Letters from Michigan - 14

မစ္ရွီဂန္မွေပးေသာစာ (အမွတ္ - ၁၄)

မိတ္ေဆြၾကီးကိုေဒါင္း-

က်န္းခံ့သာလုိ႔ မာပါစ။ ျပီးခဲ့တဲ့မတ္လ ကမာၻ႕ကဗ်ာေန႔တုန္းက ျပည္တြင္းက ကဗ်ာဆရာေတြရဲ႕ အနုပညာ လွဳပ္ရွားမွဳ သတင္းေတြ ၾကားရ ဖတ္ရေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီမွာ အေတာ့္ကို ဝမ္းေျမာက္ ဝမ္းသာ ျဖစ္ၾကရပါတယ္ ကိုေဒါင္း။ ဒီမွာရွိတဲ့ ဘာေလာ့ဂါ ကဗ်ာဆရာေတြကလည္း အဲဒီသတင္းကို ဓာတ္ပံုေတြနဲ႔ သူတုိ႔ ကိုယ္ပိုင္ဘေလာ့ဂ္ေတြမွာ ေဝေဝဆာဆာ ေဖာ္ျပခဲ့ၾကတယ္ေလ။ ဒီမွာကေတာ့ ဆရာေမာင္စြမ္းရည္ကို အႀကီးအမွဴး၊ ဦးစီး ဦးေဆာင္ထားျပီး ကဗ်ာ လွဳပ္ရွားေနၾကတာပါ။

ေမာင္စြမ္းရည္က နယူးေယာက္စီးတီးမွာ။ သစ္ေကာင္းအိမ္က အင္ဒီယားနား၊ထက္ရာဇာက ေအာ္ရီဂြန္၊ ေက်ာ္သူမိုးျမင့္က ယူတ၊ ခိုင္မာေက်ာ္ေဇာက ပင္ဆယ္ေဗးနီးယား၊ က်ေနာ္က မစ္ရွီဂန္ပဲ ဆိုပါေတာ့။ ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္ လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမမွာေတာ့ ကဗ်ာဆရာျငိမ္းေဝ၊ ေမာင္လြမ္းဏီ၊ စိုးေနလင္း၊ နွင္းခါးမိုးတုိ႔ ရွိတာေပါ့ေလ၊ ရွစ္ေလးလံုး အေရးေတာ္ပံုၾကီး အျပီး ABSDF ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္ကေန ေပၚထြက္လာတဲ့ ကဗ်ာဆရာေတြလည္း မနည္းပါဘူး၊၊

သူတုိ႔အထဲကဆိုရင္ နယ္စပ္မွာ ကဗ်ာဆရာကမာပုလဲ၊ ကယ္လီဖိုးနီးယားေရာက္ေနတဲ့ ေအာင္သာငယ္၊ အင္ဒီယားနား ဖိုတ့္ဝိန္းက ေဆာင္းယြန္းလ၊ ဒါ က်ေနာ္ လက္လွမ္းမီသေလာက္ ဆိုပါေတာ့၊ သူတုိ႔ကို လက္နက္ကိုင္ ကဗ်ာဆရာေတြလုိ႔ ေခၚရမလားပဲ။ အခုလက္ရွိ ABSDF ေက်ာင္းသား တပ္မေတာ္ ဥကၠ႒ ရဲေဘာ္သံခဲ ကိုယ္တိုင္လည္း ကဗ်ာေရးသူတစ္ေယာက္ပါ။

ျပည္ပ ေရာက္လာျပီး ၊ကိုယ္ပိုင္ဘေလာ့ဂ္နဲ႔ ကဗ်ာေတြ အဆက္မျပတ္ေရးတင္ေနၾကသူေတြထဲမွာ နယ္စပ္က ဒုကၡသည္စခန္း တစ္ခုမွာ ေရာက္ေနတဲ့ခင္လြန္း၊ မယ္ေတာ္ေဆးခန္းက ေဒါက္တာလြဏ္းေဆြ၊ ဗန္ေကာက္ တကၠသိုလ္တစ္ခုက ေကာင္းကင္ကို၊ အေမရိကားက ဟာဝိုင္ယီမွာ ေနတဲ့ မသဒၵါတုိ႔ ဆိုရင္လည္း ျမန္မာကဗ်ာ ဖံြ႔ျဖိဳး တိုးတက္ေရး အတြက္ တစ္ဖက္တစ္လမ္းကေန ၾကိဳးပမ္းေနၾကသူေတြပါ။

ကဗ်ာဟာ ဒီမိုကေရစီတိုက္ပြဲလက္နက္တစ္ခုအျဖစ္နဲ႔ အေဝးေရာက္ျမန္မာ ကဗ်ာဆရာေတြက ယံုယံု ၾကည္ၾကည္ ကိုင္စြဲထားၾကတာပါ။ ျပည္တြင္းမွာကေတာ့ ကဗ်ာဟာ အထူးသျဖင့္ လူငယ္ေတြ ေရးေနတဲ့ ေခတ္ျပိဳင္ ကဗ်ာေတြဟာ စစ္အစိုးရရဲ႕ အထူး ပိတ္ပင္ ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ျခင္း ခံေနရတဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိေနပါတယ္။

ျမန္မာ့လူ႔အဖဲြ႔အစည္းဟာ ကဗ်ာနဲ႔ မကင္းကြာဘူး။ ကဗ်ာဆရာနဲ႔ မကင္းကြာဘူး။ ဒါေပမဲ့ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ဆိုးေအာက္မွာေတာ့ ျပည္သူေတြနဲ႔ အတူပဲ ကဗ်ာဆရာေတြလည္း ဖိနွိပ္ခံ၊ ေစာ္ကားခံေနရပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္ေရးေတြ ဆိတ္သုဥ္းေနတဲ့ ဖက္ဆစ္ သံဖေနာင့္ ေအာက္မွာ စာေပနဲ႔ အနုပညာလြတ္လပ္ခြင့္ဟာ ဇီးရိုး နတၳိပါပဲ။

ေခတ္အဆက္ဆက္ ျမန္မာ့နိုင္ငံေ ရးသမိုင္းကို ျပန္ၾကည့္လိုက္စမ္းပါ ကိုေဒါင္း။ အုပ္္ခ်ဳပ္သူ၊ ဖိနွိပ္သူ၊ အာဏာရွင္ေတြဟာ ကဗ်ာဆရာကို စိုးရံြ႔ ေၾကာက္လန္႔ခဲ့ၾကတာခ်ည္းပါပဲ။ လြတ္လပ္ေရး မရခင္ ျဗိတိသွ် ကိုလိုနီေခတ္မွာ အဂၤလိပ္အစိုးရရဲ႕ Black List ဆိုတဲ့ ရန္သူေတာ္စာရင္းထဲမွာ ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မွဳိင္းကို နံပါတ္တစ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့တာပါ။

(ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ရန္သူနံပါတ္- ၅ ပါ)

တိုင္းျပည္ လြတ္လပ္ေရး ရျပီးတဲ့ ဒီဘက္ေခတ္မွာ က်ေတာ့ေရာ။ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္ ဆရာႀကီး သခင္ ကိုယ္ေတာ္မွဳိင္း ႏွစ္တစ္ရာျပည့္ပြဲကို မဆလ စစ္အစိုးရက ပိတ္ပင္ တားဆီးခဲ့တာပဲ မဟုတ္လား။ မွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွွဳိင္းရာျပည့္ အေရးအခင္းမွာ ေက်ာင္းသားေတြ ေထာင္ခ်ီျပီး အဖမ္းခံခဲ့ရတာပဲ မဟုတ္လား။

န၀တ/နအဖေခတ္ကို ေရာက္လာေတာ့ ပိုဆိုးသြားျပီ ကိုေဒါင္း။ န၀တေခတ္မွာ ပထမဦးဆုံး အဖမ္းခံရတဲ့ ကဗ်ာဆရာက ဆရာတင္မိုးပါ။ ေနာက္ေတာ့ NLD က ကဗ်ာဆရာေတြ ျဖစ္ႀကတဲ့ ဆရာ ဖ်ာပုံနီလုံဦးနဲ႔ ဆရာ မုံရြာေအာင္ရွင္ တုိ႔လည္း အဖမ္းခံခဲ့ႀကရပါတယ္။ ကဗ်ာဆရာမ မစိမ္းပင္ ဆိုရင္ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ လူစဥ္ မမီေတာ့ေအာင္ ႏွိပ္စက္ ညွဥ္းပန္းခံခဲ့ရတာပါ။

ကမၻာေပၚမွာ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမွ မရွိ၊ျမန္မာျပည္မွာပဲ ရွိတဲ့ စာေပစိစစ္ေရးဌာန ဆိုတာ ဂ်ပန္ေခတ္က ကင္ေပတိုင္ အဖဲြ႔ သာသာပါ။ ၁၉၈၈-ရွစ္ေလးလုံးအေရးေတာ္ပုံႀကီး မျဖစ္ခင္ကေလးက အဲဒီ စာေပစိစစ္ေရးကို ေရာက္လာတဲ့ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ ပါတီ၊ ဗဟို ဌာနခ်ဳပ္၊သုေတသန ဌာနႀကီးက ျပဳစုတဲ့ လွ်ိဳ ့၀ွက္ အစီရင္ခံစာတစ္ေစာင္ က်ေနာ္တုိ႔ တစ္နည္းတစ္ဖုံနဲ႔ ရခဲ့ဖူးပါတယ္။

အဲဒီ အစီရင္ခံစာထဲမွာ လက္ရွိ ျမန္မာကဗ်ာဆရာေတြကို အစိုးရ ဆန္႔က်င္ေရးသမားေတြ အျဖစ္ အုပ္စုေတြ ခြဲျပီး ေဖာ္ျပထားတာပါ။ ဥပမာဆိုပါေတာ့ ဆရာစြမ္းတုိ႔၊ ဆရာႀကည္ေအာင္တုိ႔၊ က်ေနာ္တုိ႔ကို ဗကပ တမ္းခ်င္း ေရးသူ ေတာေမွ်ာ္ ကဗ်ာဆရာမ်ားဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ထည့္ထားတာမ်ိဳး။ ျပီးေတာ့ တစ္ခါ ကာရန္မဲ့ကဗ်ာေရးလုိ႔ ဆိုျပီး က်ေနာ္တုိ႔ လူငယ္ေတြကို အေမေက်ာ္ေဒြးေတာ္လြမ္း ကဗ်ာဆရာမ်ား ဆိုတဲ့ တံဆိပ္ တပ္တာမ်ိဳး။ န၀တ ေခတ္မွာလည္း ဒီလို လွ်ိဳ႕၀ွက္ အစီရင္ခံစာမ်ိဳး ရွိတယ္လုိ႔ ဆရာျမသန္းတင့္ မကြယ္လြန္ခင္က က်ေနာ္တုိ႔ကို သတိေပးခဲ့ဖူးတာ ရွိပါတယ္။

စစ္အာဏာရွင္ေခတ္ အဆက္ဆက္မွာေတာ့ ကဗ်ာဆရာေတြလည္း ေတာထဲေရာက္၊ ေထာင္ထဲေရာက္၊ ေရေ၀းေရာက္ ျဖစ္ကုန္ႀကပါျပီ။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ NLD ကေန ၀င္ေရာက္အေရြးခံျပီး အႏိုင္ရခဲ့တဲ့ ဆရာႀကီး မင္းသု၀ဏ္တုိ႔၊ ဆရာ ဗန္းေမာ္ညိဳႏဲြ႔ တုိ႔ကို စစ္အစိုးရက အျငိွဳး အေတး ႀကီးႀကီး ထားခဲ့ပါတယ္။ ဆရာဗန္းေမာ္ညိဳႏဲြ႔ ဆိုရင္ ကြယ္လြန္သြားတဲ့အထိ စာေရးခြင့္ မရခဲ့ေတာ့ပါဘူး။

NLD ကို ေထာက္ခံ အားေပးတဲ့ အတြက္ ဆရာ ႀကည္ေအာင္ နဲ႔ ဆရာ ကိုေလး(အင္း၀ဂုဏ္ရည္) တုိ႔ကို စစ္အစိုးရက စာေရးခြင့္ ထာ၀ရ ပိတ္ပင္ခဲ့ပါတယ္။အခု ဆရာႀကည္ေအာင္ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါျပီ။ စစ္အာဏာရွင္ကို ဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္တဲ့ ကဗ်ာေရးလုိ႔ ေထာင္ခ်ခံေနရတဲ့ ကဗ်ာဆရာ ေစာေ၀နဲ႔ ဘေလာ့ဂါ ေနဘုန္းလတ္တုိ႔ အက်ဥ္းေထာင္က ျပန္ မလြတ္ေသးပါဘူး။

ဘာနဲ႔တူေနသလဲ ဆိုေတာ့ နအဖ စစ္အစိုးရဟာ ကဗ်ာဆရာကို အာဏာလုဘက္ ထင္ျပီး မတရား ဖမ္းဆီး ႏွိပ္စက္ေနတာမ်ိဳးပါ ကိုေဒါင္း။

အားလုံးကိုသတိရလ်က္-

ေအာင္ေ၀း

၄ - ၁၉ - ၁၀

(ဤအသံလႊင့္ေဆာင္းပါးကုိ ကဗ်ာဆရာ ေစာေ၀ မလြတ္မီက ေရးသား ထုတ္လႊင့္ခ့ဲသည္။ မစ္ရွီဂန္မွ ေပးေသာစာ - အမွတ္ ၁၄ ကုိ လြတ္လပ္သည့္ အာရွအသံ www.rfa.org/burmese က ထုတ္လႊင့္ခ့ဲၿပီး ျဖစ္သည္။)