း ခြပ္ေဒါင္းေတြအတြက္ အေမရိကကေန က်ေနာ္လုပ္ေပးႏိုင္တာကကဗ်ာပဲရွိတာ မဟုတ္ လား။ ကဗ်ာက သူတို႔အတြက္ က်ေနာ္ေပးတဲ့ လက္နက္ မဟုတ္လား။ ကဗ်ာက ႏိုင္ငံေရး မဟုတ္လား။ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ခရီးရွည္ခ်ီတက္ပြဲက ႏိုင္ငံေရး မဟုတ္လား။ ေက်ာင္းသားေတြ ႏိုင္ငံေရးမလုပ္ရင္၊ သူေတာင္းစားေတြ သမၼတျဖစ္ကုန္မွာေပါ့။

ေဆး႐ုံေပၚက လူနာကုတင္ထက္မွာ လူကသာ ပက္လက္။ စိတ္ကေတာ့ မတ္မတ္ခိုင္ခိုင္နဲ႔၊ မယိုင္မလဲ။ အိပ္မက္ထဲမွာ ဗမာ ျပည္က ေတာ္လွန္ေသာ၊ တိုးတက္ေသာ ေက်ာင္းသားေတြနဲ ့အတူ ခ်ီတက္ဆဲ။

ေသခ်ာတာတစ္ခုက က်ေနာ့္ဝိညာဥ္ဟာ က်ေနာ့္ခႏၶာကိုယ္နဲ႔ ကင္းကြာ မသြားေသးဘူးပဲ။ ေနာက္ထပ္ေသခ်ာေသးတာ တစ္ခုက၊ က်ေနာ့္ႏွလုံးသားထဲမွာ၊ ပူေႏြးအစီးသန္တဲ့ ကဗ်ာေသြးေတြ မေျခာက္မခန္းဘဲစီးဆင္းေနတုန္းပဲ။ ဒီတစ္ခါမေသရင္၊ က်ေနာ္ ဘယ္ေတာ့မွ မေသေတာ့ဘူး။ ေၾသာ္ … စိုစိုေႏြးေႏြး


အိုးေဝေသြးနဲ ့
ေဆး႐ုံေပၚမွာ
ေတာ္လွန္ေရးကို ကုသၾကဆဲပါတကား။     ။
ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁- ၃၊ ၂ဝ၁၅

(တစ္ခုေသာေဆး႐ုံ၊ ႏွလုံးေရာဂါေဆာင္)
+++++++++

ျပည္တြင္းက ရဲေဘာ္ကဗ်ာဆရာ ညီေနာင္အေပါင္းတို႔ေရ ...။ ဒီစာဟာ တျခားဘာမွေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ေဆး႐ုံညတြင္ ခ်ီ တက္ျခင္းဆိုတဲ့၊ အေမရိကန္ေနာက္ခံ ျမန္မာကဗ်ာတစ္ပုဒ္ရဲ႕အေၾကာင္းသာပါပဲကြာ။

ရဲေဘာ္တုိ႔အားလုံး က်န္းက်န္းမာမာနဲ ့ကဗ်ာေတြ ဆက္ေရးႏိုင္ၾကပါေစ။    ။


ေ အ ာ င္ ေ ဝ း
(ေမ ၁၂- ၂ဝ၁၆)

Wednesday, August 24, 2016

ကို ေ ရႊ ေ အ ာ င္ ေ ၀ း တို ့ မ ႏၱ ေ လ း မွ ာ ႏွဲ မွ ဳ တ္ ခဲ့ ၾက စ ဥ္ က




ေခတ္ကလည္း မေကာင္းဟန္၊ စနစ္ကလည္း ေညာင္းျပန္၊ အျဖစ္ကလည္း ေဟာင္းတန္သေလာက္ ေတာ့ ေဟာင္းေနပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့၊ မေမ့ႏိုင္ေသးပါ။

၂၀၀၆ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ(၃၁)ရက္။
မႏၱေလးၿမိဳ့၊ အိုရီယင္တယ္ေဟာက္စ္ခန္းမ။
အဲဒီမွာ က်ေနာ္တို့ေတြ ႏွဲမွဳတ္ခဲ့ၾကတဲ့ အေၾကာင္းေလးပါ။

အိတ္ခ်္၊ အိုင္၊ ဗီြ ကူးစက္ခံ မိဘမဲ့ကေလးငယ္မ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးရန္ပုံေငြ၊ အျဖဴေရာင္ သက္တံကဗ်ာရြတ္ဆိုပြဲ။

ရန္ကုန္မွာ က်ေနာ္တို့ ပထမဆုံးပြဲကို ၂၀၀၆၊ ေမလ(၆)ရက္၊ ဆရာစံလမ္း၊ မစၥတာဂစ္တာ ကေဖးမွာ က်င္းပခဲ့။ ဒီ ပထမဆုံးပြဲမွာ ရန္ပုံေငြ (၆၇)သိန္းေက်ာ္ အလွဴခံရရွိခဲ့။

ဒီတုန္းက ေဒါက္တာခင္ေမစုတို့၊ ဆရာမစုထားတို့၊ ဆရာမသန္းျမင့္ေအာင္တို့ “သုခရိပ္ၿမံဳ” မွာ လက္ခံျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ထားတဲ့ အိတ္ခ်္၊ အိုင္၊ ဗြီ ကူးစက္ခံ မိဘမဲ့ကေလးငယ္ေတြက စုစုေပါင္း (၁၃)ေယာက္ပဲရွိေသး။ (ယခု ၁၃၀ မွ်မကေက်ာ္ၿပီ။ မႏၱေလးသုခရိပ္ၿမံဳဆိုတာလည္းတိုးလာသည္)

ဒီေတာ့၊ မႏၱေလးပြဲမွာရြတ္ဖို့ က်ေနာ္က ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ အေသအခ်ာျပင္ဆင္ေရးဖြဲ့ထားလိုက္သည္။ ေအာက္ပါအတိုင္း။


က ေ လ း တ စ္ ဒါ ဇ င္ နဲ ့ တ စ္ ေ ယ ာ က္

အို- မႏၱေလး

ကေလး တစ္ဒါဇင္နဲ့တစ္ေယာက္ရွိတယ္။

လူေတြက ဂလိုဘယ္ေတာ့ဆန္ခ်င္တယ္

ကြန္ဒုံးေတာ့ မသုံးခ်င္ဘူး။

အို- မႏၱေလး

ကေလး တစ္ဒါဇင္နဲ့တစ္ေယာက္ရွိတယ္။

လူေတြက မုန့္လုံးေတာ့ စကၠဴကပ္ခ်င္တယ္

ကြန္ဒုံးေတာ့ မသုံးခ်င္ဘူး။

အို- မႏၱေလး

ကေလး တစ္ဒါဇင္နဲ့တစ္ေယာက္ရွိတယ္။

လူေတြက ဂ်င္ဆန္းမီနဲ့ေတာ့ လမ္းေလွ်ာက္ခ်င္တယ္

ကြန္ဒုံးေတာ့ မသုံးခ်င္ဘူး။

“Rainbows are multi-colored.

Our performance is not divided by colors,

But all white and pure.

That’s why we called it ‘white rainbow’.” [ * ]


အို- မႏၱေလး

ကေလး တစ္ဒါဇင္နဲ့တစ္ေယာက္ရွိတယ္။

အဲဒီကေလးေတြဟာ

မိဘေမတၱာ ငတ္ေနတဲ့ကေလးေတြေပါ ့။

အို- မႏၱေလး

ကေလး တစ္ဒါဇင္နဲ့တစ္ေယာက္ရွိတယ္။

အဲဒီကေလးေတြဟာ

အၾကင္နာ ကရုဏာလိုအပ္ေနတဲ့ကေလးေတြေပါ ့။

အို- မႏၱေလး

ကေလး တစ္ဒါဇင္နဲ့တစ္ေယာက္ရွိတယ္။

အဲဒီကေလးေတြဟာ

အျပစ္မဲ့တဲ့ ဓားစာခံကေလးေတြေပါ ့။

[ * ]


အို- မႏၱေလး

ကေလး တစ္ဒါဇင္နဲ့တစ္ေယာက္ရွိတယ္။

ကမၻာႀကီးက လမ္းျပေျမပုံအတိုင္းသြားဖို့ေျပာေနတယ္

ကေလးေတြခမ်ာ ပန္းတိုင္ေပ်ာက္ေနရၿပီ။

အို- မႏၱေလး

ကေလး တစ္ဒါဇင္နဲ့တစ္ေယာက္ရွိတယ္။

ကမၻာႀကီးက ေအ၊ အိုင္၊ ဒီ၊ အက္စ္ တိုက္ဖ်က္ေရးေဆြးေႏြးေနတယ္

ကေလးေတြခမ်ာ အိတ္ခ်္၊ အိုင္၊ ဗြီ ပိုး ကူးစက္ခံေနရၿပီ။

[ * ]

အို- မႏၱေလး

ကေလး တစ္ဒါဇင္နဲ့တစ္ေယာက္ရွိတယ္။

သူတို့ေလးေတြ ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ့သြားဖို့

က်ေနာ္တို့ရဲ့ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္းကို မွ်ေ၀ရမယ္။

အို- မႏၱေလး

ကေလး တစ္ဒါဇင္နဲ့တစ္ေယာက္ရွိတယ္။

သူတို့ေလးေတြ အိပ္ေရးမပ်က္ေစဖို့

က်ေနာ္တို့ရဲ့ညေတြကို လုံၿခံဳေပးရမယ္။

အို- မႏၱေလး

ကေလး တစ္ဒါဇင္နဲ့တစ္ေယာက္ရွိတယ္ေလ။ ။

(၂၀၀၆)


သို့ေသာ္ … ။ မႏၱေလးမွာ စစ္ပေဒသရာဇ္ႀကီးရဲ့တစ္ခ်က္လႊတ္အမိန့္နဲ့၊ ပြဲမွာ သီခ်င္းပဲ ဆိုခြင့္ရ။ ကဗ်ာရြတ္ဆိုခြင့္မရ၊ လုံး၀ မရခဲ့။

သို့ေသာ္ … ။ က်ေနာ္တို့ ဒီမႏၱေလးပြဲမွာ ရန္ပုံေငြ (၁၀၂)သိန္း အလွဴခံရေအာင္၊ ပြဲကို စီစဥ္ တင္ဆက္ႏိုင္ခဲ့။

မႏၱေလးတိုင္း ေထြ/အုပ္ က တာ၀န္ႀကီးႀကီးရွိသူကိုယ္တိုင္ ခန္းမထဲက ေရွ့ဆုံးခုံတန္းမွာ အက်အနထိုင္ၿပီး ပြဲကို လာေစာင့္ၾကည့္ေနသည္။ လာေထာက္လွမ္းေနသည္။

ဘယ္ရမလဲ။ သူ့မ်က္စိေရွ့ေမွာက္မွာ က်ေနာ္တို့ကဗ်ာေတြ တြင္တြင္ရြတ္ခဲ့ၾကသည္။ ကဗ်ာျမစ္ေရ သြင္သြင္စီးခဲ့လွၿပီ။ က်ေနာ္တို့ကဗ်ာရြတ္ေနတာကို အႏွီပုဂၢိဳလ္မသိ။

ပြဲအဖြင့္မွာ၊ ဖေယာင္းတိုင္မီးထြန္းပါေဖာမန့္ႏွင့္အတူ ဆန္းထြဋ္ႏွင့္ေခ်ာအိသိမ္းတို့၊ ေဇာ္သက္ေထြး ေရးေပးထားတဲ့ကဗ်ာကိုရြတ္ၿပီး စင္ေပၚတက္လာသည္။ သီခ်င္းပဲ ဆိုခြင့္ျပဳထားတဲ့စင္ေပၚမွာ၊ လူတိုင္းက ကဗ်ာေတြ တက္တက္ရြတ္ေနၾကသည္။

အခမ္းအနားမွဴး (မ)တင္မိုးလြင္ကအစ၊ မႏၱေလးကပြဲစီစဥ္သူေတြအလယ္၊ ရန္ကုန္ကလိုက္လာၾကတဲ့ သွ်ီ၊ သင္ဇာ၀င့္ေက်ာ္၊ ေငြစင္သြန္း စတဲ့ကေလးေတြအဆုံး၊ အားလုံးဟာ ကဗ်ာျဖစ္ေနၾကေတာ့သည္။

တင္မိုးလြင္ဖိတ္ေခၚလိုက္ေတာ့ ကိုေစာေ၀ စင္ေပၚတက္လာသည္။ သူက ဘာကဗ်ာမွ မရြတ္ပါ။ သူ့့ကိုယ္လုံး၀၀ႀကီးကိုယ္ႏွဳိက္က ကဗ်ာတုံးကဗ်ာခဲႀကီးျဖစ္လို့ေနသည္။

ပြဲၿပီးခါနီးလာေတာ့၊ ကဗ်ာဆရာေတြ စင္ေပၚကို တစ္ေယာက္ၿပီးတစ္ေယာက္ ေရာက္လာသည္။ က်ေနာ္က က်ေနာ္၏ ကေလးတစ္ဒါဇင္နဲ့တစ္ေယာက္ကဗ်ာထဲက-

“Rainbows are multi-colored.

Our performance is not divided by colors,

But all white and pure.

That’s why we called it ‘white rainbow’.”

အဂၤလိပ္စာပိုဒ္ကို အက်ယ္ေလာင္ဆုံး ေအာ္ဟစ္ရြတ္ဆိုပစ္လိုက္သည္။

ပြဲၿပီးေတာ့၊ က်ေနာ္တို့အားလုံး စုေပါင္းဓာတ္ပုံရိုက္ ေအာင္ပြဲခံၾကသည္။ ပြဲၿပီးၿပီးခ်င္း၊ မႏၱေလးတိုင္း စစ္ပေဒသရာဇ္ႀကီးရဲ့အထူးေစာင့္ၾကည့္ ေထြ/အုပ္ပုဂၢိဳလ္ခမ်ာ မ်က္စိမ်က္ႏွာပ်က္ပ်က္ ႏွင့္ ထိုင္ရာက ထျပန္သြားတာေတြ့လိုက္ရသည္။

က်ေနာ္တို့ ပြဲတစ္ေလွ်ာက္လုံး ႏွဲၿမိဳင္ၿမိဳင္မွဳတ္ေနတာကို ဘာမွန္းမသိထိုင္ၾကည့္ရင္း၊ ပြဲၿပီးေတာ့မွ ထိုပုဂၢိဳလ္ သတိထားမိသြားပုံရပါသည္။

ဟုတ္တယ္ေလ။ သူတို့က ဒီအခန္းထဲမွာ တေယာမထိုးရလို့ တားျမစ္အမိန့္ထုတ္ထားတယ္။

က်ေနာ္တို့ကလည္း သူတို့တားျမစ္ထားသလို တေယာမထိုးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့၊ က်ေနာ္တို့အားလုံး ႏွဲေတြ
ၿပိဳင္တူ မွဳတ္ခဲ့ၾကတယ္။ အားရစရာပါပဲ။ ၾကည္နူးစရာပါပဲ။ လြမ္းလြမ္းနဲ့မွဳတ္လိုက္ၾကတဲ့ ႏွဲသံေတြကလည္း ေခ်ာလိုက္ပါဘိသနဲ့။

“ႏွဲေခ်ာေတာ့ တေယာ” လို့ ဆိုၾကတယ္ မဟုတ္လား။

ဟုတ္ကဲ့ပါ။ တေယာ မထိုးရ ဆိုတဲ့ မႏၱေလးမွာ ကိုေရႊေအာင္ေ၀းတို့လူသိုက္ ႏွဲမွဳတ္ခဲ့ၾကတဲ့ သမိုင္း၀င္ျဖစ္ရပ္မွန္ေလးပါ။

အားလုံးကို လြမ္းပါတယ္။ ။

ေ အ ာ င္ ေ ၀ း
ၾသဂုတ္ ၂၃- ၂၀၁၆။

Monday, August 22, 2016

ပန္း ႏု ေရာင္ အို ဋီ ကာ ၊ ဒဂုန္တာရာ (၁၉၁၉ - ၂၀၁၃)


“အိုႏု ပ်ိဳရင့္
သူႏွင့္ခ်ယ္ရီ၊ ရီေ၀ယစ္သန္း
ပန္းႏုေရာင္အို ...”
(ဒဂုန္တာရာ)


ဒီေန ့မွာ
ေဆြးေျမ ့ေၾကကြဲ
အလံကို
တိုင္တစ္၀က္ပဲလႊင့္ထားတယ္။


သခင္ကိုယ္ေတာ္မိွဳင္း
ေဇာ္ဂ်ီ
မင္းသု၀ဏ္
ဒဂုန္တာရာ
ႀကီးေလးႀကီးအစဥ္အလာ
ဒီေန ့မွာ
ေဆြးေျမ ့ေၾကကြဲ
အလံကို
တိုင္တစ္၀က္ပဲလႊင့္ထားခဲ့တယ္။


ပါဘလိုနီရူဒါေရ...
ဂုဏ္ျပဳအပ္တဲ့
မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ကို
ဆီးႀကိဳပါေတာ့။


၀င္းေမာ္ဦးေရ...
သမီးေရ...
ေႏြဦးအမတ
မေသညမွာ
သည္းတို ့အဘကို
ထႀကိဳပါဦး။


သမီးတို ့အတန္းက
ေရွ ့ဆုံးခုံတန္းေလး
ထိုင္သူေ၀းခဲ့တာ။


သက္၀င္းေအာင္ေရ...
ေနေရာင္တေစာင္း
မင္းတို ့ေက်ာင္းက
ခြပ္ေဒါင္းအလံကေလး
ေသြးစြန္းခဲ့တာ။


ငွက္ေရ...
ရာဇ၀င္ျဖတ္သန္း
အိပ္မက္တင္းက်မ္း
ေခတ္ရဲ ့လမ္းမွာ
ပန္းေတြ ၾကယ္ေတြ
ေၾကြေနခဲ့တာ။


ေဟာဒီ
ၾကယ္အေၾကြၾကမ္းတဲ့
ၾသဂုတ္လသရမ္း
ဇာတ္၀င္ခန္းမွာ
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကြယ္လြန္ခဲ့ၿပီ။


အေ၀းကလြမ္း
ဟိုး... ေအာင္ပန္း
မဲနယ္ေတာင္တန္း
အေမွာင္သန္းခ်ိန္
ၿငီမ္းခ်မ္းေရး
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကြယ္လြန္ခဲ့ၿပီ။


မိုးေ၀းေရ...
ငါတို ့ဆရာ ကြယ္လြန္ခဲ့ၿပီ။


ေအးမင္းေစာေရ...
အစ္ကိုတို ့ဖခင္ ကြယ္လြန္ခဲ့ၿပီ။


မမခင္ဦးစံပယ္ေရ...
က်ေနာ္တို ့ေခါင္းေဆာင္ ကြယ္လြန္ခဲ့ၿပီ။


ျမရာေတာႀကီးတစ္ခုလုံး
မီးဟုန္းဟုန္းေတာက္
လမ္းေပ်ာက္တဲ့ ၿမိဳင္ ေရ...
“ေဌးၿမိဳင္”လာၿပီေလ။


“ကိုေဌးၿမိဳင္
က်ေနာ္တို ့ဘက္က
ရပ္တည္ေပးတဲ့အတြက္
ေက်းဇူးတင္တယ္”
(သန္းထြန္း)


ေတာထဲကလာတဲ့စာေလးတစ္ေစာင္ရယ္
ေတာ့ ကာ သာ ဘဲ ရယ္နဲ ့
ဆရာဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ရယ္
ဆရာျမသန္းတင့္ရယ္
သခင္ျမသန္းရယ္
အဘေလထီးဦးအုန္းေမာင္ရယ္
က်ဆုံးေလၿပီးေသာပန္းပြင့္မ်ားရယ္
၃၉ လေရာင္
ကိုလိုနီေႏွာင္ႀကိဳးေအာက္က
လားရွဳိးလမ္းမႀကီးရယ္
မတ္လေတာ္လွန္ေရးရယ္
စာေပသစ္ရယ္
လြမ္းရစ္ေတာ့သက္လွယ္ရယ္။


ဆရာ ့ကိုဆိုရင္
(ဒဂုန္တာရာဆိုရင္)
ေအာင္ဆန္းကလည္း ခ်စ္တာပဲ
ေအာင္ဆန္းသမီးကလည္း
ခ်စ္တာပဲ။


ဆရာ ့ကိုဆိုရင္
(ကိုေဌးၿမိဳင္ဆိုရင္)
ဗဟိန္းကလည္း ခ်စ္တာပဲ
ဗဟိန္းဇနီး
မခင္ႀကီးကလည္း ခ်စ္တာပဲ။


အေမလူထုေဒၚအမာရယ္
ဆရာ ့ကိုဆိုရင္
ေတာႀကိဳအုံၾကား
ဘုံကၽြန္ေတြအလား
အေျခခံလူတန္းစား
အလုပ္သမား လယ္သမား
ငၾသေတြ ငဘေတြ
ျပည္သူေတြကလည္း ခ်စ္တာပါပဲ။


ျပည္သူေတြလက္နဲ ့
အထက္သန္ဆုံး
ႏွလုံးသားျမွဳပ္ကူ
(ဆရာ ့ရဲ ့)
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအုတ္ဂူမွာ
ရန္သူေတြ ဒူးေထာက္ရေစသား။


ဒဂုန္တာရာ
ဘုံကဗ်ာကို
လင္းယုန္ေစာင့္ေရွာက္ပါေစသား။


သစ္ခြျပာရိုင္း
မိုးလုံးမိွဳင္းေတြ
ဒုန္းစိုင္း ဒုန္းစိုင္း
အို...ျမင္းရိုင္းေတြ
ေတာရိုင္းေတာင္ရိုင္း
ျမစ္တံတိုင္းေတြ
ေရရိုင္းေျမရိုင္း
ပင္လယ္လိွဳင္းေတြ
သမိုင္း သမိုင္း
တို ့သမိုင္းမွာ
“မိွဳင္း” နဲ ့”ဆန္း” ရဲ ့
အတိုင္းမဲ့အလြမ္းေတြ
“ဆန္း” နဲ ့”ဟိန္း” ရဲ ့
လြမ္းဖြဲ ့ယိမ္းႏြဲ ့
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက
ေလႏုေအးက
တႏြဲ ့ႏြဲ ့ေနာ့ေနဆဲလား။


ေမေရ...
ေမေရ...
ေႏြဦးေသၿပီ။


ၾကည္ေအးရဲ ့မီ
တီဘီ ေရ...
ေႏြဦးေသၿပီ။


ႏွင္းဆီ ႏွင္းဆီ
အနီထဲက
ေႏြဦးေသၿပီ။


အခ်စ္ေရ...
မ်က္ရည္တစ္စ
ေၾကြမက်နဲ ့

ညဆိုတာ
ေမွာင္မွာပဲေလ။


ေမွာင္တာကိုက
အလင္းေရာင္ပဲေလ။


အေမွာင္ထဲမွာမွ
ၾကယ္ေတြရဲ ့အလွကို
ျမင္ခြင့္ရ
ဘ၀ဟာ ညပဲ။


ျမရာပင္ထက္မွာ
ၾကယ္ေတြေၾကြသက္ခဲ့ၾကၿပီ။


ဆိတ္ဖလူးရနံ ့ေတာမွာ
ၾကယ္ေတြ ေၾကြေလွ်ာခဲ့ၾကၿပီ။


အဓိပတိလမ္းေပၚမွာ
ၾကယ္ေတြေၾကြေရာ္ခဲ့ၾကၿပီ။


ဧရာ၀တီေရ...
ၾကယ္ေၾကြေရဆန္
မုန္တိုင္းထန္ပါေလာ ့။


ပုန္ကန္ႏြယ္တို ့အေဖေရ...
ေမရဲ ့ကဗ်ာဆရာကို
အျပာတို ့အ၀ါတို ့နဲ ့ႀကိဳပါေတာ့။
အစ္ကိုသခြပ္ေရ...
“ဒဂုန္တာရာကစ
ေမာင္ေလးေအာင္အဆုံး
ပန္းတစ္ကုံးပဲ”
ေရးပါဦးလား
ေနာက္ဆုံးတိုက္ပြဲ
ကဗ်ာပဲေလ။


ေဟမာေန၀င္းေရ...
ဒိုရာသန္းေအး
ေလွကေလးနဲ ့
ေဆြးပါဦးလား။


ႏွလုံးသားထဲ
ျမား၀င္ထုတ္ခ်င္း
ျမစ္တစ္စင္းဟာ
ရင္တြင္းလိွဳင္းရိုက္
ဦးညႊတ္လိုက္ပါရဲ ့။


ဆရာ ့ကိုဆိုရင္
(ဒဂုန္တာရာဆိုရင္)
ေမာင္ယဥ္မြန္ကလည္းႀကိဳမယ္
ေဖာ္ေ၀းကလည္းႀကိဳမယ္
ေဒါင္းႏြယ္ေဆြကလည္းႀကိဳမယ္
ေအာင္လင္းကလည္းႀကိဳမယ္
ႏိုင္၀င္းေဆြကလည္းႀကိဳမယ္
ခင္၀မ္းကလည္းႀကိဳမယ္
ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ကလည္းႀကိဳမယ္
တင္မိုးကလည္းႀကိဳမယ္
ၾကည္ေအာင္ကလည္းႀကိဳမယ္
ေမာင္ရန္ပိုင္ကလည္းႀကိဳမယ္
မင္းလူကလည္းႀကိဳမယ္
ေမာင္၀ံသကလည္းႀကိဳမယ္။


ဆရာေရ..
ဆရာနဲ ့က်ေနာ္တို ့ေတြ
ရုပ္ျမင္သံၾကားတယ္လီဖုန္းကေန
ေတြ ့ၾကမယ္ေလ။


ဒီေန ့မွာ
ေဆြးေျမ ့ေၾကကြဲ
အလံကို
တိုင္တစ္၀က္ပဲလႊင့္ထူထားခဲ့ပါတယ္။


ဟံသာ၀တီဦး၀င္းတင္အစ
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အလယ္
မင္းကိုႏိုင္အဆုံး
အားလုံးကို အေၾကာင္းၾကားပါရဲ ့။


အခုအခ်ိန္ကစၿပီး
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ
ထြက္ခြာသြားပါၿပီ။


“အေကာင္းကိုရွာ၏
အေကာင္းကားမရွိေတာ့”


အေကာင္းကိုရွာ၏၊ အေကာင္းကားမရွိေတာ့။ ။


(ဒီကဗ်ာဟာ ဆရာဒဂုန္တာရာ၏ေျခအစုံက ေျမမွဳန္ငယ္တမွ်သာပါ)


ေအာင္ေ၀း
ၾသဂုတ္ ၂၀- ၂၀၁၃

ေခတၱ- မစ္ရွီဂန္။
(သရုုပ္ေဖာ္ - ဂရပ္ဖစ္ ကိုုမ်ဳိး+)

Saturday, August 13, 2016

ၾသ ဂု တ္ လ ( ၁ ၄ ) ရ က္ ေ န ့ မ န က္ ခ င္ း ၾသ ၀ါ ဒ


"ငွက္သို့လွ်င္
ေပါ ့ပါးေသာ အသက္ေမြးမွုကို
ျပဳရာ၏"
( ေ မ တၱ သု တ္ )
---------------
ငွက္သို့လွ်င္
ခ်စ္ျခင္းေမတၱာႏွင့္ဥာဏ္ပညာကို
တန္ဖိုးထားရာ၏။
--------------
ခ်စ္ျခင္းအားျဖင့္ပင္-
ေ အ ာ င္ ေ ၀ း ။

တို င္ း ျပ ဳ ျပ ည္ ျပ ဳ အ ရ က္ သ မ ာ း (ႏွမငယ္ေထြး၊ ျဖဴႏွင္းေဖြးသို့)


 

ေမာင္သင္းခိုင္ေရးခဲ့ဖူးတဲ့ ၁၉၈၀ ေက်ာ္ေလာက္က မိုးေ၀ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ကို ျပန္အမွတ္ရတယ္။ “အရက္ျမစ္ထဲ၊ လက္ပစ္ပဲ ကူးေနခ်င္” အစခ်ီတဲ့ “အရက္ျဖစ္သြားတဲ့နာရီ” ကဗ်ာ။ အကုန္အစင္ မမွတ္မိေတာ့ပါဘူး။ ေနာက္ဆုံးစာေၾကာင္းကိုေတာ့ မွတ္မိေနတယ္။ “ပုဇြန္ေတာင္မွာ ေမာ့ဖို့ေလ” တဲ့။ ဟုတ္တယ္ေလ။ ပုဇြန္ေတာင္မွာ ေမာင္ေလးေအာင္ ေစာင့္ေနေရာ့မယ္ေလ။
ေအာက္ပါေမးခြန္းမ်ားကိုေျဖပါ
————————————
ႏွမငယ္ေထြး၊ ျဖဴႏွင္းေဖြးေရ။ ညည္း ေျဖၾကည့္ပါ။
(၁) ေမာင္ေလးေအာင္ ကို သိလား။
(၂) ၿငိမ္းသစ္ ကို သိလား။
(၃) ေမာင္တင္သစ္ ကို သိလား။
သူတို ့အားလုံးဟာ ကဗ်ာဆရာေတြပါပဲကြယ္။ သူတို့အားလုံးဟာ (ညည္းစြပ္စြဲတိုက္ခိုက္သလို) အရက္သမားေတြပဲေပါ ့။
ျမန္မာကဗ်ာဆရာ(အမ်ားစု)ဟာ အရက္အိုးထဲ ေခါင္းစိုက္ေနတဲ့သေဘာ ညည္း အေ၀ဖန္ေစာ ခဲ့တယ္။ “ဒါကေတာ့ ပုလိပ္အျမင္ကိုး ဦးဘခ်စ္ရဲ့” လို့ ဗိုလ္ေအာင္ဒင္ေျပာသလို ေျပာရေတာ့မယ္။
တို့ အႏုပညာေမွာ္ရံုေတာမွာေတာ့၊ တို ့ ကဗ်ာဆရာေတြၾကားမွာေတာ့၊ စႏၵရားသံ တလဲ့လဲ့ ၾကားမွာ ဖန္ခြက္ခ်င္းတိုက္သံလည္းၾကားရမယ္။ ဖန္ခြက္ခြဲသံ၊ ဖန္ခြက္ကြဲသံ၊ ရန္ဘက္ဆဲသံလည္းၾကား ရမယ္။ ကဗ်ာဆရာမွန္ရင္ ဒီအသံေတြ ၾကားရစၿမဲ။ သူတို ့ဟာ အရက္ႀကိဳက္တတ္တဲ့ ပုရိသအႏြယ္၀င္ သူေတာ္စင္ေတြပါဗ်ာ။
သူတို ့ဟာ အရက္ကိုးေမာင္းေသာက္ၿပီး၊ ဖိႏွိပ္တဲ့ စစ္အစိုးရကို ေဖာ္လံဖား ေဘာမ ေနတဲ့ ေဖာက္ျပန္ေရးသမားေတြလည္း မဟုတ္ၾကပါဘူး။ သူတို့ဟာ အရက္ဇိမ္ခံေသာက္ၿပီး၊ အဖိႏွိပ္ခံျပည္သူ ေတြအေပၚ ေစာ္ကားေမာ္ကားျပဳေနၾကသူေတြလည္း မဟုတ္ရပါ။ သူတို ့ဟာ တိုင္းျပည္နဲ့လူမ်ိဳး စစ္အာဏာရွင္စနစ္သံဖေနာင့္ေအာက္မွာ ျပားျပား၀ပ္ ဒုကၡပင္လယ္ေ၀ေနတာကို မသိက်ိဳးကၽြန္ျပဳေနၾကတဲ့ တစ္ကိုယ္ေကာင္းအတၱသမားေတြလည္း လုံး၀ မဟုတ္ၾကေၾကာင္းပါ။
သူတို ့ဟာသူတို့၊ လူပီပီ၊ ပုထုဇဥ္ညီညီ အရက္ေသစာႀကိဳက္ေကာင္း ႀကိဳက္ၾကပါလိမ့္မယ္။ အရက္ေသရည္ေသာက္ေကာင္း ေသာက္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့၊ သူတို့ဟာ တိုင္းျပည္ဖ်က္သူေတြ၊ အမ်ိဳးဖ်က္သူေတြေတာ့ မဟုတ္ေရးခ် မဟုတ္ရပါဗ်ာ။
အရက္ဟာ သူတို ့ဘ၀ရဲ့အျပစ္အနာအဆာလို့ဆိုရင္ေတာင္၊ သူတို့အျပစ္ေၾကာင့္ ဘယ္ အဖိႏွိပ္ခံျပည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ မထိခိုက္ မနစ္နာခဲ့ၾကပါဘူး။ သူတို့ကို အဲဒီအျပစ္အနာအဆာေၾကာင့္၊ ကမၻာႀကီးအျပင္ဘက္ကို ေမာင္းထုတ္လိုက္ၾကမယ္ဆိုရင္၊ ကမၻာႀကီးတစ္ခုလုံး ေမွာင္အတိဖုံးၿပီး က်န္ ရစ္ခဲ့ေတာ့မွာ။
ဒါေၾကာင့္ ေျပာတာပါ။ ကဗ်ာဆရာေတြကို ခ်စ္တဲ့စိတ္နဲ့သာၾကည့္ပါ။ သူတို ့ဟာ ဘယ္သူ့ကိုမွ အနာတရျဖစ္ေအာင္ မလုပ္တတ္ၾကပါဘူးရယ္။
ေဟာဒီကဗ်ာ ဖတ္ၾကည့္
—————————–
အခ်စ္ျဖင့္စီးဆင္းေနေသာႏွလုံးအိမ္
မည္သို့ပင္ျဖစ္ေစ
ခ်စ္ေနေသးသည္၊ ေတးအလကၤာ
ကဗ်ာတစ္စ၊ သည္အလွေလ။
မည္သို့ပင္ျဖစ္ေစ
ခ်စ္ေနေသးသည္၊ ဟိုအေ၀းမွ
ႏွမရြယ္လူး၊ ငါ ့ခ်စ္ဦးေလ။
မည္သို့ပင္ျဖစ္ေစ
ခ်စ္ေနေသးသည္
ေၾကြးေႀကာ္စူးရဲ၊ အားမာန္ခဲတဲ့
တိုက္ပြဲထဲက ျပည္သူေလ။
မည္သို့ပင္ျဖစ္ေစ
ခ်စ္ေနေသးသည္
ေသရည္မူးမူး၊ လူမူးမူးေလ
မူးယစ္ျခင္းကို ခ်စ္တတ္သူ။
မည္သို့ပင္ျဖစ္ေစ
အခ်စ္အားလုံး၊ ငါ ့ႏွလုံးမွာ
ဖြဲ့ရံုးစုစည္း၊ အားမာန္ႀကီးသည္
မၿပီးဆုံးတဲ့အခ်စ္ေလ။
မည္သို့ပင္ျဖစ္ေစ
ခ်စ္ေနေသးသည္၊ ေသြးသံလိွဳင္းၾကြ
ငါ ့ရင္၀မွ၊ အလွရုပ္လႊာ
ငါ ငါ တသေနဆဲပါလား။ ။
ေမာင္ေလးေအာင္
(၁၉၇၇ ဇြန္၊ မိုးေ၀မဂၢဇင္း)
` ဒါ ေမာင္ေလးေအာင္ မကြယ္လြန္ခင္ ေနာက္ဆုံးေရးခဲ့တဲ့ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ပါ။ ေမာင္ေလးေအာင္ ၁၉၇၇ ခုႏွစ္၊ ေမလ(၁၉)ရက္ေန့ ကြယ္လြန္ပါတယ္။ သူ ၀န္ခံခဲ့ပါတယ္။ “ေသရည္မူးမူး၊ လူမူူးမူးေလ
မူးယစ္ျခင္းကို ခ်စ္တတ္သူ” တဲ့။
ေမာင္ေလးေအာင္ကို အရက္သမားပဲဆိုၿပီး ဘယ္သူပစ္ပယ္ရဲသလဲ။ ေခတ္သစ္ျမန္မာကဗ်ာ
သမိုင္းမွာ ေမာင္ေလးေအာင္နာမည္ မပါရင္ ျပည့္စုံႏိုင္မွာတဲ့လား။
ႏွမငယ္ေထြး၊ ျဖဴႏွင္းေဖြးေရ၊ ညည္းကိုေတာ့ အိမ္စာေပးရေတာ့မယ္။ ေမာင္ေလးေအာင္ရဲ့ “ဒီဇင္ဘာ ၂၀” ကိုရွာဖတ္။ ေမာင္ေလးေအာင္ရဲ့ “နစ္ကဆင္နဲ့စစ္တုရင္ကစားျခင္း” ကိုရွာဖတ္။ ေမာင္ေလးေအာင္ရဲ့ “ခ်စ္သူတို့ရဲ့အလွဆုံးေခတ္ဦးသို့” ကိုရွာဖတ္။
ေခတ္ကို ကဗ်ာထဲထည့္ျခင္း
——————————–
သမိုင္းေခတ္အဆက္ဆက္၊ ျပည္သူ့လြတ္ေျမာက္ေရးလွဳပ္ရွားမွဳအဆက္ဆက္၊ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ဆန့္က်င္ေရး အေရးေတာ္ပုံအဆက္ဆက္၊ ျမန္မာကဗ်ာဆရာေတြဟာ ေခတ္ကို ကဗ်ာထဲ ေသေသသပ္သပ္ ထည့္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ကဗ်ာဆရာေတြဟာ ေခတ္ကိုလုပ္ႏိုင္ၾကတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့၊ ကဗ်ာဆရာေတြက
သူတို့ကဗ်ာေတြမွာ ေခတ္ကို ရာဇ၀င္ေျမာက္ ထင္ဟပ္ႏိုင္၊ ထည့္ျပႏိုင္သူေတြပါ။
ကဲ … ၊ ႏွမငယ္ေထြး၊ ျဖဴႏွင္းေဖြးကို၊ လူဆိုးဗိုလ္ႀကီးေရႊေရႊတို့ေခတ္က လူမဆန္တဲ့အျဖစ္ အပ်က္တစ္ခုေျပာျပမယ္။ ညည္းတို့ၾကားဖူးၾကပါ ့မလား။ ေမာ္လၿမိဳင္အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့
တာေလ။ ဗိုလ္ႀကီး၀င္းဗိုလ္ တဲ့။ ေထာင္က်ေနတဲ့ျပည္သူ့ဘက္သား တစ္ေယာက္ေပါ ့။ ေထာင္အာဏာပိုင္ေတြနဲ့ ခင္ညြန့္စစ္ေထာက္လွမ္းေရးေတြ ၀ိုင္းရိုက္လို့ ေထာင္ထဲမွာ အသက္ဆုံးခဲ့ရတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ဘယ္သတင္းစာထဲပါခဲ့လို့လဲ။ ဘယ္ဂ်ာနယ္ထဲထည့္ခဲ့လို့လဲ။ ဒါေပမဲ့၊ ဒီအေၾကာင္း အဖိႏွိပ္ခံျပည္သူေတြသိသြားၾကတယ္။ ကမၻာႀကီးတစ္ခုလုံး သိသြားၾကတယ္။ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ(၂၆)ရက္၊ ေမာ္လၿမိဳင္အက်ဥ္းေထာင္ထဲက အျဖစ္အပ်က္ေပါ ့။
ျဖဴႏွင္းေဖြးေရ၊ ညည္းက အရက္သမားေတြပါလို့သတ္မွတ္ထားတဲ့ ကဗ်ာဆရာတစ္ေယာက္က အဲဒီအျဖစ္အပ်က္ကို တိုင္းသိျပည္သိ ကမၻာသိျဖစ္ေအာင္ ေျပာျပႏိုင္ခဲ့တယ္ေလ။ သူကိုယ္တိုင္ အဲဒီ ေမာ္လၿမိဳင္အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားတစ္ေယာက္အျဖစ္နဲ့ျဖတ္သန္းေနခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ကေပါ ့။
တေစၦႀကီး
———–
အေမွာင္ေတြ ခပ္သည္းသည္းထိမွန္ေနတဲ့ည
တစိမ့္စိမ့္ယိုက်လာတာကလည္းအေမွာင္
အဲဒီအိစို၀င္းပေနတဲ့အေမွာင္ထဲ
မည္းခနဲပ်ိဳ့တက္လာတဲ့ေၾကကြဲမွဳ၀ိေသသ
ဖြဖြညင္ညင္ခိုး၀င္လာခဲ့
ခင္ဗ်ားလာပါ
က်ေနာ္မအိပ္ဘဲထိုင္ေစာင့္ေနတာ
ခင္ဗ်ားအၿပံဳးကိုပါပဲ။
မီးေမာင္းေတြထိုးထားတဲ့ၾကားက
ကမၼဇိတၳိတန္ခိုးနဲ့အမိုးစြန္းကိုတြဲခို
ရုတ္ဆို ခင္ဗ်ားေပ်ာက္သြားျပန္ေရာ
ႀကိဳးတိုက္ဘက္ကေန
အုတ္တံတိုင္းကိုလႊားခနဲေက်ာ္ခ်
၀ါဒါေတြလန့္ေအာ္ၿပီး ထြက္ေျပးၾကရဲ့။
မေန့ညကလည္း
၀ါဒါတစ္ေယာက္ လက္ဖက္ရည္အိတ္ဆြဲလာတာကို
ခင္ဗ်ားလိုက္လုတယ္၊ ၿပီးေတာ့
“လက္ဖက္ရည္ေသာက္ခ်င္လို့” တဲ့
ရဲေဘာ္ေတြကိုခင္ဗ်ားလိုက္ေျပာတယ္
တေစၦႀကီးေရ
က်ေနာ္တို့လည္း ခင္ဗ်ားလိုငတ္ေနၾကတာပါပဲ။
ခင္ဗ်ား တရားမွတ္ျဖစ္ရဲ့လား
ကေလးေတြနဲ့ေတြ့ၿပီးၿပီလား
ခင္ဗ်ားအေမ့ထဘီေကာ ေလွ်ာ္ေပးခဲ့ေသးလား
ခင္ဗ်ားကိုအက်ဥ္းခ်ထားဆဲလား
ခင္ဗ်ားကိုယ္တိုင္က ရဲေဘာ္ေတြကိုကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖို့
ရဲေဘာ္ေတြနဲ့လာေနတာလား။
နားပါေတာ့ဗ်ာ
ခင္ဗ်ားပင္ပန္းလွပါၿပီ
အက်ဥ္းသားအားလုံးလြတ္ေျမာက္ဖို့လွံဳ့ေဆာ္ရင္း
ခင္ဗ်ားကိုယ္တိုင္ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားျဖစ္လာခဲ့ရ
ေထာင္ထဲေရာက္ေတာ့လည္း
အဓမၼလိင္တူဆက္ဆံခံရတဲ့
အက်ဥ္းက် ကေလးစစ္သားေတြကိုကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရင္း
ေထာင္အာဏာပိုင္ေတြရဲ့ေနာက္ျပန္လက္ထိတ္ခတ္
လည္ပင္းနင္းၿပီးရိုက္သတ္တာခံရျပန္ေရာ။
ဒါဟာ မင္းမဲ့စရိုက္
ဒါဟာ ဥပေဒမဲ့ျပဳက်င့္မွဳ
အဘူဂါရိပ္အက်ဥ္းေထာင္က
ရက္စက္ညွဥ္းပန္းသူ(၇)ေယာက္ကိုရံုးတင္ခဲ့တယ္
ခင္ဗ်ားကိုရိုက္သတ္တဲ့(၂၃)ေယာက္
တစ္ေယာက္မွရံုးမတင္ခဲ့ဘူး
က်ေနာ္တို့အားလုံးညံ့ခဲ့ၾကတယ္
စာကေလးကို က်ီးထိုးသုတ္တာျမင္ပါလ်က္
လွန့္မထုတ္ႏိုင္တဲ့ဘ၀မ်ိဳးနဲ့
က်ေနာ္တို့ညံ့ခဲ့ၾကတယ္။
တေစၦႀကီးေရ
ခင္ဗ်ားဟာ “ရွင္” မထူးခဲ့ဘူး
ယုံၾကည္ခ်က္ကို မစြန့္လႊတ္ခဲ့ဘူး
ခင္ဗ်ားဟာ ရန္သူဘက္ကေန
မိမိဘက္ကို ကူးေျပာင္းလာသူ
ေဟာဒီနံရံတံတိုင္းေတြေပၚမွာ
ခင္ဗ်ားရဲ့ႀကီးျမတ္ခမ္းနားမွဳကို
ခင္ဗ်ားကိုယ္တိုင္ကမၸည္းထိုးႏိုင္ခဲ့
ေကာင္းကင္ေပၚကၾကယ္ပြင့္ေတြဟာ
ေျမျပင္မွာက်ခဲ့ရတဲ့
ခင္ဗ်ားရဲ့ရႊန္းလက္တဲ့ေသြးစက္ေတြေပါ ့။
အဲဒါကို
ပထမဆုံးေတြ့ျမင္သူဟာ
ခင္ဗ်ားကိုယ္တိုင္ မဟုတ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။
တေစၦႀကီးေရ
မၾကာခင္ က်ေနာ္တို့ျပန္ၾကေတာ့မယ္
ခင္ဗ်ားက ေနက်န္ခဲ့မွာလား။ ။
ၿငိမ္းသစ္
(၂၀၀၀)
ဒီကဗ်ာဟာ ညည္းစြပ္စြဲေျပာဆိုေနတဲ့ အရက္သမားတစ္ေယာက္ရဲ့ ကမၻာႀကီးကိုမွ်ေ၀လိုက္တဲ့ နာၾကည္းမွဳလက္ေဆာင္ေပါ  ့ျဖဴႏွင္းေဖြး။ ဒါဟာ ေခတ္ကို ကဗ်ာထဲထည့္ၾကည့္တဲ့ ကဗ်ာဆရာ အရက္သမားတစ္ေယာက္ရဲ့ စြန့္စားခန္းပါပဲ ျဖဴႏွင္းေဖြး။
ဒီကဗ်ာကို၊ ဒီကဗ်ာဆရာကသာ ကဗ်ာေလာကထဲ မထည့္၀င္ခဲ့ရင္၊ ျပည္သူေတြၾကားထဲ မစိုက္ထည့္ခဲ့ရင္၊ ဗိုလ္ႀကီး၀င္းဗိုလ္လို ျပည္သူ့ဘက္ကရပ္တည္ၿပီး၊ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကိုဆန့္က်င္ရင္း က်ဆုံးသြားတဲ့ သူရဲေကာင္းေတြကို ဘယ္သူေတြက သိႏိုင္ၾကမွာတဲ့လဲ။
သူတို့ဟာ ေထာင္ထြက္ေတြ
——————————–
ေခတ္မေကာင္းေတာ့၊ ကဗ်ာဆရာအေတာ္မ်ားမ်ားလည္း ေထာင္ထြက္ေတြျဖစ္ခဲ့ၾကရတယ္။
ျပည္သူ့ဘက္ကရပ္တည္တဲ့၊ တိုးတက္ေတာ္လွန္တဲ့ ကဗ်ာဆရာအမ်ားစုဟာ ေထာင္အုတ္ရိုး ေသးပန္း ေနၾကတာပါ။ သူတို့အမ်ားစုဟာ သူတို့ရဲ့စာေတြ၊ ကဗ်ာေတြေၾကာင့္ေရာ၊ သူတို့ရဲ့ႏိုင္ငံေရးတက္ၾကြ လွဳပ္ရွားမွဳေတြေၾကာင့္ပါ မင္းမ်က္သင့္ၾက၊ မင္းျပစ္မင္းဒဏ္ခံၾကရပါတယ္။ ေထာင္ထဲေရာက္ေတာ့ လည္း သူတို့ဟာ “ေထာင္က်ေတာ့၊ ေစာင္ရတာေပါ ့” လို့ ဒုကၡကို ဟားတိုက္ရယ္ေမာပစ္ႏိုင္တဲ့ သူေတြပါ။
အဲဒီအထဲက တစ္ေယာက္။ ေမာင္တင္သစ္။ သူ ေျမာင္းျမေထာင္က ျပန္ခဲ့တယ္။ သူ ၂၀၀၇ မွာ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ေရးလိုက္တယ္။
ဒီေန့ဟာ အစျဖစ္တယ္
————————-
ဒီေန့ဟာ အစျဖစ္တယ္
ပင္လယ္ကိုျဖတ္လာတဲ့ မိုးနံ့ပါတဲ့ေလလို
ၿမိဳ့ႀကီးထဲ
ငါတို့၀င္ေရာက္ၾကပါစို့။
ေနေရာင္ဟာ
အုန္းလက္ကိုင္းဖ်ားနဲ့ အိမ္အမိုးစြန္းကိုျဖတ္ၿပီး
ခပ္ေစာင္းေစာင္းက်ေနမယ္။
သစ္ပင္ေတြဟာ
ေရစိုလို့၊ သူတို့အေမြးအေတာင္ေတြကိုျဖန့္ၿပီး
က ေနတဲ့ ေဒါင္းပ်ိဳေတြလို
အစိမ္းေရာင္ ပြပြ၊ လွလွႀကီးျဖစ္ေနမယ္။
အိမ္ေရွ့လမ္းမေပၚမွာ ေမာ္ေတာ္ကားေတြဟာ
ႀကိဳတင္တိုင္ပင္ထားၾကသလိုပဲ
၀း၀၀ နာရီမွာ
ဟြန္းေတြ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းတီးလိုက္ၾကေပါ ့။
ဒါဟာ အစပဲ
အရာအားလုံး
အစက ျပန္စမယ့္ အစပဲ။
ေလျပည္ညင္းဟာ
အရပ္မ်က္ႏွာအသီးသီးက
တစ္လွည့္ၿပီးတစ္လွည့္ တိုက္ေနမယ္။
ငါတို့ဟာ
ေလညင္းနဲ့အတူပါလာတဲ့ ပန္းရနံ့ေတြလို
ဒီေနရာကို
စုေ၀းေရာက္ရွိလာၾကမယ္။
သမိုင္း၀င္ဓာတ္ပုံထဲက
မ်က္ႏွာမ်ိဳးေတြနဲ့
အားလုံးဟာ
တည္ၾကည္ခံ့ညားၾကလို့ေပါ ့။
ၿမိဳ့အႏွံ့ကေခါင္းေလာင္းေတြဟာ
အႏွစ္ႏွစ္အလလ ဆြံ့အေနခဲ့တဲ့သူတို့အသံ
သူတို့ျပန္ရၿပီမို့
၀မ္းသာမဆုံးျဖစ္လို့
(အၿပံဳးမ်က္ႏွာေတြဟာ
ျပန္ၿပီး တည္လို့မရေတာ့သလိုမ်ိဳး)
ကန္ေရျပင္ဟာ
သူကိုယ္တိုင္ ကုန္းေပၚတက္လာၿပီး
ပြဲေတာ္မွာ ႏႊဲခ်င္ေနတယ္။
လက္ခုပ္သံေတြဟာ
တိက်တယ္
အပိုအလိုမရွိဘူး
ရုပ္ရွင္မရိုက္ဘူး
ဇာတ္တိုက္မထားဘူး။
တာထြက္ေတာ့မယ့္
အားမာန္ေတြဟာ
အခ်က္ေပးသံကိုေစာင့္ေနၾကၿပီ။
က်ားေတြျဖတ္ဖို့
ေတာမွာ
လမ္းခင္းထားရိုး မရွိဘူး။
ေခ်ာင္းေတြ့ရင္
ခုန္ေက်ာ္သြားဖို့ပဲ
ေခ်ာင္းက်ယ္ရင္
ေဖာင္ဖြဲ့မယ္။
ဒီေန့ဟာ အစျဖစ္တယ္
အရာအားလုံး
အစက ျပန္စမယ့္ အစျဖစ္တယ္။
ဒီေန့ဟာ
ကမၻာေပၚမွာ
အလွဆုံးေန့ေတြထဲက တစ္ေန့ျဖစ္တယ္။
ဒီေန့ဟာ
စစ္ပြဲစတင္တဲ့ေန့မဟုတ္ဘူး
စစ္ပြဲၿပီးဆုံးတဲ့ေန့မဟုတ္ဘူး။
ဒီေန့ဟာ
ေမတၱာ စတင္တဲ့ေန့
ေမတၱာေအာင္ႏိုင္တဲ့ေန့ျဖစ္ရဲ့။
ဒီေန့ဟာ
ၿငိမ္းခ်မ္းမွဳ စတင္တဲ့ေန့
ၿငိမ္းခ်မ္းမွဳေအာင္ႏိုင္တဲ့ေန့ျဖစ္ရဲ့။
ဒီေန့မွာ
စစ္ႏိုင္သူမရွိဘူး
စစ္ရွဳံးသူမရွိဘူး။
ဒီေန့အေၾကာင္း
ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ေရးရေပလိမ့္မယ္။
ဒီေန့အေၾကာင္း
ကဗ်ာတစ္ပုဒ္မေရးခဲ့ဘူးဆိုရင္
ငါဟာ
ဘာမွ မေရးခဲ့တဲ့ လူတစ္ေယာက္နဲ့
ဘာထူးဦးေတာ့မလဲ။ ။
ေမာင္တင္သစ္
(၂၀၀၇ ဧၿပီ၊ စံပယ္ျဖဴမဂၢဇင္း)
၂၀၀၇ စက္တင္ဘာမွာ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးႀကီးျဖစ္တာဆိုေတာ့၊ ဒီကဗ်ာဟာ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးကိုမ်ား ႀကိဳတင္ နိမိတ္ဖတ္ခဲ့ေလသလား။
လူဆိုးဗိုလ္ႀကီးေရႊေရႊတို့လက္ေအာက္မွာ ဒီကဗ်ာဟာ သိုသိုသိပ္သိပ္ေနခဲ့ရတယ္။ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးေၾကာင့္ စစ္အုပ္စုရဲ့အေျပာင္းအလဲေတြျမန္ဆန္ လာရေတာ့တယ္။ လူဆိုးဗိုလ္ႀကီးေရႊေရႊနဲ့ အေပါင္းပါေတြ ၂၀၀၈ နာဂစ္ အေျခခံဥပေဒကို ျမန္ျမန္တက္သုတ္ရိုက္ အတည္ျပဳ၊ ၂၀၁၀ ဂီရိ ေရြးေကာက္ပြဲ အျမန္လုပ္ၿပီး၊ ေျမြအေရခြံလဲခဲ့ၾကတယ္။
၂၀၁၀ ႏို၀င္ဘာ(၁၃)မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္လာတယ္။ ေနာက္ မၾကာခင္ ကိုမင္းကိုႏိုင္တို့ လြတ္ေျမာက္လာတယ္။ေမာင္တင္သစ္ရဲ့ကဗ်ာ(ဒီေန့ဟာအစျဖစ္တယ္)ဟာအဲဒီအခ်ိန္မွာ အသက္၀င္ ရုန္းၾကြလာခဲ့ၿပီ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္လာတာဟာ၊ ျပည္သူေတြလြတ္ေျမာက္ဖို့အတြက္ လမ္းစျဖစ္တယ္မဟုတ္လား။
ေမာင္တင္သစ္ရဲ့ဒီကဗ်ာဟာ ေခတ္သမိုင္းကို ေကာင္းေကာင္း ေမာ္ကြန္းတင္လိုက္တဲ့ကဗ်ာပါပဲ။ ဒီကဗ်ာ ဘယ္သူေရးသလဲ။ ျဖဴႏွင္းေဖြးရယ္၊ အရက္သမားေတြပါလို့ ညည္းအထင္ျမင္ေသးေနတဲ့ ကဗ်ာဆရာထဲက တစ္ေယာက္ ေရးတာပါေလ။ ေထာင္ထြက္တစ္ေယာက္က ေရးတာပါေလ။
ယဥ္ေက်းမွဳျမွင့္ ဂုဏ္ျပဳၾကစို့
—————————————–
ႏွမငယ္ေထြး၊ ျဖဴႏွင္းေဖြးေရ။
ညည္းက ကဗ်ာဆရာေတြကို အရက္သမားေတြပါလို့ပဲ စြပ္စြဲပုတ္ခတ္တာပါ။ သူတို့ေတြဟာႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား၊ စစ္အာရွင္စနစ္ကိုဆန့္က်င္တဲ့ေထာင္ထြက္ေတြပါလားလို့ေတာ့၊ ညည္း ဂုဏ္တင္ဖို့ ေမ့ေနတယ္ထင္ပါရဲ့ကြယ္။
ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား၊ ေထာင္ထြက္ေတြရဲ့ဘ၀က မလွပ မခံ့ညားေပမဲ့လည္း၊ ယဥ္ေက်းမွဳျမွင့္
ၿပီး သူတို့ကို ျပည္သူ့သူရဲေကာင္းေတြလို့ အသိအမွတ္ျပဳ၊ ဂုဏ္ျပဳထိုက္တယ္ မထင္ဘူးလား။
အခုဆိုရင္၊ အဲဒီအရက္သမား၊ အဲဒီေထာင္ထြက္၊ အဲဒီကဗ်ာဆရာေတြဟာ ျပည္သူ့ကိုယ္စားလွယ္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြလည္း ျဖစ္ေနၾကၿပီေလ။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ သူတို့ဟာ ဥပေဒျပဳေနၾကၿပီေလ။
ကဗ်ာဆရာၿငိမ္းသစ္(ဦးေသာင္းထြန္း)က မႏၱေလး မဲဆႏၵနယ္တစ္ခုက။
ကဗ်ာဆရာေမာင္တင္သစ္(ဦးရည္မြန္)က ေနျပည္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္တစ္ခုက။
ျဖဴႏွင္းေဖြးေရ။
ညည္းေျပာတဲ့ အရက္သမားေတြ၊ ဥပေဒျပဳတဲ့ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ႀကီးထဲမွာ။ သူတို့ဟာ ကဗ်ာဆရာေတြအျဖစ္နဲ့ ေခတ္ကိုျဖတ္သန္းေနၾကဆဲပါ။
ဂုဏ္ျပဳပါတယ္ ရဲေဘာ္တို့။ ။


ေ အ ာ င္ ေ ၀ း
(ၾသဂုတ္ ၁၁- ၂၀၁၆) 

Sunday, August 7, 2016

ဖု န္ း ဆို း ေ တ း


 

ရွစ္ေလးလုံး ဆိုတာ
အျဖစ္ အေႏွးဆုံး သစ္တစ္ပင္လား။
....................
အခုထိ
အသီး မဆြတ္ႏိုင္ေသး။ ။
ေ အ ာ င္ ေ ၀ း

(၈- ၈- ၁၆)

Photo - Law Eh Soe

Wednesday, July 27, 2016

အ တိ တ္ ၀ို င္ (ႏွမငယ္ေထြး ျဖဴႏွင္းေဖြး သို့)



————————————-
က်ေနာ့္ကို၊ က်ေနာ္တစ္ဦးခ်င္းကို ေစာ္ကားခ်င္သလို ေစာ္ကားလို ့ရပါသည္။ ေစာ္ကားခြင့္ရွိသည္ဟု ယူဆလွ်င္ လြတ္လပ္စြာ ေစာ္ကားပါ။ သို့ေသာ္ … ။ က်ေနာ္ယုံၾကည္ရာ ကဗ်ာေလာကႀကီးတစ္ခုလုံး ကိုေတာ့၊ ဓားေႏွာင့္ေခ်းသုတ္ႀကိမ္းတာမ်ိဳးကိုေတာ့ က်ေနာ္လက္မခံပါ။ က်ေနာ္ လက္ပိုက္ၾကည့္မေနႏိုင္ပါ။

ျဖဴႏွင္းေဖြး ဘာလဲ၊ ဘယ္လဲ
———————————–
ျဖဴႏွင္းေဖြး ဘယ္သူလဲ။ က်ေနာ္မသိပါ။ ျဖဴႏွင္းေဖြး ဘာလဲ။ က်ေနာ္မသိပါ။ ျဖဴႏွင္းေဖြး ဘယ္တုန္းက စာစေရးတယ္ဆိုတာကိုလည္း က်ေနာ္မသိပါ။ ျဖဴႏွင္းေဖြး၏ စာေပလက္ရာ တခ်ိဳ့တေလကိုေတာ့ က်ေနာ္ ဟိုနားဒီနားမွာ ဖတ္ဖူးသည္ဟုထင္ပါသည္။ ျဖဴႏွင္းေဖြးသည္ ၂၀၀၇ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးႀကီးအလြန္တြင္ အုံႏွင့္က်င္းႏွင့္ ျဖစ္ထြန္းေပၚထြက္လာသည့္ ONLINE စာေပ အင္အားစုေတြထဲက ျဖစ္မည္လား။
ဒါက အေရးမႀကီးပါ။ အေရးႀကီးသည္မွာ မ်ားမၾကာေသးမီက FACEBOOK စာမ်က္ႏွာေပၚတြင္ ျဖဴႏွင္းေဖြးေရးတင္လိုက္ေသာ POST တစ္ခုသာျဖစ္သည္။ အက်ဥ္းရံုး ျပန္ေျပာရလွ်င္၊ ထို POST တြင္ ျဖဴႏွင္းေဖြးက ျမန္မာကဗ်ာေလာကႀကီးတစ္ခုလုံးႏွင့္ခ်ီၿပီး၊ ကဗ်ာဆရာအမ်ားစုမွာ အရက္နံ့ မႊန္ေနေသာကဗ်ာမ်ားထဲ က်ဆုံးေနၾကေၾကာင္း ေ၀ဖန္ေရးသားထားပါသည္။ (အတိအက် မူရင္း POST ကိုဖတ္ခ်င္သူမ်ား၊ ျဖဴႏွင္းေဖြး FACEBOOK တြင္၀င္ၾကည့္ႏိုင္ပါမည္)

ေမာင္သင္းခိုင္စကား ငွားေျပာရရင္
—————————————-
ကဗ်ာဆရာလည္း လူပဲ။ အရက္ဆိုတာလည္း လူေသာက္ဖို ့စီမံထားတဲ့ အရာတစ္ခုပဲ။ ကဗ်ာဆရာ ေသာက္ခ်င္ေသာက္မွာေပါ ့။ မေသာက္တဲ့လူလည္း ရွိတာေပါ ့။ ဘာျဖစ္သလဲ။ ဆရာေမာင္သင္းခိုင္ကေတာ့ ေဟာဒီလို ေျပာခဲ့ ဆိုခဲ့ဖူးေလရဲ ့ႏွမငယ္။
“ေသာက္တာလည္း အျပစ္မဟုတ္
မေသာက္တာလည္း အျပစ္မဟုတ္” ပါတဲ့ေလ။
လူအမ်ားထင္ေနတာက၊ စာေရးဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာမွန္ရင္ အရက္ေတာ့ေသာက္ၾကတာပဲ တဲ့။
တကယ္ေတာ့ ဒါ မမွန္ပါ။ စာေရးဆရာတိုင္း၊ ကဗ်ာဆရာတိုင္းေတာ့ ေသာက္ေနၾကတာ မဟုတ္ပါ။ ေသာက္တဲ့လူ၊ မေသာက္တဲ့လူဆိုတာရွိပါတယ္။ ေသာက္တဲ့သူကလည္း ႀကိဳက္လို ့ေသာက္တယ္။ မေသာက္တဲ့သူကလည္း မႀကိဳက္လို ့ မေသာက္ဘူး။ လူတစ္ေယာက္နဲ ့တစ္ေယာက္ အႀကိဳက္ခ်င္း မတူႏိုင္ဘူး မဟုတ္လား။
ဟိုးအရင္ မ ဆ လ စစ္အာဏာရွင္ေခတ္တုန္းက အႀကိဳက္တရားအေၾကာင္းေျပာတဲ့အခါ
“ဆိုရွယ္လစ္ႀကိဳက္ႏွစ္သက္မွဳ” ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရတစ္လုံး ျဖစ္ထြန္း တြင္က်ယ္ခဲ့ဖူးတယ္။ အခုေခတ္လိုဆိုရင္ “ဒီမိုကေရစီႀကိဳက္ႏွစ္သက္မွဳ” ေပါ ့။ ကဗ်ာဆရာေတြအတြက္ “ကဗ်ာဆရာႀကိဳက္ႏွစ္သက္မွဳ”
ဆိုပါေတာ့။

ခင္ေမာင္ရင္ +++ ေျပာၾကားမယ္ +++
———————————————–
ရုပ္ရွင္ဒါရိုက္တာ၊ ပန္းခ်ီဆရာ (ဦး)ခင္ေမာင္ရင္ ေျပာဖူးတဲ့စကားတစ္ခြန္းကလည္း၊ ႏွမ ငယ္ေထြး ျဖဴႏွင္းေဖြး ၾကားဖူးသင့္တယ္။
အရက္ျဖဴ(ဘီအီး)ကို ပလာတာနဲ့ျမည္းေနတုန္း၊ တပည့္ေက်ာ္တစ္ေယာက္က “ဟာ – မေကာင္းပါဘူးဆရာရယ္” လို့ ၀င္ေျပာေတာ့၊ ဆရာဦးခင္ေမာင္ရင္က “မေကာင္းဘူးလို ့မေျပာနဲ့။ မင္းအတြက္ မေကာင္းေပမဲ့၊ ငါ ့အတြက္ေတာ့ ေကာင္းခ်င္ေကာင္းေနမယ္။  မေကာင္းဘူးလို ့မင္းေျပာလို့မရဘူး။ မင္း မႀကိဳက္ဘူးလို ့ပဲ ေျပာခြင့္ရွိတယ္” တဲ့။
ကဗ်ာဆရာအမ်ားစုကို သိမ္းႀကံဳးၿပီး၊ ကဗ်ာဆရာေတြ မေကာင္းဘူး၊ ကဗ်ာေတြ မေကာင္းဘူးလို့ လက္လြတ္စပယ္ မေျပာပါႏွင့္။ အဲဒီကဗ်ာ(ေတြ)ကို မႀကိဳက္ဘူ၊ အဲဒီ ကဗ်ာဆရာ(ေတြ)ကို မႀကိဳက္ဘူး၊ ဒီလိုပဲ ေျပာသင့္ဆိုသင့္တာေပါ ့။
ျမန္မာကဗ်ာေလာကႀကီးတစ္ခုလုံးကို ရစရာမရွိေအာင္ ပုတ္ခတ္ရဲတဲ့သူ၊ အခု ေမးခြန္းေတြကို ေျဖၾကည့္ပါ။
သင္ သစ္ပင္တစ္ပင္ခ်င္းကို သိပါသလား။
သင္ သစ္ေတာႀကီးတစ္ခုလုံးကို ျမင္ပါသလား။
တစ္ေတာလုံးကိုလည္း သင္မျမင္ဘူး၊ တစ္ပင္ခ်င္းကိုလည္း သင္မသိဘူးဆိုရင္၊သင္ဟာ တကၠေဗဒအကန္း။

ေရတြင္းထဲကဖား
———————-
ဖားတစ္ေကာင္ မေနတတ္မထိုင္တတ္ ဟိုခုန္သည္ခုန္လုပ္ရင္း၊ ေရတြင္းတစ္ခုထဲ ျပဳတ္က်သြား တယ္။ ေရထဲမွာ ၿငိမ္ၿငိမ္မေနဘူး။ ေရတြင္း၀ကို ေမာ့ၾကည့္တယ္။ ၿပီးေတာ့ အာေခ်ာင္လိုက္တယ္။
“ဟား- ငွက္ေတြ ေျပာေျပာေနတဲ့ က်ယ္၀န္းလွခ်ည္ရဲ ့ဆိုတဲ့ မိုးေကာင္းကင္ႀကီးကလည္း၊ လက္စသတ္ေတာ့ ငါ ့ေရတြင္း၀ေလာက္ပဲရွိတာပါလား” တဲ့။
အဲဒီအခ်ိန္။ ေလထဲျဖတ္ပ်ံသန္းသြားတဲ့ ငွက္တစ္ေကာင္က အာေခ်ာင္လိုက္တဲ့ ဖားရဲ ့စကားကို ၾကားေတာ့-
“ဟဲ့- သုံးစားမရတဲ့ ငတုံးဖားရဲ ့၊စာေလးဘာေလးလည္းဖတ္ဦး။ နင့္အျမင္မွားေနတယ္။ ေကာင္းကင္၏ အစိတ္အပိုင္းကေလးတစ္ရပ္သည္ ေရတြင္း၀ေလာက္ရွိသည္။ အဲဒီလိုေျပာ။ နင္ဟာ ငတုံးဖားပီပီ အႏုပဋိေလာမအျမင္လည္း မသိ၊ အႏုပဋိေလာအေတြးအေခၚလည္းမရွိ၊ မိုက္မဲပါဘိ တကၠေဗဒ အကန္းရယ္” တဲ့။ အဲဒီလို ျပန္ေျပာလိုက္တယ္။
ပုံျပင္ေလးကေတာ့ ဒါပါပဲ ျဖဴႏွင္းေဖြးရယ္။

အတိတ္၊ အစဥ္အလာႏွင့္ ၾသဇာ
—————————————
ေခတ္သစ္ျမန္မာကဗ်ာလမ္းေၾကာင္း (၂၀ ရာစု)မွာ ႀကီး ေလးႀကီး ရွိတယ္။
(၁) ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မိွဳင္း
(၂) ေဇာ္ဂ်ီ
(၃) မင္းသု၀ဏ္
(၄) ဒဂုန္တာရာ။

ဒါ က်ေနာ္တို့ ရိုေသျမတ္ႏိုး တန္ဖိုးထား ေလးစားရတဲ့ အစဥ္အလာႀကီးသူ၊ ၾသဇာႀကီးသူေတြပါ။

ဒီလို ဆရာသမားႀကီးေတြက ေခတ္အဆက္ဆက္၊ မ်ိဳးဆက္အဆက္ဆက္ က်ေနာ္တို ့ကဗ်ာဆရာေတြ အေပၚ ေ၀ဖန္ခဲ့တာမ်ိဳး၊ ခ်ီးမြမ္းေျခေက်ာက္လုပ္ခဲ့တာမ်ိဳး မရွိမဟုတ္၊ ရွိခဲ့ပါသည္။ က်ေနာ္တို ့က သူတို ့ ခ်စ္လို ့ေျပာတာပဲလို့ယူဆခဲ့ၾကပါသည္။
ဆရာမင္းသု၀ဏ္က “ကာရန္မပါရင္ ကဗ်ာမဟုတ္” ဆိုတဲ့အယူအဆကို ေသတဲ့အထိဆုပ္ကိုင္ သြားခဲ့ပါသည္။ ဆရာဒဂုန္တာရာက “ကာရန္မရွိရင္ ကဗ်ာကိုဘာနဲ့ေရးမလဲ။ ကဗ်ာမွာ ကာရန္ပါရမယ္” အဲဒီလို ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ဖူးတယ္။
က်ေနာ္တို ့က ကာရန္ကို လက္လႊတ္ခဲ့ၾကၿပီ။ ကာရန္ကိုစြန့္ခဲ့ၾကတယ္ေပါ ့။ လိုအပ္လို့စြန့္တာပါ။ ၾကာပါၿပီ။ ဆရာမင္းသု၀ဏ္ရဲ ့ကာရန္အယူအဆကို က်ေနာ္တို ့ျပန္လည္မေခ်ပခဲ့ၾကပါဘူး။ ဆရာ ဒဂုန္တာရာရဲ ့ကာရန္အယူအဆကိုလည္းက်ေနာ္တို ့တုန့္ျပန္မေျဖရွင္းခဲ့ၾကပါဘူး။ က်ေနာ္တို ့က ကဗ်ာကို ကာရန္(စနစ္)မသုံးေတာ့ဘဲ၊ စကားေျပာနရီ (SPEECH RHYTHM) နဲ့တစ္ေလွ်ာက္လုံး ေရးလာခဲ့ၾကတာပါ။

ဆရာမင္းသု၀ဏ္က က်ေနာ္တို့ထက္ အမ်ားႀကီး တတ္ကၽြမ္းနားလည္တဲ့၊ ထိုးထြင္းသိျမင္တဲ့ ကဗ်ာက၀ိႀကီးတစ္ဦးပါ။ ဆရာမင္းသု၀ဏ္က “ရြာလိုရြာေလာ့ မိုးနတ္သား” ဆိုတဲ့ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ ေရးျပသြားတယ္။ (အင္းလ်ားကန္သို့ အို ကူးတို့ ကဗ်ာစာအုပ္တြင္ရွဳပါ)
ကဗ်ာမွာ ကာရန္ကိုအားမျပဳဘူးဆိုရင္၊ ဘယ္ဟာကိုအားျပဳရမလဲ။ ဆရာမင္းသု၀ဏ္က ကဗ်ာ့နရီသေဘာ(စကားေျပာနရီ)ကို “လုပ္” ျပသြားတာပါပဲ။ ရြာလိုရြာေလာ့ မိုးနတ္သား ကဗ်ာ မွာ အစဥ္အလာကာရန္စနစ္ မပါပါဘူး။

ၿပီးေတာ့ ဆရာဒဂုန္တာရာ။ ဆရာကေတာ့ အစဥ္အလာ ျမန္မာကဗ်ာစပ္ထုံးစပ္နည္းအရ ကာရန္(ကာရန္စနစ္)ကို သူေျပာလိုရင္းျဖစ္သည္။ သူ ့အျမင္က ကာရန္ေလာက္ႏွင့္ ရပ္တန့္သြားသည္ မဟုတ္ေပ။ ဆရာဒဂုန္တာရာက “ကာရန္မဲ့ခ်င္မဲ့၊ အဘိဓမၼာ မမဲ့ေစနဲ့” လို့ သင္ၾကားခဲ့တာ ျဖစ္သည္။

ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ က်ေနာ္တို ့ဟာ ဆရာမင္းသု၀ဏ္ဆီက နရီ(စကားေျပာနရီ)နည္းပညာကို ရခဲ့တယ္။ ဆရာဒဂုန္တာရာဆီက အဘိဓမၼာ(ေလာကအျမင္)ကိုရခဲ့တယ္။ ဒါပဲ မဟုတ္လား။
ဒီ ဆရာသမားႀကီး၊ မဟာက၀ိႀကီးႏွစ္ဦးစလုံးဟာ၊ က်ေနာ္တို ့ကဗ်ာဆရာေတြကိုေရာ က်ေနာ္တို ့ကဗ်ာေလာကႀကီးတစ္ခုလုံးကိုပါ အဆိုးျမင္နဲ့ တစ္ခါဘူးမွ် မေ၀ဖန္ခဲ့ၾကဖူးပါ။

ေဒါင္းႏြယ္ေဆြ၊ ေအာင္သင္း
——————————-
တစ္ခါတုန္းက(၁၉၈၅) ဆရာေဒါင္းႏြယ္ေဆြက ကာရန္မဲ့ကဗ်ာ ဆိုတာနဲ့ပတ္သက္လို ့ေပဖူးလႊာ မဂၢဇင္း အင္တာဗ်ဴးမွာ ကာရန္မဲ့ကဗ်ာ(စစ္စစ္)ဆိုတာ ေဟာဒီလိုေရးရတယ္ဆိုၿပီး ေရးျပသြားပါသည္။
တခ်ိဳ ့လူငယ္ေတြေရးေနၾကတာက ကာရန္မဲ့ မဟုတ္ဘဲ၊ ကာရန္ပ်က္ေတြပဲလို့ ေျပာဆိုထုႏွက္ လိုက္တုန္းက က်ေနာ္(တို့)ျပန္တုန့္ျပန္ခဲ့ၾကဖူးပါသည္။

ဒါက ကဗ်ာအတတ္ပညာျပႆနာတစ္ခုပဲ ျဖစ္ပါသည္။ က်ေနာ္တို ့ျပန္တုန့္ျပန္ရာမွာ ဆရာေဒါင္းႏြယ္ေဆြ၏ အစဥ္အလာႏွင့္ၾသဇာကို က်ေနာ္တို့ မထိပါး၊ မေစာ္ကားခဲ့ၾကပါ။ ဆရာေဒါင္းကလည္း မင္းရို့ကဗ်ာဆရာေတြ အသုံးကိုမက်ဘူး၊ မင္းတို ့ကဗ်ာေတြလည္း အလကားပဲရယ္လို့ တစ္ခါဘူးမွ် မေျပာခဲ့ဖူးပါ။
ေနာက္တစ္ခါ၊ ဆရာဦးေအာင္သင္း။ ၁၉၈၆ မွာ ေပဖူးလႊာအင္တာဗ်ဴးမွာပါပဲ။ ဆရာဦးေအာင္သင္းက “လူထုကိုစည္းရံုးလွဳံ့ေဆာ္ႏိုင္စြမ္း နိမ့္ျမင့္ တန္းစီၾကည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္၊ ကဗ်ာက ဟိုး ေနာက္ဆုံးတန္းေလာက္မွာ ေရာက္ေနပါလိမ့္မယ္” ဆိုၿပီး ထိုးႏွက္လိုက္တုန္းကလည္း၊ က်ေနာ္(တို့) အသည္းအသန္ ျပန္ေခ်ပခဲ့ၾကဖူးပါသည္။

ဒါက ပ်ံ့ႏွံ့မွဳျပႆနာပဲျဖစ္သည္။ ဥပမာ- ကဗ်ာထက္စာလွ်င္၊ ကာတြန္းက လူထုၾကား (စာဖတ္ပရိသတ္ၾကား) ပိုမိုပ်ံ့ႏွံ့ေရာက္ရွိတယ္လို ့ယူဆသလိုမ်ိဳးပါ။ က်ေနာ္တို့က ကဗ်ာဆရာမာန္၊ ကဗ်ာဆရာမာနနဲ့ ေနာက္ဆုံးတန္းေရာက္ေနတယ္အေျပာခံရတာကို နာက်င္ခံခက္ျဖစ္ၿပီး ျပန္လည္ ေခ်ပခဲ့ၾကတာပါ။ ဆရာဦးေအာင္သင္းလက္က သင္းတို့ကဗ်ာေတြ ဘယ္ေလာက္မ်ားအသံုးက်လို ့လဲ ဆိုၿပီး တစ္ခါဘူးမွ် မေရးခဲ့ဖူးပါ။

ျမသန္းတင့္၊ တကၠသိုလ္ဘုန္းႏိုင္
—————————————
ဆရာျမသန္းတင့္ဆိုတာ အင္မတန္ႀကီးက်ယ္ထင္ရွားတဲ့စာေရးဆရာႀကီးပါ။ ကဗ်ာေလာကကို ထဲထဲ၀င္၀င္ ေစာင့္ေရွာက္ပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္လည္း “စကၠဴျမင္း၊ ေတာင္တြင္းရထား” လိုပင္ကိုေရး ကဗ်ာေတြ ေရးခဲ့သလို၊ ေမာင္သစ္တည္နာမည္နဲ့ “ဇီမာလမ္းဆုံ” လိုႏိုင္ငံရပ္ျခားကဗ်ာေတြကိုလည္း ျမန္မာျပန္ခဲ့သူ။ ႏွမငယ္ျဖဴႏွင္းေဖြးလည္းသိပါတယ္။
ဒီလိုဆရာသမားႀကီးတစ္ဦးကေတာင္၊ က်ေနာ္တို ့ကဗ်ာဆရာ၊ ကဗ်ာေလာကကို အရက္နံ့ မႊန္ထြန္ေနတာပဲဆိုၿပီး၊ သိမ္းႀကံဳးၿပီး ဗုံးမခြဲခဲ့ပါဘူးဗ်ာ။

ႏွမငယ္ရယ္၊ ဒီဘက္ေခတ္မွာ လူႀကီးေတြနဲ ့လူငယ္ေတြ ကဗ်ာနဲ့ပတ္သက္လို ့အေခ်အတင္ရွိ ၾက၊ အျငင္းအခုံျဖစ္ၾကဆိုရင္လည္း၊ အလြန္ဆုံးက “မင္းတို့ေခတ္ေပၚကဗ်ာေတြကို စာဖတ္ပရိသတ္က နားလည္ပါ ့မလား” ဆိုတာမ်ိဳး အေမးခံရရံုေလာက္ပါ။
ဆရာဒဂုန္တာရာက ဆရာတကၠသိုလ္ဘုန္းႏိုင္ကိုေမးတယ္။ “ဒီေန့လူငယ္ေတြေရးေနတဲ့ ေခတ္ေပၚကဗ်ာေတြကို နားလည္သလား”
ဆရာတကၠသိုလ္ဘုန္းႏိုင္ ျပန္ေျဖတယ္။ “ခံစားမွဳနဲ့နားလည္ယူပါတယ္” တဲ့။

ဆရာဒဂုန္တရာက “ခံစားမွဳနဲ့နားလည္တယ္ဆိုရင္ လက္ခံပါတယ္” လို့မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ့ဖူးပါတယ္။ (အက်ယ္ကို- အုပ္ဖြဲ့ပ်ံသန္းလာေသာ ၉၅ ကဗ်ာငွက္မ်ား စာအုပ္၊ မန္းေခ်ာင္းလေရာင္ စာအုပ္တိုက္က ထုတ္ခဲ့တာ၊ အဲဒီမွာၾကည့္ပါ)
ႏွမငယ္ေထြး ျဖဴႏွင္းေဖြးေရ။

လူႀကီးေတြက က်ေနာ္တို ့ငယ္သူေတြကို ေ၀ဖန္ခဲ့၊ ေထာက္ျပခဲ့၊ သုံးသပ္ခဲ့၊ (အျပစ္တင္ခဲ့) တယ္ဆိုရင္လည္း၊ အဲဒီေလာက္ပါပဲ။
ညည္းက်ခါမွ၊ ကဗ်ာတစ္ေလာကလုံးကို အရက္နဲ့ကိုင္ၿပီး၊ မဆိုင္တဲ့အေပါက္ ဂလိုင္နဲ့ေခါက္ လိုက္ေတာ့၊ စိတ္မခိုင္တဲ့ကဗ်ာဆရာေတြကလည္း၊ မခိုင္တဲ့အေလ်ာက္ အၿပိဳင္ေသာက္လိုေသာက္၊ အေသာက္ၿပိဳင္လိုၿပိဳင္ ျဖစ္ကေရာ။ စိတ္မယိုင္တဲ့ ကဗ်ာဆရာေတြက်ေတာ့လည္း။ အတိုင္အေဖာက္ညီညီနဲ့ ညည္းအေပၚ အၿပိဳင္ေဟာက္လိုေဟာက္၊ အေဟာက္ၿပိဳင္လိုၿပိဳင္ ျဖစ္ျပန္ေရာ။
ဒီလိုနဲ့၊ကိုယ့္မွာလည္း စိတ္မႏိုင္လို့၊ အတိတ္၀ိုင္ခြက္ကို၊ ပိတ္ကိုင္မိလ်က္သားေပါ ့ႏွမငယ္ေထြး ငယ္ပါေသးေရ။

ေနာက္ေနာင္ေတာ့ ကဗ်ာဆရာေတြနဲ့ ကဗ်ာေလာကထဲကို ကၽြဲၿပဲစီးၿပီး ၀င္မလာပါေလနဲ့။ ။

ေ အ ာ င္ ေ ၀ း

ဇူလိုင္ ၂၇- ၂၀၁၆ 

အ တိ တ္ ၀ို င္ (ႏွမငယ္ေထြး ျဖဴႏွင္းေဖြး သို့)



————————————-
က်ေနာ့္ကို၊ က်ေနာ္တစ္ဦးခ်င္းကို ေစာ္ကားခ်င္သလို ေစာ္ကားလို ့ရပါသည္။ ေစာ္ကားခြင့္ရွိသည္ဟု ယူဆလွ်င္ လြတ္လပ္စြာ ေစာ္ကားပါ။ သို့ေသာ္ … ။ က်ေနာ္ယုံၾကည္ရာ ကဗ်ာေလာကႀကီးတစ္ခုလုံး ကိုေတာ့၊ ဓားေႏွာင့္ေခ်းသုတ္ႀကိမ္းတာမ်ိဳးကိုေတာ့ က်ေနာ္လက္မခံပါ။ က်ေနာ္ လက္ပိုက္ၾကည့္မေနႏိုင္ပါ။

ျဖဴႏွင္းေဖြး ဘာလဲ၊ ဘယ္လဲ
———————————–
ျဖဴႏွင္းေဖြး ဘယ္သူလဲ။ က်ေနာ္မသိပါ။ ျဖဴႏွင္းေဖြး ဘာလဲ။ က်ေနာ္မသိပါ။ ျဖဴႏွင္းေဖြး ဘယ္တုန္းက စာစေရးတယ္ဆိုတာကိုလည္း က်ေနာ္မသိပါ။ ျဖဴႏွင္းေဖြး၏ စာေပလက္ရာ တခ်ိဳ့တေလကိုေတာ့ က်ေနာ္ ဟိုနားဒီနားမွာ ဖတ္ဖူးသည္ဟုထင္ပါသည္။ ျဖဴႏွင္းေဖြးသည္ ၂၀၀၇ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးႀကီးအလြန္တြင္ အုံႏွင့္က်င္းႏွင့္ ျဖစ္ထြန္းေပၚထြက္လာသည့္ ONLINE စာေပ အင္အားစုေတြထဲက ျဖစ္မည္လား။
ဒါက အေရးမႀကီးပါ။ အေရးႀကီးသည္မွာ မ်ားမၾကာေသးမီက FACEBOOK စာမ်က္ႏွာေပၚတြင္ ျဖဴႏွင္းေဖြးေရးတင္လိုက္ေသာ POST တစ္ခုသာျဖစ္သည္။ အက်ဥ္းရံုး ျပန္ေျပာရလွ်င္၊ ထို POST တြင္ ျဖဴႏွင္းေဖြးက ျမန္မာကဗ်ာေလာကႀကီးတစ္ခုလုံးႏွင့္ခ်ီၿပီး၊ ကဗ်ာဆရာအမ်ားစုမွာ အရက္နံ့ မႊန္ေနေသာကဗ်ာမ်ားထဲ က်ဆုံးေနၾကေၾကာင္း ေ၀ဖန္ေရးသားထားပါသည္။ (အတိအက် မူရင္း POST ကိုဖတ္ခ်င္သူမ်ား၊ ျဖဴႏွင္းေဖြး FACEBOOK တြင္၀င္ၾကည့္ႏိုင္ပါမည္)

ေမာင္သင္းခိုင္စကား ငွားေျပာရရင္
—————————————-
ကဗ်ာဆရာလည္း လူပဲ။ အရက္ဆိုတာလည္း လူေသာက္ဖို ့စီမံထားတဲ့ အရာတစ္ခုပဲ။ ကဗ်ာဆရာ ေသာက္ခ်င္ေသာက္မွာေပါ ့။ မေသာက္တဲ့လူလည္း ရွိတာေပါ ့။ ဘာျဖစ္သလဲ။ ဆရာေမာင္သင္းခိုင္ကေတာ့ ေဟာဒီလို ေျပာခဲ့ ဆိုခဲ့ဖူးေလရဲ ့ႏွမငယ္။
“ေသာက္တာလည္း အျပစ္မဟုတ္
မေသာက္တာလည္း အျပစ္မဟုတ္” ပါတဲ့ေလ။
လူအမ်ားထင္ေနတာက၊ စာေရးဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာမွန္ရင္ အရက္ေတာ့ေသာက္ၾကတာပဲ တဲ့။
တကယ္ေတာ့ ဒါ မမွန္ပါ။ စာေရးဆရာတိုင္း၊ ကဗ်ာဆရာတိုင္းေတာ့ ေသာက္ေနၾကတာ မဟုတ္ပါ။ ေသာက္တဲ့လူ၊ မေသာက္တဲ့လူဆိုတာရွိပါတယ္။ ေသာက္တဲ့သူကလည္း ႀကိဳက္လို ့ေသာက္တယ္။ မေသာက္တဲ့သူကလည္း မႀကိဳက္လို ့ မေသာက္ဘူး။ လူတစ္ေယာက္နဲ ့တစ္ေယာက္ အႀကိဳက္ခ်င္း မတူႏိုင္ဘူး မဟုတ္လား။
ဟိုးအရင္ မ ဆ လ စစ္အာဏာရွင္ေခတ္တုန္းက အႀကိဳက္တရားအေၾကာင္းေျပာတဲ့အခါ
“ဆိုရွယ္လစ္ႀကိဳက္ႏွစ္သက္မွဳ” ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရတစ္လုံး ျဖစ္ထြန္း တြင္က်ယ္ခဲ့ဖူးတယ္။ အခုေခတ္လိုဆိုရင္ “ဒီမိုကေရစီႀကိဳက္ႏွစ္သက္မွဳ” ေပါ ့။ ကဗ်ာဆရာေတြအတြက္ “ကဗ်ာဆရာႀကိဳက္ႏွစ္သက္မွဳ”
ဆိုပါေတာ့။

ခင္ေမာင္ရင္ +++ ေျပာၾကားမယ္ +++
———————————————–
ရုပ္ရွင္ဒါရိုက္တာ၊ ပန္းခ်ီဆရာ (ဦး)ခင္ေမာင္ရင္ ေျပာဖူးတဲ့စကားတစ္ခြန္းကလည္း၊ ႏွမ ငယ္ေထြး ျဖဴႏွင္းေဖြး ၾကားဖူးသင့္တယ္။
အရက္ျဖဴ(ဘီအီး)ကို ပလာတာနဲ့ျမည္းေနတုန္း၊ တပည့္ေက်ာ္တစ္ေယာက္က “ဟာ – မေကာင္းပါဘူးဆရာရယ္” လို့ ၀င္ေျပာေတာ့၊ ဆရာဦးခင္ေမာင္ရင္က “မေကာင္းဘူးလို ့မေျပာနဲ့။ မင္းအတြက္ မေကာင္းေပမဲ့၊ ငါ ့အတြက္ေတာ့ ေကာင္းခ်င္ေကာင္းေနမယ္။  မေကာင္းဘူးလို ့မင္းေျပာလို့မရဘူး။ မင္း မႀကိဳက္ဘူးလို ့ပဲ ေျပာခြင့္ရွိတယ္” တဲ့။
ကဗ်ာဆရာအမ်ားစုကို သိမ္းႀကံဳးၿပီး၊ ကဗ်ာဆရာေတြ မေကာင္းဘူး၊ ကဗ်ာေတြ မေကာင္းဘူးလို့ လက္လြတ္စပယ္ မေျပာပါႏွင့္။ အဲဒီကဗ်ာ(ေတြ)ကို မႀကိဳက္ဘူ၊ အဲဒီ ကဗ်ာဆရာ(ေတြ)ကို မႀကိဳက္ဘူး၊ ဒီလိုပဲ ေျပာသင့္ဆိုသင့္တာေပါ ့။
ျမန္မာကဗ်ာေလာကႀကီးတစ္ခုလုံးကို ရစရာမရွိေအာင္ ပုတ္ခတ္ရဲတဲ့သူ၊ အခု ေမးခြန္းေတြကို ေျဖၾကည့္ပါ။
သင္ သစ္ပင္တစ္ပင္ခ်င္းကို သိပါသလား။
သင္ သစ္ေတာႀကီးတစ္ခုလုံးကို ျမင္ပါသလား။
တစ္ေတာလုံးကိုလည္း သင္မျမင္ဘူး၊ တစ္ပင္ခ်င္းကိုလည္း သင္မသိဘူးဆိုရင္၊သင္ဟာ တကၠေဗဒအကန္း။

ေရတြင္းထဲကဖား
———————-
ဖားတစ္ေကာင္ မေနတတ္မထိုင္တတ္ ဟိုခုန္သည္ခုန္လုပ္ရင္း၊ ေရတြင္းတစ္ခုထဲ ျပဳတ္က်သြား တယ္။ ေရထဲမွာ ၿငိမ္ၿငိမ္မေနဘူး။ ေရတြင္း၀ကို ေမာ့ၾကည့္တယ္။ ၿပီးေတာ့ အာေခ်ာင္လိုက္တယ္။
“ဟား- ငွက္ေတြ ေျပာေျပာေနတဲ့ က်ယ္၀န္းလွခ်ည္ရဲ ့ဆိုတဲ့ မိုးေကာင္းကင္ႀကီးကလည္း၊ လက္စသတ္ေတာ့ ငါ ့ေရတြင္း၀ေလာက္ပဲရွိတာပါလား” တဲ့။
အဲဒီအခ်ိန္။ ေလထဲျဖတ္ပ်ံသန္းသြားတဲ့ ငွက္တစ္ေကာင္က အာေခ်ာင္လိုက္တဲ့ ဖားရဲ ့စကားကို ၾကားေတာ့-
“ဟဲ့- သုံးစားမရတဲ့ ငတုံးဖားရဲ ့၊စာေလးဘာေလးလည္းဖတ္ဦး။ နင့္အျမင္မွားေနတယ္။ ေကာင္းကင္၏ အစိတ္အပိုင္းကေလးတစ္ရပ္သည္ ေရတြင္း၀ေလာက္ရွိသည္။ အဲဒီလိုေျပာ။ နင္ဟာ ငတုံးဖားပီပီ အႏုပဋိေလာမအျမင္လည္း မသိ၊ အႏုပဋိေလာအေတြးအေခၚလည္းမရွိ၊ မိုက္မဲပါဘိ တကၠေဗဒ အကန္းရယ္” တဲ့။ အဲဒီလို ျပန္ေျပာလိုက္တယ္။
ပုံျပင္ေလးကေတာ့ ဒါပါပဲ ျဖဴႏွင္းေဖြးရယ္။

အတိတ္၊ အစဥ္အလာႏွင့္ ၾသဇာ
—————————————
ေခတ္သစ္ျမန္မာကဗ်ာလမ္းေၾကာင္း (၂၀ ရာစု)မွာ ႀကီး ေလးႀကီး ရွိတယ္။
(၁) ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မိွဳင္း
(၂) ေဇာ္ဂ်ီ
(၃) မင္းသု၀ဏ္
(၄) ဒဂုန္တာရာ။

ဒါ က်ေနာ္တို့ ရိုေသျမတ္ႏိုး တန္ဖိုးထား ေလးစားရတဲ့ အစဥ္အလာႀကီးသူ၊ ၾသဇာႀကီးသူေတြပါ။

ဒီလို ဆရာသမားႀကီးေတြက ေခတ္အဆက္ဆက္၊ မ်ိဳးဆက္အဆက္ဆက္ က်ေနာ္တို ့ကဗ်ာဆရာေတြ အေပၚ ေ၀ဖန္ခဲ့တာမ်ိဳး၊ ခ်ီးမြမ္းေျခေက်ာက္လုပ္ခဲ့တာမ်ိဳး မရွိမဟုတ္၊ ရွိခဲ့ပါသည္။ က်ေနာ္တို ့က သူတို ့ ခ်စ္လို ့ေျပာတာပဲလို့ယူဆခဲ့ၾကပါသည္။
ဆရာမင္းသု၀ဏ္က “ကာရန္မပါရင္ ကဗ်ာမဟုတ္” ဆိုတဲ့အယူအဆကို ေသတဲ့အထိဆုပ္ကိုင္ သြားခဲ့ပါသည္။ ဆရာဒဂုန္တာရာက “ကာရန္မရွိရင္ ကဗ်ာကိုဘာနဲ့ေရးမလဲ။ ကဗ်ာမွာ ကာရန္ပါရမယ္” အဲဒီလို ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ဖူးတယ္။
က်ေနာ္တို ့က ကာရန္ကို လက္လႊတ္ခဲ့ၾကၿပီ။ ကာရန္ကိုစြန့္ခဲ့ၾကတယ္ေပါ ့။ လိုအပ္လို့စြန့္တာပါ။ ၾကာပါၿပီ။ ဆရာမင္းသု၀ဏ္ရဲ ့ကာရန္အယူအဆကို က်ေနာ္တို ့ျပန္လည္မေခ်ပခဲ့ၾကပါဘူး။ ဆရာ ဒဂုန္တာရာရဲ ့ကာရန္အယူအဆကိုလည္းက်ေနာ္တို ့တုန့္ျပန္မေျဖရွင္းခဲ့ၾကပါဘူး။ က်ေနာ္တို ့က ကဗ်ာကို ကာရန္(စနစ္)မသုံးေတာ့ဘဲ၊ စကားေျပာနရီ (SPEECH RHYTHM) နဲ့တစ္ေလွ်ာက္လုံး ေရးလာခဲ့ၾကတာပါ။

ဆရာမင္းသု၀ဏ္က က်ေနာ္တို့ထက္ အမ်ားႀကီး တတ္ကၽြမ္းနားလည္တဲ့၊ ထိုးထြင္းသိျမင္တဲ့ ကဗ်ာက၀ိႀကီးတစ္ဦးပါ။ ဆရာမင္းသု၀ဏ္က “ရြာလိုရြာေလာ့ မိုးနတ္သား” ဆိုတဲ့ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ ေရးျပသြားတယ္။ (အင္းလ်ားကန္သို့ အို ကူးတို့ ကဗ်ာစာအုပ္တြင္ရွဳပါ)
ကဗ်ာမွာ ကာရန္ကိုအားမျပဳဘူးဆိုရင္၊ ဘယ္ဟာကိုအားျပဳရမလဲ။ ဆရာမင္းသု၀ဏ္က ကဗ်ာ့နရီသေဘာ(စကားေျပာနရီ)ကို “လုပ္” ျပသြားတာပါပဲ။ ရြာလိုရြာေလာ့ မိုးနတ္သား ကဗ်ာ မွာ အစဥ္အလာကာရန္စနစ္ မပါပါဘူး။

ၿပီးေတာ့ ဆရာဒဂုန္တာရာ။ ဆရာကေတာ့ အစဥ္အလာ ျမန္မာကဗ်ာစပ္ထုံးစပ္နည္းအရ ကာရန္(ကာရန္စနစ္)ကို သူေျပာလိုရင္းျဖစ္သည္။ သူ ့အျမင္က ကာရန္ေလာက္ႏွင့္ ရပ္တန့္သြားသည္ မဟုတ္ေပ။ ဆရာဒဂုန္တာရာက “ကာရန္မဲ့ခ်င္မဲ့၊ အဘိဓမၼာ မမဲ့ေစနဲ့” လို့ သင္ၾကားခဲ့တာ ျဖစ္သည္။

ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ က်ေနာ္တို ့ဟာ ဆရာမင္းသု၀ဏ္ဆီက နရီ(စကားေျပာနရီ)နည္းပညာကို ရခဲ့တယ္။ ဆရာဒဂုန္တာရာဆီက အဘိဓမၼာ(ေလာကအျမင္)ကိုရခဲ့တယ္။ ဒါပဲ မဟုတ္လား။
ဒီ ဆရာသမားႀကီး၊ မဟာက၀ိႀကီးႏွစ္ဦးစလုံးဟာ၊ က်ေနာ္တို ့ကဗ်ာဆရာေတြကိုေရာ က်ေနာ္တို ့ကဗ်ာေလာကႀကီးတစ္ခုလုံးကိုပါ အဆိုးျမင္နဲ့ တစ္ခါဘူးမွ် မေ၀ဖန္ခဲ့ၾကဖူးပါ။

ေဒါင္းႏြယ္ေဆြ၊ ေအာင္သင္း
——————————-
တစ္ခါတုန္းက(၁၉၈၅) ဆရာေဒါင္းႏြယ္ေဆြက ကာရန္မဲ့ကဗ်ာ ဆိုတာနဲ့ပတ္သက္လို ့ေပဖူးလႊာ မဂၢဇင္း အင္တာဗ်ဴးမွာ ကာရန္မဲ့ကဗ်ာ(စစ္စစ္)ဆိုတာ ေဟာဒီလိုေရးရတယ္ဆိုၿပီး ေရးျပသြားပါသည္။
တခ်ိဳ ့လူငယ္ေတြေရးေနၾကတာက ကာရန္မဲ့ မဟုတ္ဘဲ၊ ကာရန္ပ်က္ေတြပဲလို့ ေျပာဆိုထုႏွက္ လိုက္တုန္းက က်ေနာ္(တို့)ျပန္တုန့္ျပန္ခဲ့ၾကဖူးပါသည္။

ဒါက ကဗ်ာအတတ္ပညာျပႆနာတစ္ခုပဲ ျဖစ္ပါသည္။ က်ေနာ္တို ့ျပန္တုန့္ျပန္ရာမွာ ဆရာေဒါင္းႏြယ္ေဆြ၏ အစဥ္အလာႏွင့္ၾသဇာကို က်ေနာ္တို့ မထိပါး၊ မေစာ္ကားခဲ့ၾကပါ။ ဆရာေဒါင္းကလည္း မင္းရို့ကဗ်ာဆရာေတြ အသုံးကိုမက်ဘူး၊ မင္းတို ့ကဗ်ာေတြလည္း အလကားပဲရယ္လို့ တစ္ခါဘူးမွ် မေျပာခဲ့ဖူးပါ။
ေနာက္တစ္ခါ၊ ဆရာဦးေအာင္သင္း။ ၁၉၈၆ မွာ ေပဖူးလႊာအင္တာဗ်ဴးမွာပါပဲ။ ဆရာဦးေအာင္သင္းက “လူထုကိုစည္းရံုးလွဳံ့ေဆာ္ႏိုင္စြမ္း နိမ့္ျမင့္ တန္းစီၾကည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္၊ ကဗ်ာက ဟိုး ေနာက္ဆုံးတန္းေလာက္မွာ ေရာက္ေနပါလိမ့္မယ္” ဆိုၿပီး ထိုးႏွက္လိုက္တုန္းကလည္း၊ က်ေနာ္(တို့) အသည္းအသန္ ျပန္ေခ်ပခဲ့ၾကဖူးပါသည္။

ဒါက ပ်ံ့ႏွံ့မွဳျပႆနာပဲျဖစ္သည္။ ဥပမာ- ကဗ်ာထက္စာလွ်င္၊ ကာတြန္းက လူထုၾကား (စာဖတ္ပရိသတ္ၾကား) ပိုမိုပ်ံ့ႏွံ့ေရာက္ရွိတယ္လို ့ယူဆသလိုမ်ိဳးပါ။ က်ေနာ္တို့က ကဗ်ာဆရာမာန္၊ ကဗ်ာဆရာမာနနဲ့ ေနာက္ဆုံးတန္းေရာက္ေနတယ္အေျပာခံရတာကို နာက်င္ခံခက္ျဖစ္ၿပီး ျပန္လည္ ေခ်ပခဲ့ၾကတာပါ။ ဆရာဦးေအာင္သင္းလက္က သင္းတို့ကဗ်ာေတြ ဘယ္ေလာက္မ်ားအသံုးက်လို ့လဲ ဆိုၿပီး တစ္ခါဘူးမွ် မေရးခဲ့ဖူးပါ။

ျမသန္းတင့္၊ တကၠသိုလ္ဘုန္းႏိုင္
—————————————
ဆရာျမသန္းတင့္ဆိုတာ အင္မတန္ႀကီးက်ယ္ထင္ရွားတဲ့စာေရးဆရာႀကီးပါ။ ကဗ်ာေလာကကို ထဲထဲ၀င္၀င္ ေစာင့္ေရွာက္ပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္လည္း “စကၠဴျမင္း၊ ေတာင္တြင္းရထား” လိုပင္ကိုေရး ကဗ်ာေတြ ေရးခဲ့သလို၊ ေမာင္သစ္တည္နာမည္နဲ့ “ဇီမာလမ္းဆုံ” လိုႏိုင္ငံရပ္ျခားကဗ်ာေတြကိုလည္း ျမန္မာျပန္ခဲ့သူ။ ႏွမငယ္ျဖဴႏွင္းေဖြးလည္းသိပါတယ္။
ဒီလိုဆရာသမားႀကီးတစ္ဦးကေတာင္၊ က်ေနာ္တို ့ကဗ်ာဆရာ၊ ကဗ်ာေလာကကို အရက္နံ့ မႊန္ထြန္ေနတာပဲဆိုၿပီး၊ သိမ္းႀကံဳးၿပီး ဗုံးမခြဲခဲ့ပါဘူးဗ်ာ။

ႏွမငယ္ရယ္၊ ဒီဘက္ေခတ္မွာ လူႀကီးေတြနဲ ့လူငယ္ေတြ ကဗ်ာနဲ့ပတ္သက္လို ့အေခ်အတင္ရွိ ၾက၊ အျငင္းအခုံျဖစ္ၾကဆိုရင္လည္း၊ အလြန္ဆုံးက “မင္းတို့ေခတ္ေပၚကဗ်ာေတြကို စာဖတ္ပရိသတ္က နားလည္ပါ ့မလား” ဆိုတာမ်ိဳး အေမးခံရရံုေလာက္ပါ။
ဆရာဒဂုန္တာရာက ဆရာတကၠသိုလ္ဘုန္းႏိုင္ကိုေမးတယ္။ “ဒီေန့လူငယ္ေတြေရးေနတဲ့ ေခတ္ေပၚကဗ်ာေတြကို နားလည္သလား”
ဆရာတကၠသိုလ္ဘုန္းႏိုင္ ျပန္ေျဖတယ္။ “ခံစားမွဳနဲ့နားလည္ယူပါတယ္” တဲ့။

ဆရာဒဂုန္တရာက “ခံစားမွဳနဲ့နားလည္တယ္ဆိုရင္ လက္ခံပါတယ္” လို့မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ့ဖူးပါတယ္။ (အက်ယ္ကို- အုပ္ဖြဲ့ပ်ံသန္းလာေသာ ၉၅ ကဗ်ာငွက္မ်ား စာအုပ္၊ မန္းေခ်ာင္းလေရာင္ စာအုပ္တိုက္က ထုတ္ခဲ့တာ၊ အဲဒီမွာၾကည့္ပါ)
ႏွမငယ္ေထြး ျဖဴႏွင္းေဖြးေရ။

လူႀကီးေတြက က်ေနာ္တို ့ငယ္သူေတြကို ေ၀ဖန္ခဲ့၊ ေထာက္ျပခဲ့၊ သုံးသပ္ခဲ့၊ (အျပစ္တင္ခဲ့) တယ္ဆိုရင္လည္း၊ အဲဒီေလာက္ပါပဲ။
ညည္းက်ခါမွ၊ ကဗ်ာတစ္ေလာကလုံးကို အရက္နဲ့ကိုင္ၿပီး၊ မဆိုင္တဲ့အေပါက္ ဂလိုင္နဲ့ေခါက္ လိုက္ေတာ့၊ စိတ္မခိုင္တဲ့ကဗ်ာဆရာေတြကလည္း၊ မခိုင္တဲ့အေလ်ာက္ အၿပိဳင္ေသာက္လိုေသာက္၊ အေသာက္ၿပိဳင္လိုၿပိဳင္ ျဖစ္ကေရာ။ စိတ္မယိုင္တဲ့ ကဗ်ာဆရာေတြက်ေတာ့လည္း။ အတိုင္အေဖာက္ညီညီနဲ့ ညည္းအေပၚ အၿပိဳင္ေဟာက္လိုေဟာက္၊ အေဟာက္ၿပိဳင္လိုၿပိဳင္ ျဖစ္ျပန္ေရာ။
ဒီလိုနဲ့၊ကိုယ့္မွာလည္း စိတ္မႏိုင္လို့၊ အတိတ္၀ိုင္ခြက္ကို၊ ပိတ္ကိုင္မိလ်က္သားေပါ ့ႏွမငယ္ေထြး ငယ္ပါေသးေရ။

ေနာက္ေနာင္ေတာ့ ကဗ်ာဆရာေတြနဲ့ ကဗ်ာေလာကထဲကို ကၽြဲၿပဲစီးၿပီး ၀င္မလာပါေလနဲ့။ ။

ေ အ ာ င္ ေ ၀ း

ဇူလိုင္ ၂၇- ၂၀၁၆ 

Saturday, July 23, 2016

အ ေ ရ း ေ တ ာ္ ပုံ … ျပ ည္ ေ ျပ း


အေမက ေမြး
ေထာင္က ေကၽြး
အေရးေတာ္ပုံ ….ျပည္ေျပး

ေမြး တစ္ေန့
ေသ တစ္ေန့

လာမယ့္ ေဘး
ေျပး ေတြ ့

မေသခင္
ေျပ(ျပည္)၀င္သြားခ်င္တယ္။ ။

    ေ အ ာ င္ ေ ၀ း
    ၇- ၂၃- ၂၀၁၆။
 
    (၆၂ ႏွစ္ျပည့္ ေမြးေန့အတြက္ ေရးတဲ့ကဗ်ာ)

Monday, July 11, 2016

ပ င္ လုံ ( ၂ )

 




ပင္လုံ ...
အပင္လုံမွ အပြင့္လုံမယ္
ပင္လုံ ... ။
ပင္လုံ ...
အပင္လုံမွ အသီးလုံမယ္
ပင္လုံ ... ။
ပင္လုံ ...
အပင္လုံမွ အရိပ္လုံမယ္
ပင္လုံ ... ။
ပင္လုံ ...
အပင္လုံမွ အသိုက္လုံမယ္
ပင္လုံ ... ။
....................
......................
.......................
အို ...ပင္လုံ
အသင္လုံလွ်င္
ကၽြႏု္ပ္တို့အားလုံး
လိပ္ျပာလုံ၍
အိပ္မက္လုံပါလိမ့္မည္။ ။

ေ အ ာ င္ ေ ၀ း
(ဇူလိုင္ ၁၁၊ ၂၀၁၆)

Sunday, May 22, 2016

ကဗ်ာဆရာမ မစိမ္းပင္ပုံရိပ္ပါတဲ့ ေအာင္ေ၀းရဲ႕ မစ္ရွီဂန္မွေပးေသာစာ (အမွတ္ - ၁၄)

ကဗ်ာဆရာမ မစိမ္းပင္ပုံရိပ္ပါတဲ့ ေအာင္ေ၀းရဲ႕ မစ္ရွီဂန္မွေပးေသာစာ (အမွတ္ - ၁၄)

(သစ္ခက္သံလြင္၊ မိုုးမခ) ေမ ၂၃၊ ၂၀၁၆


ၾကယ္နီေႂကြပြင့္ ကဗ်ာဆရာမ မစိမ္းပင္အမွတ္တရအျဖစ္ ကဗ်ာဆရာေအာင္ေ၀း RFA မွာ တင္ဆက္ခဲ့ဖူးတဲ့ "မစ္ရွီဂန္မွေပးေသာစာ (အမွတ္ - ၁၄)" ေဆာင္းပါးကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
ဒီေဆာင္းပါးထဲမွာ ဆရာမ မစိမ္းပင္ရဲ႕နရသိန္အက်ဥ္းစံပုံရိပ္တစြန္းတစကိုေတြ႔ျမင္ႏိုင္ၿပီး ကဗ်ာဆရာေတြ ဟာ ေခတ္အဆက္ဆက္မွာ အာဏာရွင္ေတြကို ဘယ္လိုတု႔ံျပန္ ရင္ဆိုင္ခဲ့သလဲဆုိတာနဲ႔ အာဏာရွင္ေတြရဲ႕အၿငိဳးတႀကီး ဘယ္လုိဖိႏွိပ္ၿဖိဳခြင္း ခ်ဳိးေျခခဲ့သလဲဆုိတာေတြကိုလည္း တေစ့တေစာင္းျမင္ေတြ႔ႏိုင္မွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ေဖာ္ျပလိုက္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
သစ္ခက္သံလြင္
...................

ေအာင္ေ၀း - မစ္ရွီဂန္မွေပးေသာစာ (အမွတ္ - ၁၄)




ကဗ်ာဆရာမ မရီေ၀ FB မွ ကူးယူပါသည္။
ဇူလုိင္ ၁၉၊ ၂၀၁၀


မိတ္ေဆြႀကီးကိုေဒါင္း-

က်န္းခံ့သာလုိ႔ မာပါစ။ ၿပီးခဲ့တဲ့မတ္လ ကမာၻ႔ကဗ်ာေန႔တုန္းက ျပည္တြင္းက ကဗ်ာဆရာေတြရဲ႕ အႏုပညာ လႈပ္ရွားမႈသတင္းေတြ ၾကားရဖတ္ရေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီမွာ အေတာ့္ကို ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ ျဖစ္ၾကရပါတယ္ ကိုေဒါင္း။ ဒီမွာရွိတဲ့ ဘာေလာ့ဂါကဗ်ာဆရာေတြကလည္း အဲဒီသတင္းကို ဓာတ္ပံုေတြနဲ႔ သူတုိ႔ ကိုယ္ပိုင္ ဘေလာ့ဂ္ေတြမွာ ေဝေဝဆာဆာ ေဖာ္ျပခဲ့ၾကတယ္ေလ။ ဒီမွာကေတာ့ ဆရာေမာင္စြမ္းရည္ကို အႀကီးအမွဴး၊ ဦးစီး ဦးေဆာင္ထားျပီး ကဗ်ာလႈပ္ရွားေနၾကတာပါ။

ေမာင္စြမ္းရည္က နယူးေယာက္စီးတီးမွာ။ သစ္ေကာင္းအိမ္က အင္ဒီယားနား၊ ထက္ရာဇာက ေအာ္ရီဂြန္။ ေက်ာ္သူမိုးျမင့္က ယူတ၊ ခိုင္မာေက်ာ္ေဇာက ပင္ဆယ္ေဗးနီးယား၊ က်ေနာ္က မစ္ရွီဂန္ပဲ ဆိုပါေတာ့။ ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္ လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမမွာေတာ့ ကဗ်ာဆရာျငိမ္းေဝ၊ ေမာင္လြမ္းဏီ၊ စိုးေနလင္း၊ နွင္းခါးမိုးတုိ႔ ရွိတာေပါ့ေလ၊ ရွစ္ေလးလံုး အေရးေတာ္ပံုၾကီး အျပီး ABSDF ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္ ကေနေပၚထြက္လာတဲ့ ကဗ်ာဆရာေတြလည္း မနည္းပါဘူး၊၊

သူတုိ႔အထဲကဆိုရင္ နယ္စပ္မွာ ကဗ်ာဆရာ ကမာပုလဲ၊ ကယ္လီဖိုးနီးယားေရာက္ေနတဲ့ ေအာင္သာငယ္၊ အင္ဒီယားနား ဖိုတ့္ဝိန္းက ေဆာင္းယြန္းလ၊ ဒါ က်ေနာ္ လက္လွမ္းမီသေလာက္ဆိုပါေတာ့၊ သူတုိ႔ကို လက္နက္ကိုင္ ကဗ်ာဆရာေတြလုိ႔ ေခၚရမလားပဲ။ အခုလက္ရွိ ABSDF ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္ ဥကၠ႒ ရဲေဘာ္သံခဲကိုယ္တိုင္လည္း ကဗ်ာေရးသူတေယာက္ပါ။

ျပည္ပေရာက္လာၿပီး ၊ကိုယ္ပိုင္ဘေလာ့ဂ္နဲ႔ ကဗ်ာေတြအဆက္မျပတ္ေရးတင္ေနၾကသူေတြထဲမွာ နယ္စပ္ က ဒုကၡသည္စခန္းတခုမွာ ေရာက္ေနတဲ့ ခင္လြန္း၊ မယ္ေတာ္ေဆးခန္းက ေဒါက္တာလြဏ္းေဆြ၊ ဗန္ေကာက္တကၠသိုလ္တခုက ေကာင္းကင္ကို၊ အေမရိကားက ဟာဝိုင္ယီမွာေနတဲ့ မသဒၵါတုိ႔ ဆိုရင္လည္း ျမန္မာကဗ်ာ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ တဖက္တလမ္းကေန ႀကိဳးပမ္းေန ၾကသူေတြပါ။

ကဗ်ာဟာ ဒီမိုကေရစီတိုက္ပြဲလက္နက္တခုအျဖစ္နဲ႔ အေဝးေရာက္ျမန္မာ ကဗ်ာဆရာေတြက ယံုယံု ၾကည္ၾကည္ ကိုင္စြဲထားၾကတာပါ။ ျပည္တြင္းမွာကေတာ့ ကဗ်ာဟာ အထူးသျဖင့္ လူငယ္ေတြေရးေန တဲ့ ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာေတြဟာ စစ္အစိုးရရဲ႕ အထူးပိတ္ပင္ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ျခင္းခံေနရတဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိေနပါတယ္။
ျမန္မာ့လူ႔အဖဲြ႔အစည္းဟာ ကဗ်ာနဲ႔မကင္းကြာဘူး။ ကဗ်ာဆရာနဲ႔မကင္းကြာဘူး။ ဒါေပမဲ့ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ဆိုးေအာက္မွာေတာ့ ျပည္သူေတြနဲ႔အတူပဲ ကဗ်ာဆရာေတြလည္း ဖိႏွိပ္ခံ၊ ေစာ္ကားခံ ေနရပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္ေရးေတြ ဆိတ္သုဥ္းေနတဲ့ ဖက္ဆစ္သံဖေနာင့္ေအာက္မွာ စာေပနဲ႔ အနုပညာ လြတ္လပ္ခြင့္ဟာ ဇီးရိုးနတၳိပါပဲ။

ေခတ္အဆက္ဆက္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းကို ျပန္ၾကည့္လိုက္စမ္းပါ ကိုေဒါင္း။ အုပ္္ခ်ဳပ္သူ၊ ဖိႏွိပ္သူ၊ အာဏာရွင္ေတြဟာ ကဗ်ာဆရာကို စိုးရံြ႕ေၾကာက္လန္႔ခဲ့ၾကတာခ်ည္းပါပဲ။ လြတ္လပ္ေရးမရခင္ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီေခတ္မွာ အဂၤလိပ္အစိုးရရဲ႕ Black List ဆိုတဲ့ ရန္သူေတာ္စာရင္းထဲမွာ ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းကို နံပါတ္တစ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့တာပါ။

(ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ရန္သူနံပါတ္- ၅ ပါ)
တိုင္းျပည္လြတ္လပ္ေရးရၿပီးတဲ့ ဒီဘက္ေခတ္မွာ က်ေတာ့ေရာ။ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္ ဆရာႀကီးသခင္ ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း ႏွစ္တစ္ရာျပည့္ပြဲကို မဆလစစ္အစိုးရက ပိတ္ပင္တားဆီးခဲ့တာပဲ မဟုတ္လား။ မိႈင္းရာျပည့္အေရးအခင္းမွာ ေက်ာင္းသားေတြေထာင္ခ်ီၿပီး အဖမ္းခံခဲ့ရတာပဲမဟုတ္လား။
န၀တ/နအဖေခတ္ကိုေရာက္လာေတာ့ ပိုဆိုးသြားၿပီကိုေဒါင္း။ န၀တေခတ္မွာ ပထမဦးဆုံး အဖမ္းခံ ရတဲ့ ကဗ်ာဆရာက ဆရာတင္မိုးပါ။ ေနာက္ေတာ့ NLD က ကဗ်ာဆရာေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ဆရာ ဖ်ာပုံနီလုံဦးနဲ႔ ဆရာမုံရြာေအာင္ရွင္တုိ႔လည္း အဖမ္းခံခဲ့ၾကရပါတယ္။ ကဗ်ာဆရာမ မစိမ္းပင္ဆိုရင္ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ လူစဥ္မမီေတာ့ေအာင္ ႏွိပ္စက္ ညႇဥ္းပန္းခံခဲ့ရတာပါ။
ကမၻာေပၚမွာ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမွ မရွိ၊ ျမန္မာျပည္မွာပဲရွိတဲ့ စာေပစိစစ္ေရးဌာနဆိုတာ ဂ်ပန္ေခတ္က ကင္ေပတိုင္အဖဲြ႔သာသာပါ။ ၁၉၈၈-ရွစ္ေလးလုံးအေရးေတာ္ပုံႀကီးမျဖစ္ခင္ကေလးက အဲဒီ စာေပ စိစစ္ေရးကိုေရာက္လာတဲ့ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ၊ ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္၊ သုေတသနဌာနႀကီးက ျပဳစုတဲ့ လွ်ိဳ ့၀ွက္အစီရင္ခံစာတေစာင္ က်ေနာ္တုိ႔ တနည္းတဖုံနဲ႔ ရခဲ့ဖူးပါတယ္။
အဲဒီ အစီရင္ခံစာထဲမွာ လက္ရွိျမန္မာကဗ်ာဆရာေတြကို အစိုးရဆန္႔က်င္ေရးသမားေတြအျဖစ္ အုပ္စုေတြခြဲၿပီး ေဖာ္ျပထားတာပါ။ ဥပမာဆိုပါေတာ့ ဆရာစြမ္းတုိ႔၊ ဆရာၾကည္ေအာင္တုိ႔၊ က်ေနာ္တုိ႔ကို ဗကပတမ္းခ်င္းေရးသူ ေတာေမွ်ာ္ကဗ်ာဆရာမ်ားဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ထည့္ထားတာမ်ဳိး။ ၿပီးေတာ့ တခါ ကာရန္မဲ့ကဗ်ာေရးလုိ႔ဆိုၿပီး က်ေနာ္တုိ႔လူငယ္ေတြကို အေမေက်ာ္ေဒြးေတာ္လြမ္း ကဗ်ာဆရာမ်ားဆိုတဲ့ တံဆိပ္တပ္တာမ်ဳိး။ န၀တ ေခတ္မွာလည္း ဒီလိုလွ်ဴိ႕၀ွက္အစီရင္ခံစာမ်ဳိး ရွိတယ္လုိ႔ ဆရာျမသန္းတင့္မကြယ္လြန္ခင္က က်ေနာ္တုိ႔ကိုသတိေပးခဲ့ဖူးတာ ရွိပါတယ္။
စစ္အာဏာရွင္ေခတ္ အဆက္ဆက္မွာေတာ့ ကဗ်ာဆရာေတြ လည္း ေတာထဲေရာက္၊ ေထာင္ ထဲ ေရာက္၊ ေရေ၀းေရာက္ျဖစ္ကုန္ၾကပါၿပီ။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ NLD ကေန ၀င္ေရာက္အေရြးခံၿပီး အႏိုင္ရခဲ့တဲ့ ဆရာႀကီးမင္းသု၀ဏ္တုိ႔၊ ဆရာ ဗန္းေမာ္ညိဳႏဲြ႔တုိ႔ကို စစ္အစိုးရက အၿငိဳးအေတးႀကီးႀကီး ထားခဲ့ပါတယ္။ ဆရာဗန္းေမာ္ညိဳႏဲြ႔ဆိုရင္ ကြယ္လြန္သြားတဲ့အထိ စာေရးခြင့္မရခဲ့ေတာ့ပါဘူး။
NLD ကို ေထာက္ခံအားေပးတဲ့အတြက္ ဆရာၾကည္ေအာင္နဲ႔ ဆရာကိုေလး(အင္း၀ဂုဏ္ရည္) တုိ႔ကို စစ္အစိုးရက စာေရးခြင့္ ထာ၀ရပိတ္ပင္ခဲ့ပါတယ္။ အခု ဆရာၾကည္ေအာင္ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါၿပီ။ စစ္အာဏာရွင္ကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္တဲ့ ကဗ်ာေရးလုိ႔ ေထာင္ခ်ခံေနရတဲ့ ကဗ်ာဆရာေစာေ၀နဲ႔ ဘေလာ့ဂါေနဘုန္းလတ္တုိ႔ အက်ဥ္းေထာင္က ျပန္မလြတ္ေသးပါဘူး။
ဘာနဲ႔တူေနသလဲဆိုေတာ့ နအဖ စစ္အစိုးရဟာ ကဗ်ာဆရာကို အာဏာလုဘက္ထင္ၿပီး မတရား ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ေနတာမ်ဳိးပါ ကိုေဒါင္း။
အားလုံးကိုသတိရလ်က္-
ေအာင္ေ၀း
၄ - ၁၉ - ၁၀

(ဤအသံလႊင့္ေဆာင္းပါးကုိ ကဗ်ာဆရာေစာေ၀ မလြတ္မီက ေရးသားထုတ္လႊင့္ခ့ဲသည္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၊ မစ္ရွီဂန္ျပည္နယ္တြင္ ေရာက္ရိွေနသည့္ကဗ်ာဆရာေအာင္ေဝး၏ မစ္ရွီဂန္မွ ေပးေသာစာ - အမွတ္ ၁၄ ကုိ လြတ္လပ္သည့္အာရွအသံ www.rfa.org/burmese က ထုတ္လႊင့္ခ့ဲၿပီး ျဖစ္သည္။)

သ က္ တံ ဆြဲ သူ မ် ာ း




ဟိံ ၊ ဇာေလ ၊ ေဟေဟးယ်ံဳ ။

ဟိံ - တံငါသည္
ဇာေလ - ပိုက္ကြန္ကို
ေဟေဟးယ်ံဳ - ဆြဲဘိသကဲ့သို ့။

ငါတို ့သည္
သက္တံကို
ေကြးၾကကုန္၏။

သို ့တည္းမဟုတ္ … ။

ငါတို ့သည္
သက္တံကို
ေျဖာင့္ၾကကုန္၏။

ယုံၾကည္သူလည္းရွိ
သံသယ၀င္သူလည္းရွိ။

ခ်စ္ခင္သူလည္းရွိ
ၿငိဳျငင္သူလည္းရွိ။

ပသို ့ရွိေစ
သက္တံေကြးလည္း
ေကြးသည့္ခဏ
ေတးတစ္ပုဒ္နဲ ့
ေဘးဒုကၡဒဏ္ ကင္းခဲ့ၿပီ။

ပသို ့ရွိေစ
သက္တံေျဖာင့္လည္း
ေျဖာင့္သည့္ခဏ
ျမားတစ္ေတာင့္နဲ ့
က်ားေႏွာင့္ယွက္ရန္ ရွင္းခဲ့ၿပီ။

ေႀသာ္ … သီခ်င္းတစ္ပုဒ္
ျမားတစ္ဆုပ္ႏွင့္
ကၽြႏု္ပ္တို ့သည္ …။

ဟိံ ၊ ဇာေလ ၊ ေဟေဟးယ်ံဳ ။
တံငါသည္
ပိုက္ကြန္ကို
ဆြဲဘိသကဲ့သို ့။

ငါတို ့သည္
သက္တံကို
ျဖဴေအာင္ဆြဲခဲ့ၾကသည္တကား။ ။

(အျဖဴေရာင္သက္တံလွဳပ္ရွားမွဳ ဆယ္ႏွစ္ျပည့္သို ့)
ေ အ ာ င္ ေ ၀ း
ေမ ၂၀- ၂၀၁၆
ေခတၱ- မစ္ရွီဂန္။

Sunday, April 10, 2016

ေ တ ာ္ လွ န္ ေ ရ း ႏွ င့္ ပ တ္ သ က္ ၍




(၁) အက်ဥ္းေထာင္က လြတ္ေျမာက္စ ေက်ာင္းသားလူငယ္ တစ္ဦးစ၊ ႏွစ္ဦးစ၏ ယခင္ဦးသိန္းစိန္ႀကံ့ဖြတ္အစိုးရေဟာင္းအေပၚ နာၾကည္းခံျပင္းစိတ္အရင္းခံျဖင့္ ေျပာဆိုလိုက္ေသာစကားရပ္တခ်ိဳ ့ကို၊ အမ်ားက မႀကိဳက္ႏွစ္သက္ႏိုင္ျဖစ္ၾကပါသည္။
(၂) ထိုအခါ ကာတြန္းဆရာတခ်ိဳ ့က "ေတာ္လွန္ေရး" ဟူေသာေ၀ါဟာရကို သေရာ္ေစာ္ကားရာေရာက္သည့္ ကာတြန္းမ်ားေရးဆြဲလာၾကပါသည္။
(၃) တခ်ိဳ ့ေသာ ေဖ့စ္ဘုတ္စာမ်က္ႏွာမ်ားကလည္း။ ေက်ာင္းသားတခ်ိဳ ့ကိုေ၀ဖန္ရင္း "ေတာ္လွန္ေရး" ေ၀ါဟာရကို ေအာက္တန္းက်ေစသည္ ့အေရးအသားမ်ားေရးသားလာၾကပါသည္။
(၄) ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားၾကားတြင္ ၀င္၍ခေလာက္ဆန္ၾကေသာ။ ယခင္ႀကံ ့ဖြတ္အစိုးရေဟာင္း သစၥာရွိသူမ်ားႏွင့္ NLD ထဲက ေျခစုံကန္ထြက္ခဲ့သည္ ့သစၥာေဖာက္မ်ားေပါင္းမိၿပီး၊ "ေတာ္လွန္ေရး" ေ၀ါဟာရကို ေသးသိမ္ေအာင္လုပ္ဇာတ္ခင္းၾကျပန္သည္။
(၅) ေ၀ါဟာရသည္ ေ၀ါဟာရသက္သက္မဟုတ္။ ေ၀ါဟာရေနာက္တြင္ အဘိဓမၼာရွိသည္။ ေတာ္လွန္ေရး သည္ အဘိဓမၼာမဆိုထားႏွင့္၊ ေ၀ါဟာရအရပင္ ပ်က္ရယ္ျပဳစရာမဟုတ္ပါ။ လုံး၀မဟုတ္ပါ။
(၆) ေလာကတြင္ တရားမွ်တမွဳမရွိလွ်င္၊ မလြတ္လပ္လွ်င္၊ မၿငိမ္းခ်မ္းလွ်င္၊ ေတာ္လွန္ေရးက ရွိပါမည္။ (မေတာ္လွန္ရဲလွ်င္ အသာေဘးထြက္ထိုင္ေနပါ။ ေတာ္လွန္ရဲသူကို မေစာ္ကားရ)
(၇) တရးမွ်တ၊ လြတ္လပ္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေနသည့္အခါ ေတာ္လွန္ေရးသည္ မရွိေတာ့ပါ။ (ေတာ္လွန္ေရးသည္ ေခတ္ေဟာင္းစနစ္ေဟာင္းမွ ေခတ္သစ္စနစ္သစ္သို ့ကူးေျပာင္းေရးအတြက္ ေမာင္းႏွင္ေရး ျဖစ္သြားတာပါ)
(၈) တရားမွ်တ လြတ္လပ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေအာင္ အမွန္တကယ္ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အစိုးရမ်ိဳးကို မည္သူက ေတာ္လွန္ပါဦးမည္နည္း။ မည္သူကမွ ေတာ္လွန္မည္ မဟုတ္။
(၉) စစ္အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္တြင္ မိမိတို ့သည္ ဒီမိုကေရစီရရွိေရးကို တိုက္ယူခဲ့ရသည္။ စစ္အာဏာရွင္ထံမွာ ေတာင္းယူ၍မရပါ။
(၁၀) ယခုအခ်ိန္သည္ (စစ္အာဏာရွင္စနစ္ အရိပ္ဆိုး၊ အတိတ္ဆိုးတခ်ိဳ ့ၾကြင္းက်န္ေနေသးေသာ္လည္း) လူထုကတင္ေျမွာက္သည့္  ဒီမိုကေရစီအစိုးရ စတင္သည့္ တိုင္းျပည္သစ္တည္ေထာင္ခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။
မိမိတို ့၏လိုလားခ်က္မ်ား၊ မျပည္ ့၀ေသးသည့္ဆႏၵမ်ားကို၊ ယခင္စစ္အာဏာရွင္အစိုးရအဆက္ဆက္ေအာက္မွာလို တိုက္ယူစရာမလိုေတာ့ပါ။ ေတာင္းယူရမည့္အခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။
(၁၁) အထူးသျဖင့္ ေက်ာင္းသားမ်ား မိမိတို ့၏ပညာေရးလိုလားခ်က္မ်ား၊ ဆႏၵမ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ သမၼတႀကီးဦးထင္ေက်ာ္အစိုးသစ္ထံ ေအးခ်မ္းစြာ တင္ျပေတာင္းဆိုၿပီး၊ ရိုးသားစြာေဆြးေႏြးညွိႏွိဳင္းယူရမည့္အခ်ိန္ေရာက္ၿပီဟု အျပည့္အ၀ယုံၾကည္ပါေၾကာင္း။

 ေ အ ာ င္ ေ ၀ း
ဧၿပီ ၉- ၂၀၁၆။
--------------------------------------------------
ရာဟုတို ့၊ ငဂ်ိမ္းတို ့၊ မိၿဖိဳးတို ့၊ သားတို ့သမီးတို ့။
ဦးတို ့ငယ္ငယ္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘ၀က အစိုးရဆန္ ့က်င္ေရးလုပ္ေနတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြၾကားမွာ
တြင္က်ယ္ခဲ့တဲ့ စကားတစ္ခြန္းရွိခဲ့ဖူးတယ္။
"ငါတို ့ေက်ာင္းသားေတြရဲ ့တာ၀န္က တက္လာသမွ်အစိုးရ ဆန္ ့က်င္ျဖဳတ္ခ်ဖို ့ပဲ" တဲ့။ (စာေရးဆရာ ေအာင္ေက်ာ္စည္ ရဲ ့၀တၳဳတစ္ပုဒ္ထဲက စာသားပါ။ ၀တၳဳမမွတ္မိေတာ့။ ခင္ဗ်ားတို ့ကိုစိန္ေခၚတယ္ ထဲကလား။ အားလုံးညာေနၾကသည္ ထဲကလား။ တစ္ခုထဲကပဲ)
အဲဒီစကားက အဲဒီ ဦးတို ့ေခတ္တုန္းကေတာ့မွန္တယ္။ တက္လာသမွ်အစိုးရဟာ ေဘာင္းဘီ၀တ္စစ္အစိုးရ၊ ေဘာင္းဘီခၽြတ္စစ္အစိုးရ၊ တိုက္ပုံ၀တ္စစ္အစိုးရ၊ ေခါင္းေပါင္းေပါင္းစစ္အစိုးရ၊ စစ္အာဏာရွင္အစိုးရေတြခ်ည္းျဖစ္ေနလို ့ပဲ။ အဲဒီေတာ့ ဒီစကားမွန္ခဲ့တယ္ေပါ ့။
ဒါေပမဲ့၊ အခု အဲဒီစကားမ်ိဳး အခုလို ျပည္သူကေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္တဲ့ အရပ္သားအစိုးရေခတ္မွာ၊ ဒီစကားေျပာလာရင္ မွန္ပါ ့မလား။ ဘယ့္ႏွယ္လဲ။ မွန္ႏိုင္ပါဦးမလား။ မမွန္ႏိုင္ဘူး။ လုံး၀မမွန္ႏိုင္ပါဘူး သားတို ့သမီးတို ့ေရ။

ေက်ာင္းသားႏိုင္ငံေရးဟာ တည္ၾကည္ရိုးသားရဲရင့္ၿပီး အေတြးအေခၚေခတ္မီဖို ့လိုတယ္။
မင္းတို ့ ဗ က သ မ် ာ း အ ဖြဲ ့ ခ် ဳ ပ္ က ထုတ္တဲ့ေၾကညာခ်က္ကိုလက္ခံတယ္။ ႀကိဳဆိုတယ္။
က်န္းမာေအာင္ေနပါ။
ခုေလာေလာဆယ္ ေက်ာင္းသားထုညီညြတ္ေရးတည္ေဆာက္ဖို ့အေရးႀကီးတယ္။ အခ်င္းခ်င္းလည္း အျပဳသေဘာေ၀ဖန္ပါ။ ညီညြတ္ေရး- ေ၀ဖန္ေရး- ညီညြတ္ေရး မူကိုကိုင္စြဲပါ။
အခုေန ေျပာစရာရွိတာ နားနားၿပီးေျပာ။ လုပ္စရာရွိတာ နားနားၿပီးလုပ္။
(ဦးေအာင္ေ၀း)